Polskie czołgi Leopard 2PL po raz pierwszy za granicą

Dowództwo Operacyjne polskich sił zbrojnych pokazało pierwsze dostawy czołgów Leopard 2PL dla PKW Łotwa. To element prezencji NATO na Bałtyku, mający odstraszać potencjalną agresję Rosji. Polski kontyngent działa w ramach NATO Multinational Brigade Latvia (MNB-LVA). Polski Kontyngent Wojskowy na Łotwie liczy ok. 200 żołnierzy z 4000 całej brygady. Obok nich na Łotwie stacjonują też m.in. Kanadyjczycy, Albańczycy, Włosi, Słowacy i Hiszpanie.

Polacy wystawiają swój kontyngent na Łotwie od 2017 roku. Do tej pory jej zmiany pełniły jednostki 16. I 18. Dywizji Zmechanizowanych. Niemniej od czerwca 2024 roku wartę w PKW Łotwa obejmuje 11. Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej. Wcześniej czołgami, które polska armia wystawiała w ramach kontyngentu były PT-91 Twardy.

Czołgi Leopard 2PL uzupełnią inne Leopardy z Kanady (Leopard 2A4CAN) oraz Hiszpanii (Leopard 2E), które znajdują się na Łotwie w ramach MNB-LVA. Zastąpienie PT-91 Twardy Leopardami 2PL zwiększa kompatybilność PKW Łotwa z sojuszniczymi jednostkami pancernymi.

Leopard 2PL ma na celu utrzymanie użyteczności czołgów Leopard 2A4 w Wojsku Polskim, których konstrukcja sięga lat 80. Modernizacja prowadzona jest przez gliwickie zakłady Bumar-Łabędy we współpracy z niemieckim Rheinmetall Landsystems, który produkuje części zamienne i technologię mającą modernizować czołgi.

Podstawowo Leopard 2PL z Leoparda 2A4 zachował armatę 120 mm, jednak według planów ma zostać dostosowana do wystrzeliwania pocisku programowalnego DM11, służącego do niszczenia celów nieopancerzonych, oraz pocisków podkalibrowych DM53 i DM63A1. Ten ostatni to jeden z najnowszych pocisków przeciwpancernych niemieckiej produkcji, mogący sprostać współcześnie zmodernizowanym czołgom rosyjskim. Leopard 2PL wprowadza elektryczny napęd i stabilizację wieży w miejsce starych hydraulicznych systemów.

Leopard 2PL otrzymał na wieży kompozytowy pancerz Advanced Modular Armor Protection (AMAP), który nadaje mu innego wyglądu względem Leoparda 2A4. Pancerz wykorzystuje nowe materiały nanoceramiczne oraz nowoczesne stopy tytanu i stali. Podnosi znacząco ochronę wieży, wyprzedzając pod tym kątem nawet Leoparda 2A5. Leopard 2PL posiada też nowy układ przeciwpożarowy oraz specjalne wkładki, chroniące załogę przed odpryskami w przypadku przebicia.

Tu dokonano największych zmian, zaczynając od montażu kamer termowizyjnych KLW-1 Asteria III generacji w celownikach dowódcy i działonowego, zapewniających lepszą widoczność w dzień i w nocy. Sam dowódca posiada także zmodernizowaną panoramiczną kamerę obserwacyjną PERI R17A3L4 CP. Należy też odnotować, że obecnie do Wojska Polskiego trafiają modernizacje Leopard 2PL/M1, które stanowią rozwinięcie pierwotnej wersji 2PL, wynikającej z prowadzonych testów prototypów proponowanych modernizacji. Wprowadzają m.in. system „cold start”, czyli uruchomienie silnika bez restartu urządzeń elektronicznych czy automatyczny zestaw gaszenia pożarów w pomocniczej jednostce zasilającej.

Ogólne parametry czołgu Leopard 2PL:

• Długość: 9,67 m
• Szerokość: 3,75 m
• Wysokość: 3,05 m
• Masa bojowa: 59203 kg
• Załoga: 4 osoby (dowódca, działonowy, ładowniczy, kierowca)
• Napęd: turbodoładowany silnik diesla MTU MB 873 Ka501 o mocy 1500 KM
• Prędkość maksymalna: 68 km\h
• Zasięg na drodze/w terenie: ~ 500 km\ ~ 300 km
• Główne uzbrojenie: armata gładkolufowa Rheinmetall Rh-120 L/44 kalibru 120 mm
• Dodatkowe uzbrojenie: 2x karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm

Należy odnotować, że program mający zastąpić Leopardy 2A4 nowszymi modyfikacjami zaczął się już w 2015 roku, gdy Inspektorat Uzbrojenia (dziś Agencja Uzbrojenia) podpisał umowę opiewającą na 2,4 mld złotych z Polską Grupą Zbrojeniową i Zakładami Bumar-Łabędy. W ramach licznych aneksów umowy ustalono, że zmodernizowana zostanie cała flota czołgów Leopard 2A4. Po przekazaniu Ukrainie 14 tych czołgów z naszych magazynów modernizacja obejmuje 128 maszyn.

Jak donosił na początku listopada Dziennik Zbrojny, na ten moment do polskiej armii dostarczono 71 czołgów zmodernizowanych do standardu Leopard 2PL. Jednak po licznych aneksach koszt tego programu wynosi już 4,18 mld złotych. Docelowym terminem zakończenia modernizacji jest 30 listopada 2027 roku… 12 lat po podpisaniu pierwotnej umowy. Fakt ten wzbudza dużo kontrowersji wokół programu Leopard 2PL, szczególnie że mowa o wozach już starszych, których wartość bojowa spada z każdym rokiem, nawet ze wprowadzanymi modyfikacjami. Same opóźnienia upatrywane są w nieregularnych dostawach części z Niemiec do modernizacji, ale także niewydolności zakładów Bumar-Łabędy. Obecnie wpływ może mieć także wojna na Ukrainie, która ma obciążać polskie zakłady dodatkową pracą, jaką są remonty Leopardów 2A4 używanych przez Ukraińców.