Kiedy pojawia się świadomość? Może powstać jeszcze przed naszymi narodzinami

Wiktor Piech

Medycyna

Niedziela, 15 października 2023 (17:51)

Naukowcy wciąż mają problem z określeniem, kiedy powstaje nasza świadomość. Nie wiedzą, w którym konkretnie momencie rozwijająca się sieć neuronów jest na tyle skomplikowana, że człowiek zaczyna wyczuwać swoje otoczenie, ale także myśleć. Jednakże niektórzy sądzą, że kształtuje się ona jeszcze przed naszymi narodzinami.

Naukowcy nie są zgodni co do tego, kiedy tworzy się nasza świadomość. Część specjalistów uważa, że powstaje ona w chwili naszych narodzin, inni mówią, że świadomość kształtuje się do pierwszego roku życia, a jeszcze inni, że powstaje ona po kilku dniach od urodzenia.

Niektórzy mówią, że ten aspekt jest dosłownie czarną dziurą neurologii. Badacze za to są zgodni, że obecnie nie ma dobrego sposobu, by odróżnić świadome działanie niemowlęcia od nieświadomej reakcji. Wskazują również, że szczegółowe wytłumaczenie działania świadomości u dorosłego człowieka jest już wyzwaniem.

Reklama

Kiedy kształtuje się nasza świadomość?

Zespół naukowców zabrał się do rozwikłania wspomnianej wcześniej zagadki. W tym celu szczegółowo przeanalizowali dostępne wcześniejsze badania skupiające się na tym zagadnieniu. Uważają, że zebrali na tyle dużo dowodów, by sądzić, że nasza świadomość może powstać na długo... przed urodzeniem.

Wskazują oni, że istnieją cztery linie dowodów popierających ich teorię, która powołuje się na zaawansowaną łączność w mózgu, wskaźniki uwagi, badania obejmujące integracje informacji ze zmysłów, a także fizyczne markery, które są zaangażowane w reorientację uwagi.

Bazując na dostępnej literaturze, specjaliści sugerują, że świadomość może zacząć się rozwijać już w 35 tygodniu ciąży. Z kolei w 24-26 tygodniu ciąży powstają połączenia wzgórzowo-korowe, które ogólnie są uważane za niezbędne dla świadomości. Jednakże specjaliści nie wykluczają, że "właściwa" świadomość może tworzyć się tuż po narodzinach.

Badacze sugerują jednocześnie, że nasza świadomość "nagle" się nie włącza, lecz raczej dochodzi do jej stopniowego przebudzania na podstawie kolejnych doświadczeń w miarę łączenia synaps. Dochodzi wówczas do mieszania się doznań zmysłowych i tworzenia nowych modeli poznawczych.

Naukowcy piszą w swoim artykule: "Lepsze zrozumienie świadomości niemowlęcia będzie wymagało ulepszonych technik zbierania danych o rozwijającym się mózgu. W szczególności nowe innowacje w MEG takie, jak magnetometry pompowane optycznie, mogą utorować drogę do wielokanałowych zapisów MEG o wysokiej gęstości, dostosowanych do wielkości głowy niemowląt za pomocą hełmów drukowanych w 3D".

Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym Trends in Cognitive Sciences.