Nieznana dotąd sieć w naszych mózgach powoduje... choroby psychiczne?
W nowo przeprowadzonych badaniach naukowcy odkryli szczególną sieć połączeń mózgowych, która powiązana jest z wieloma różnymi zaburzeniami psychicznymi. Co nam to daje?
Odkryta sieć połączeń mózgowych może pomóc badaczom w wyjaśnieniu, dlaczego wielu pacjentów psychiatrycznych może spełniać kryteria dla więcej niż jednego zaburzenia. Jak mówi dr Joseph J. Taylor z Brigham and Womens’s Hospital’s Center For Brain Circuit Therapeutics: - Mamy teraz narzędzia do zbadania pytania "gdzie" w stosunku do zaburzeń psychicznych. W tych eksperymentach zbadaliśmy, czy zaburzenia psychiczne mają wspólną sieć mózgową.
Nowe badania zostały poprzedzone analizą danych ze 193 wcześniejszych badań, które zawierały indywidualne informacje dotyczące struktury mózgu od ponad 15 000 osób. W tej grupie znajdowały się inne podgrupy, m.in. grupy kontrolne, czy grupy, u których zdiagnozowano choroby psychiczne: schizofrenię, depresję, uzależnienie, chorobę afektywną dwubiegunową, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i lęk.
W trakcie badań naukowcy zauważyli, że w jednej trzeciej wcześniejszych badań miało miejsce zmniejszenie (lub atrofia) istoty szarej dwóch regionów mózgu, tj. przedniej korze obręczy i wyspy (łac. insula). Już wcześniej naukowcy odkryli, że oba regiony są powiązane z chorobami psychicznymi i jednocześnie mogą być dotknięte chorobą neurodegeneracyjną. Jednakże, co dalej z pozostałą resztą wspomnianych badań, które nie wykazały zmian w tych obszarach mózgu?
Naukowcy, by wyjaśnić tę kwestię, wykorzystali konektom, czyli specjalną mapę sieci połączeń neuronalnych. Badacze w ten sposób chcieli sprawdzić, czy istnieją wspólne "obwody mózgowe" między wspomnianymi zaburzeniami, nawet jeśli stopień atrofii był różny w poszczególnych regionach mózgu.
Nowoodkryta sieć wykazała spadek istoty szarej we wspomnianych obszarach mózgu nawet w 85 proc. wszystkich badań. Ponadto te powiązania były związane wyłącznie z zaburzeniami psychicznymi, a nie z chorobą neurodegeneracyjną. Badacze przeprowadzili kolejne analizy, tym razem wykorzystali dane obrazowania mózgu, które pochodziły od 194 weteranów.
Porównali ze sobą dane pochodzące od osób, które doświadczyły urazów głowy, z tymi danymi pochodzącymi od tych, którzy ich nie doświadczyli. Okazało się, że uszkodzenie w wyniku urazu nowoodkrytej sieci w mózgu było skorelowane z wyższym ryzykiem rozwoju wielu zaburzeń psychicznych. Naukowcy doszli do wniosku, że wbrew powszechnemu przekonaniu, atrofia dwóch obszarów mózgu, wyspy i przedniej kory obręczy, może wcale nie powodować chorób psychicznych.
Jak powiedział dr Taylor: - Odkryliśmy, że zmiany w tych regionach były skorelowane z mniejszą liczbą chorób psychicznych, a nie z większą, więc atrofia w przedniej korze obręczy i wyspie może być konsekwencją lub rekompensatą choroby psychicznej, a nie jej przyczyną.
Badacze wskazują, że identyfikacja sieci, która jest powiązania z wieloma różnymi schorzeniami, ma istotne znaczenie w ich leczeniu. W artykule naukowym można przeczytać: "Nawet połowa pacjentów, którzy spełniają kryteria jednego zaburzenia psychicznego, spełnia również kryteria innego. Ci pacjenci są trudni do zdiagnozowania i leczenia".
Obecne terapie mające na celu złagodzenie objawów psychicznych są bezpośrednio ukierunkowane na poszczególne części mózgu. Koncentrują się one zazwyczaj tylko na jednym zaburzeniu na raz. Nowe odkrycie daje szanse na to, że w przyszłości rozwiną się terapie, które będą leczyć wiele chorób jednocześnie. Dr Taylor dodał: - Zaburzenia psychiczne są zaburzeniami mózgu, a teraz dopiero zaczynamy mieć narzędzia do badania i modulowania ich podstawowych obwodów -. Badania zostały opublikowane w Nature Human Behaviour.
