Pierwsze zdjęcie planet krążących wokół gwiazdy podobnej do Słońca

​Nieco ponad 300 lat świetlnych od Ziemi jest gwiazda bardzo podobna do młodej wersji Słońca, z kilkoma egzoplanetami. To interesujące odkrycie samo w sobie. Jeszcze bardziej interesujące jest to, że naukowcom udało się zrobić zdjęcie tego układu.

TYC 8998-760-1 i jej planety
TYC 8998-760-1 i jej planetymateriały prasowe

16 lutego 2020 r. astronomowie korzystający z Very Large Telescope (VLT) w Chile dokonali bezpośredniej obserwacji dwóch ogromnych egzoplanet okrążających gwiazdę oznaczoną jako TYC 8998-760-1.

Bezpośrednie obserwacje egzoplanet są sporym wyzwaniem. Obiekty te są bardzo ciemne w porównaniu z gwiazdami macierzystymi, a ponadto znajdują się daleko od Ziemi. Większość z ponad 4000 potwierdzonych do tej pory egzoplanet została wykryta w sposób pośredni, np. metodą tranzytu.

Wykrycie sygnałów jest łatwiejsze w przypadku dużych planet znajdujących się blisko swojej gwiazdy. Z drugiej strony, uchwycenie na zdjęciu planet na bliskich orbitach jest trudne, ponieważ często zlewają się one z gwiazdami. Do tej pory bezpośrednio zobrazowano tylko kilkadziesiąt egzoplanet.

W ubiegłym roku, zespół naukowców z Uniwersytetu Leiden pod kierownictwem Alexandera Bohna znalazł niezwykłą planetę orbitującą wokół TYC 8998-760-1. Był to gazowy olbrzym o masie ok. 14 razy większej od masy Jowisza, orbitujący wokół gwiazdy w odległości ok. 160 j.a. Dla porównania, Pluton okrążą Słońce w odległości 39 j.a.

Zespół Bohna postanowił przyjrzeć się bliżej planecie, używając przyrządu do obrazowania egzoplanet SPHERE zainstalowanego na VLT. Dzięki temu udało się dostrzec jasną i wyraźną egzoplanetę krążącą wokół TYC 8998-760-1. Dostrzeżono też kolejny obiekt. Staranna analiza wykazała, że to nie usterka, ale druga, mniejsza egzoplaneta, która ma masę ok. 6 razy większą od Jowisza. Została ona nazwana TYC 8998-760-1-c.

- Nasz zespół mógł zrobić pierwsze zdjęcie dwóch gazowych olbrzymów, krążących na orbicie gwiazdy podobnej do młodego Słońca - powiedziała Maddalena Reggiani z Uniwersytetu w Leuven.

TYC 8998-760-1 ma tylko 16,7 mln lat. Uzyskane zdjęcia pomogą nam zebrać dodatkowe informacje o planetach. Powszechnie wiadomo, że gazowe olbrzymy tworzą się w pewnej odległości od gwiazdy, zanim zaczną migrować do wnętrza, w kierunku gwiazdy-gospodarza.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas