Ta planeta już jest ogromna i nadal rośnie w rekordowym tempie
Egzoplaneta Cha 1107-7626 to nietypowy świat. Jest to zbuntowana planeta, która nie ma własnej gwiazdy. Ponadto jest rekordzistką pod względem przybierania na masie. Naukowcy oszacowali, że w każdej sekundzie egzoplaneta pochłania ponad 6 mld ton materii. Świat już jest olbrzymem, który rozmiarami wielokrotnie przewyższa Jowisza.
Dotychczas odkryto i potwierdzono już ponad 6 tys. egzoplanet. Większość z nich znajduje się w systemach planetarnych, gdzie występuje gwiazda. Jednak nie wszystkie i wybrane obiekty są samotne. Nazywa się je planetami swobodnymi lub zbuntowanymi. Astronomowie natrafili na rekordowy świat tego typu.
Rekordowa egzoplaneta bardzo szybko akreuje materię
Cha 1107-7626 to zbuntowana planeta, która nie ma gwiazdy. Jest to spory świat, którego masę wyliczono na około 5-10 mas Jowisza. Do brązowego karła jeszcze trochę brakuje, a tym bardziej do gwiazdy. W pierwszym przypadku dolną granicą jest 13 mas Jowisza. W drugim 80 mas gazowego olbrzyma Układu Słonecznego.
Egzoplaneta Cha 1107-7626 została odkryta w 2008 r. i przyciągnęła uwagę astronomów nie tylko z racji tego, że nie ma macierzystej gwiazdy, a mimo to wykazywała wzrost w związku z akrecją, a więc "żywi" się materią z dysku i robi to w rekordowym tempie. Naukowcy wyliczyli, że w każdej sekundzie planeta "rośnie" o ponad 6 mld ton.
To najsilniejszy epizod akrecji, jaki kiedykolwiek zarejestrowano dla obiektu o masie planetarnej
Do badań egzoplanety oddalonej od nas o około 620 lat świetlnych wykorzystano instrument XSHOOTER na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) ESO. Obserwacje prowadzono w kwietniu, maju i czerwcu 2025 r. Natomiast w kolejnych dwóch miesiącach przeprowadzono badania w zakresie od optycznego do średniej podczerwieni.
Zbuntowana planeta zachowuje się jak gwiazda
Na początku lata astronomowie dostrzegli nietypowe zjawisko. Zbuntowana egzoplaneta nagle bardzo pojaśniała. Zauważono wzrost masy na poziomie od 6 do 8 razy większy od zwykłego tempa, a dane archiwalne wykazały, że zjawisko miało miejsce już wcześniej.
Dodatkowe obserwacje przeprowadzone na Cha 1107-7626 z wykorzystaniem VLT i Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba wykazały pewne cechy, które przypisuje się gwiazdom. Co najmniej jeden z rozbłysków sprawił, że planeta pojaśniała od 3 do 6 razy w świetle widzialnym. Natomiast w bliskiej podczerwieni nie zauważono większych zmian.
Pomysł, że obiekt planetarny może zachowywać się jak gwiazda, jest imponujący i skłania nas do zastanowienia się, jak mogłyby wyglądać światy poza naszym w ich początkowych stadiach
Astronomowie twierdzą, że rekordowa egzoplaneta ma dysk materii zawierający krzemiany i węglowodory. Podobne dyski obserwuje się wokół młodych gwiazd. Naukowcy uważają, że świat ten uformował się samotnie w kompleksie oddalonym ponad 600 lat świetlnych od nas i raczej nie jest uciekinierem z któregoś z pobliskich systemów.
