Dlaczego nosimy w sobie geny neandertalskie? Naukowcy już wiedzą
Naukowcy przeprowadzili olbrzymią analizę europejskich i azjatyckich genomów i zagłębili się w 40 000 lat naszej ewolucyjnej historii. Ujawnili kiedy i w jaki sposób nastąpiła wymiana genetyczna między neandertalczykami a Homo sapiens. Jaki ślad pozostał w nas po neandertalczykach?
Około 40 000 lat temu na terenie Europy i Azji żył wymarły gatunek homininów, czyli neandertalczyk. Według ostatnich wyników badań grupa ta nie wyginęła nagle, lecz była powoli i systematycznie wchłaniana przez Homo sapiens - było to konsekwencją krzyżowania. Obecnie przyjmuje się, że neandertalczycy zniknęli z powierzchni Ziemi około 24 500 lat temu.
Genom prawdę powie
Naukowcy przebadali prawie 4 500 genomów zarówno starożytnych, jak i współczesnych. Kolejnym krokiem analiz było stworzenie modeli, które ujawniły, w jaki sposób poszczególne genomy są ze sobą powiązane.
Badacze odkryli, że pierwsi rolnicy, którzy żyli na obszarze Anatolii i Lewantu, rozcieńczyli neandertalskie DNA w europejskich populacjach. "Neutralizacja" neandertalskiego DNA rozpoczęła się około 10 000 lat temu. Dlatego też wschodnioazjatyckie populacje, które nie miały kontaktu z pierwszymi rolnikami z Bliskiego Wschodu, mają wyższy poziom DNA wymarłego przodka.
Wcześniejsze symulacje wykazały, że w przypadku migracji danej grupy społecznej na tereny, gdzie już żyje inna społeczność, dochodzi do ich hybrydyzacji. Skutkiem tego jest pozostawienie w grupie migrującej "lokalnego DNA". Naukowcy sugerują, że im dalej przemieszczał się Homo sapiens od Afryki, tym miał więcej neandertalskiego DNA.
- Chociaż zaobserwowaliśmy ten gradient, analizując paleogenomy łowców-zbieraczy w okresie paleolitu, nie wystarczyło to do wyjaśnienia wyższego poziomu pochodzenia neandertalczyków obserwowanego obecnie w Azji Wschodniej w porównaniu z Europą Zachodnią. Potrzebujemy ekspansji drugiego zasięgu wczesnych rolników z Anatolii i Lewantu, którzy zastąpili łowców-zbieraczy w Europie, aby wyjaśnić obecne rozmieszczenie przodków neandertalczyków - powiedział dla Gizmodo dr Claudio Quilodrán z Uniwersytetu.
- Zauważmy, że kiedy mówimy, że poziom pochodzenia neandertalczyków jest wyższy lub niższy w niektórych regionach, mówimy o niewielkich różnicach, które można dziś rozróżnić dzięki nagromadzeniu paleogenomów. Ogólny poziom DNA neandertalczyka u współczesnego człowieka wynosi około 2 proc., ale obecnie ten poziom jest od 8 proc. do 24 proc. wyższy w Azji Wschodniej. - dodał Quilodrán.
Warto również zauważyć, że w 2020 roku odkryto, że współczesne populacje afrykańskie również mają ślad neandertalskiego DNA. Kłóciło się to z wcześniej przyjętym założeniem, że ludzie, którzy opuścili Afrykę, po czym krzyżowali się z neandertalczykami, nigdy nie wrócili.
Badacze zwracają również uwagę, że jeszcze wiele tajemnic kryje się w naszych genach oraz w migracji dawnych ludzi. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym Science Advances.
