Pierwsze selfie zrobione za pomocą satelity. Polscy studenci zapisali się w historii

Polska zapisała się na kartach historii eksploracji kosmosu w wyjątkowy sposób. Najmniejszy polski satelita – HYPE – zbudowany przez studentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, wykonał pierwsze w historii selfie na orbicie.

Zapisali się w historii. Najmniejszy polski satelita HYPE wykonał selfie na orbicie
Zapisali się w historii. Najmniejszy polski satelita HYPE wykonał selfie na orbicieAGH w Krakowiedomena publiczna

HYPE powstał w ramach działalności Koła Naukowego SatLab AGH przy współpracy z Centrum Technologii Kosmicznych AGH. Jego misja rozpoczęła się wraz z wystrzeleniem rakiety Falcon 9 Transporter-12, która wyniosła satelitę na orbitę. Po kilku dniach HYPE opuścił kapsułę i rozpoczął swoją autonomiczną pracę, m.in. wykonując pierwsze zdjęcia. Podczas pierwszego połączenia z HYPE na jego wyświetlaczu pojawiła się grafika przedstawiająca członków zespołu SatLab AGH oraz profesorów AGH, którzy wspierali projekt.

Zdjęcie ma symboliczne znaczenie – pokazuje, że polscy studenci są w pionierski sposób obecni w rozwoju eksploracji kosmosu. Jest też zwieńczeniem ciężkiej pracy zespołu, który przez wiele miesięcy zajmował się realizacją tego ambitnego przedsięwzięcia
podkreśla prof. Jerzy Lis, Rektor AGH.

Innowacyjna konstrukcja i funkcjonalność HYPE

HYPE wyróżnia niewielkimi wymiarami wynoszącymi zaledwie 5 x 5 x 5 cm, co czyni go jednym z najmniejszych satelitów typu PocketQube na świecie. Pomimo kompaktowej budowy, satelita został wyposażony w zaawansowane technologie, w tym 16-centymetrowy selfie-stick z kamerą, pozwalający na wykonywanie zdjęć na orbicie, 5 czujników światła, umożliwiających orientację względem Słońca czy najmniejszy dostępny spektrometr japońskiej firmy Hamamatsu, który analizuje odbite światło Słońca. Szkielet satelity opiera się na aluminium lotniczym, a jego zasilanie zapewniają panele słoneczne o łącznej powierzchni 70 cm², rozmieszczone na pięciu ściankach.

Wyzwania technologiczne

Największym wyzwaniem podczas budowy HYPE było zmieszczenie selfie-sticka w tak małej obudowie. Twórcy rozwiązali ten problem poprzez owinięcie wysięgnika wokół satelity oraz zastosowanie specjalnego mechanizmu, który umożliwił jego rozłożenie po znalezieniu się na orbicie.

Wyzwaniem technicznym było dla nas zmieszczenie tak długiego selfie-sticka w formacie PocketQube, który ogranicza wymiary satelity do wielkości kostki Rubika. Udało nam się to dzięki zastosowaniu innowacyjnego mechanizmu rozwijania
wyjaśnia Filip Tomczyk, koordynator techniczny projektu.
Zdjęcia robione przez HYPE i dane spektrometryczne będą odbierane przez stację umieszczoną na dachu Centrum Technologii Kosmicznych w KrakowieAGH w Krakowiedomena publiczna

Spektrometr – narzędzie do analizy zmian klimatycznych

HYPE nie tylko wykonuje selfie, ale także dostarcza cennych danych naukowych. Wspomniany spektrometr o wymiarach 11,5 x 4,0 x 3,1 mm bada światło odbite od Ziemi w zakresie spektralnym bliskiej podczerwieni, co pozwala na analizę stanu roślinności i ocenę degradacji lasów, identyfikację utraty biomasy oraz wpływu działalności człowieka na ekosystemy oraz monitorowanie stężenia pyłów wulkanicznych, co może pomóc w przewidywaniu erupcji i analizie ich wpływu na klimat.

Informacje o analizowanym obszarze są określane na podstawie momentu pomiaru i orientacji satelity. Poza surowymi danymi z urządzenia pomiarowego, niezbędna jest także informacja o obszarze podlegającym analizie. Miejsce, w które celuje HYPE, może być odtworzone, wykorzystując moment wykonania pomiaru oraz położenie kątowe satelity.

Przyszłość misji HYPE

Dane zebrane przez HYPE będą analizowane przez studentów w Centrum Kontroli Misji AGH, mieszczącym się w Centrum Technologii Kosmicznych w Krakowie. Stacja naziemna, zlokalizowana na dachu budynku, umożliwi odbieranie zdjęć oraz wyników pomiarów spektrometrycznych. Misja HYPE to ogromny sukces polskiej myśli technologicznej i dowód na to, że młodzi inżynierowie z AGH mają realny wkład w rozwój badań kosmicznych.

Jak ugotować idealne jajko? Naukowcy opracowali przepis© 2025 Associated Press