Mimo że ukończyli 80 lat, są niezwykle sprawni intelektualnie. Jak to możliwe?
Seniorzy, którzy pomimo upływu czasu wciąż zachowują dużą sprawność intelektualną, od dawna są zagadką dla naukowców. Co sprawia, że ich mózg niemal zatrzymuje się w miejscu? Wydaje się, że odpowiedzią mogą być wyjątkowe neurony w mózgu odpowiedzialne za pamięć.
Mimo że ukończyli 80 lat, niektórzy seniorzy wydają się być znacznie młodsi. Mają więcej energii, są pomysłowi, kreatywni, a wolny czas spędzają na nauce nowego języka lub innej umiejętności. Innymi słowy, ich funkcje poznawcze są podobne do osób w średnim wieku.
Dlaczego seniorzy mogą zachować większą sprawność?
Odpowiedzią na tę zagadkę są neurony znajdujące się w części mózgu, która nazywa się korą śródwęchową. To ona odpowiedzialna jest m.in. za procesy poznawcze oraz przechowywanie wspomnień. Okazuje się, że u osób bardziej sprawnych psychicznie, znajdujące się tu neurony są znacznie większe niż u rówieśników.
Co więcej, naukowcy nie zauważyli żadnych splątków neurofibrylarnych, nazywanych również zwyrodnieniami neurowłókienkowymi. To nieprawidłowe złogi tak zwanych białek tau, które ograniczają komunikację i są charakterystyczne dla choroby Alzheimera.
Zrozumienie, w jaki sposób ludzie mogą być odporni na chorobę Alzheimera, wymaga dokładnego badania mózgów superseniorów po śmierci, jak podkreśla Tamar Gefen, adiunkt psychiatrii i nauk behawioralnych na Northwestern University Feinberg School of Medicine, który jest kierownikiem badań.
Niezwykła obserwacja, że superseniorzy wykazują większe neurony niż ich młodsi rówieśnicy, może sugerować, że duże komórki były obecne od urodzenia i są utrzymywane strukturalnie przez całe życie.
Poszukiwania odpowiedzi w jednej z warstw kory śródwęchowej
Dotychczasowe odkrycia były możliwe dzięki zbadaniu sześciu osób w podeszłym wieku charakteryzujących się ponadprzeciętnymi zdolnościami poznawczymi, sześciu młodszych osób oraz pięciu we wczesnym stadium choroby Alzheimera. Wybór komory śródwęchowej był nieprzypadkowy, ponieważ wiadomo, że jest jedną z pierwszych lokalizacji, które dotyka choroba.
Komora śródwęchowa składa się z sześciu warstw, przy czym druga z nich jest niezwykle ważna, ponieważ odbiera informacje i z innych ośrodków odpowiedzialnych za pamięć. Badacze zwrócili uwagę, że u superseniorów neurony w tej warstwie są znacznie większe i wolne od wcześniej wspomnianych splątków. Kolejnym krokiem badaczy będzie teraz zrozumienie, dlaczego neurony w tej części mózgu są ponadprzeciętnej wielkości.
Przeczytaj także:
