Egzoplaneta
Czwartek, 2 listopada 2023 (13:28)
Aktualizacja Środa, 15 listopada 2023 (15:46)
Egzoplaneta, zwana również planetą pozasłoneczną, to planeta znajdująca się poza naszym Układem Słonecznym, krążąca wokół innej gwiazdy. Odkrycie pierwszych egzoplanet pod koniec XX wieku zrewolucjonizowało nasze rozumienie kosmosu, pokazując, że planety podobne do tych w Układzie Słonecznym są powszechne w galaktyce. Badanie egzoplanet pozwala naukowcom na lepsze zrozumienie procesów formowania się planet oraz potencjalnych warunków do życia poza Ziemią.

Egzoplaneta - najważniejsze informacje
Co to jest egzoplaneta?
Egzoplaneta to inaczej planeta pozasłoneczna, czyli taka, która krąży wokół innej gwiazdy niż Słońce. Naukowcy mieli początkowo bardzo duże problemy, co do udowodnienia istnienia egzoplanet. Wynikało to głównie z braku metod badawczych, jak również faktu, że obiekty te odbijają znikomą ilość światła w porównaniu do emitowanego przez ich macierzyste gwiazdy.
Jedną z najsłynniejszych egzoplanet jest Beta Pictoris b, która krąży wokół gwiazdy Beta Pictoris.
Naukowcy w 1981 roku zaobserwowali pociemnienie blasku gwiazdy Beta Pictoris. Zinterpretowano to jako wielce prawdopodobne, że tarczę gwiazdy przysłoniła egzoplaneta poruszająca się po orbicie wokół niej. W 1988 roku potwierdzono natomiast, że wokół gwiazdy Gamma Cephei także krąży masywna egzoplaneta. Odkrycie to poddano jednak dyskusji, a dopiero w 2003 roku potwierdzono zaobserwowany wcześniej obiekt.
Naukowcy w 1981 roku zaobserwowali pociemnienie blasku gwiazdy Beta Pictoris. Zinterpretowano to jako wielce prawdopodobne, że tarczę gwiazdy przysłoniła egzoplaneta poruszająca się po orbicie wokół niej. W 1988 roku potwierdzono natomiast, że wokół gwiazdy Gamma Cephei także krąży masywna egzoplaneta. Odkrycie to poddano jednak dyskusji, a dopiero w 2003 roku potwierdzono zaobserwowany wcześniej obiekt.
Odkrywanie planet krążących wokół gwiazdy innej niż Słońce wymaga zastosowania odpowiednich metod.
Przez bardzo długi czas naukowcy zmagali się z wieloma problemami technicznymi w zakresie badania egzoplanet. Jednak znaczny rozwój technologiczny pozwolił na dużo łatwiejsze prowadzenie różnego rodzaju obliczeń i obserwacji. Efekt Dopplera wykorzystujący zjawisko fizyczne fal pozwolił do marca 2022 roku na odkrycie łącznie aż 992 egzoplanet. Innym sposobem ich poznawania jest obserwacja tranzytów, czyli momentów, w których planeta przechodzi przez tarczę obserwowanej gwiazdy.
Naukowcy klasyfikują planety spoza Układu Słonecznego w nieco odmienny sposób.
Wlicza się do nich tak zwane gorące jowisze, czyli planety wielkościowo przypominające Jowisz, jednak krążące bardzo blisko swoich gwiazd. Z kolei gorące neptuny są planetami przypominającymi Neptun, mają one orbitę zlokalizowaną blisko gwiazdy ich układu. Oprócz wspomnianych egzoplanet naukowcy wyróżniają również planety skaliste i gazowe karły.
Egzoplaneta - Wiadomości
-
NASA zbada odległe planety w ramach misji Pandora
Poniedziałek, 17 lutego (07:20)Pandora to nowa misja NASA, która ma umożliwić lepsze zbadanie egzoplanet, czyli planet spoza Układu Słonecznego. Agencja poinformowała, że sonda zostanie wystrzelona w kosmos przez... -
Astronomowie odkryli obcy świat, na którym może istnieć życie
Piątek, 14 lutego (17:05)Jest niemal sześciokrotnie większa od Ziemi, oddalona od Układu Słonecznego o zaledwie 20 lat świetlnych i orbituje wokół podobnej do Słońca gwiazdy w odległości pozwalającej na obecność... -
Odkryto olbrzymią planetę. To może być nieudana gwiazda
Niedziela, 9 lutego (16:00)Gaia-4b to ogromna egzoplaneta i zarazem jedna z największych, które odkryto dotychczas w pobliżu małych gwiazd. Świat ten ma masę blisko 12 razy większą niż Jowisz. To gazowy olbrzym,... -
Niezwykłe egzoplanety. Co je wyróżnia? Rozpadają się!
Sobota, 1 lutego (17:00)Astronomowie odkryli dwie niezwykłe egzoplanety. Oba światy znajdują się bardzo blisko własnych gwiazd i prawdopodobnie to jest główną przyczyną tego, że się rozpadają. Planety są... -
Odkryto nowy typ planety. Niepodobna do żadnej w Układzie Słonecznym
Sobota, 25 stycznia (13:00)Enaiposha to egzoplaneta, która znajduje się zaledwie 47 lat świetlnych od nas. Świat sklasyfikowany pod nazwą GJ 1214 b jest bardzo nietypowy. Nie przypomina żadnej planety, które mamy w... -
Ekstremalna egzoplaneta. Wieje tam z prędkością 33 tys. km/h
Piątek, 24 stycznia (07:33)WASP-127b to ekstremalna egzoplaneta, a więc planeta spoza Układu Słonecznego, która pod pewnym względem jest rekordowa. Mowa o wiatrach, które wieją tam z prędkością kilkudziesięciu... -
Najbardziej puszysty układ Drogi Mlecznej ma nową planetę
Piątek, 27 grudnia 2024 (17:30)Układ z gwiazdą o nazwie Kepler-51 uznawany jest za najlżejszy system planetarny w całej galaktyce Drogi Mlecznej. Już wcześniej odkryto tam trzy bardzo lekkie egzoplanety. Teraz naukowcy... -
Pobliska egzoplaneta może mieć atmosferę. Czy to Ziemia 2.0?
Środa, 25 grudnia 2024 (17:00)Układ TRAPPIST-1 znajduje się od nas "zaledwie" około 40 lat świetlnych. Występujące tam planety są skaliste. Jedna z tych egzoplanet ma prawdopodobnie atmosferę, co wykazały badania...