Rosyjska armia atakuje ukraińskich żołnierzy bronią chemiczną

Mimo międzynarodowych zakazów, w tym Konwencji o Zakazie Broni Chemicznej, Rosja eskaluje praktyki użycia broni chemicznej na froncie. Potwierdzają to najnowsze raporty OPCW oraz zachodnie służby wywiadowcze. Ukraińskie siły zbrojne, w tym specjalistyczne jednostki CBRN, systematycznie dokumentują ataki chemiczne, pobierając próbki gleby, roślinności oraz fragmentów amunicji, które są wysyłane do analizy laboratoryjnej w instytucjach takich jak KNDISE.

Według najnowszych danych, zarejestrowano około 11 tysięcy takich incydentów, z czego blisko 40% dotyczy granatów z substancjami chemicznymi, a reszta to próbki niezidentyfikowane lub inne formy ataków. Te działania spowodowały obrażenia u ponad 3 tysięcy ukraińskich żołnierzy, w tym co najmniej trzy zgony bezpośrednio związane z ekspozycją na toksyczne środki, co podkreśla skalę humanitarnego kryzysu na froncie.

Większość przypadków odnotowuje się w rejonach aktywnej ofensywy rosyjskiej, gdzie chemikalia służą do taktycznego wyparcia sił ukraińskich z ukryć. Głównym sposobem dostarczania broni chemicznej są bezzałogowe statki powietrzne (drony), zrzucające granaty typu K-51 i RG-Vo. Granat K-51, opracowany w Związku Radzieckim pod koniec lat 70. XX wieku, zawiera chloropikrynę, czyli silnie drażniącą, nieśmiercionośną substancję w sproszkowanej formie, zamkniętą w twardym plastikowym korpusie z metalowym denkiem.

Jego siła oddziaływania jest kilkakrotnie większa niż w przypadku granatów używanych do rozpraszania demonstracji, co czyni go narzędziem typowo wojskowym. Z kolei granaty RG-Vo zawierają chloroacetofenon (CN) lub podobne środki, takie jak CS (2-chlorobenzylidenemalononitryl), które OPCW potwierdziła w swoich raportach z wizyt technicznych w Ukrainie.

Substancje chemiczne używane w tych atakach powodują silne podrażnienie błon śluzowych, prowadząc do kaszlu, uduszenia, dezorientacji oraz pieczenia oczu, nosa, gardła i płuc. Chloropikryna i chloroacetofenon działają bezpośrednio na drogi oddechowe, wywołując kichanie, przekrwienie oraz uczucie duszności, co uniemożliwia żołnierzom utrzymanie pozycji bojowej. W efekcie, poszkodowani są zmuszeni do opuszczenia schronów, stając się łatwym celem dla konwencjonalnego ostrzału i dronów.

Analizy laboratoryjne, w tym te przeprowadzone przez OPCW, podczas trzech wizyt technicznych w 2025 roku, potwierdziły obecność tych toksyn w próbkach z pola bitwy, wskazując na celowe i powtarzalne użycie. Użycie tych substancji stanowi bezpośrednie naruszenie międzynarodowego prawa, w tym Protokołu Genewskiego z 1925 roku, zatwierdzonego przez ONZ w 1969 roku po wojnie w Wietnamie, oraz Konwencji o Zakazie Broni Chemicznej z 1993 roku.

Chloroacetofenon (CN) i CS są zakazane jako środki bojowe na polu walki, choć dopuszczone w ograniczonym zakresie do kontroli tłumu w warunkach pokojowych. Rosja, jako sygnatariusz konwencji, zaprzecza oskarżeniom, ale raporty OPCW i europejskich służb wywiadowczych wskazują na "zorganizowany i powszechny" program użycia chemikaliów, co podważa globalne normy non-proliferacji.

Ukraina wezwała do międzynarodowego śledztwa, dostarczając dowody do Hagi. Międzynarodowa reakcja na te ataki obejmuje sankcje nałożone przez Unię Europejską na trzy rosyjskie podmioty wojskowe zaangażowane w rozwój i użycie broni chemicznej, a także przez Wielką Brytanię w odpowiedzi na eskalację. Służby wywiadowcze Holandii i Niemiec oskarżyły Rosję o intensyfikację użycia zakazanych środków, określając je jako "standaryzowane i powszechne" w konflikcie. Ta sytuacja budzi obawy o erozję reżimów kontroli broni masowego rażenia, co może mieć długoterminowe konsekwencje dla bezpieczeństwa globalnego.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub GeekWeek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!