Coś dzieje się z La Niña. "Lepiej przygotować się na to, co nas czeka"
El Niño, które przyczyniło się do gwałtownego wzrostu globalnych temperatur i ekstremalnych warunków pogodowych na całym świecie, powoli odchodzi do historii. Światowa Organizacja Meteorologiczna poinformowała, że jeszcze w tym roku z dużym prawdopodobieństwem rozpocznie się La Niña. Choć w krótkiej perspektywie czasowej ta zmiana może przynieść ochłodzenie, to meteorolodzy ostrzegają przed nadmiernym optymizmem. Tym bardziej że klimatolodzy zwrócili uwagę na to, że coś niepokojącego dzieje się z La Niña w ostatnich latach.
Najnowsze długoterminowe prognozy Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) dają równe szanse (50 proc.) na wystąpienie warunków neutralnych lub przejście w fazę La Niña w okresie od czerwca do sierpnia 2024 r. Prawdopodobieństwo wystąpienia warunków La Niña wzrasta do 60 proc. w okresie od lipca do września i 70 proc. w okresie od sierpnia do listopada.
Pojawianie się El Niño (hiszp. "chłopczyk"), La Niña (hiszp. "dziewczynka") i fazy neutralnej to całkiem naturalne etapy związane z istnieniem komórki Walkera i zachodzącą w niej cyrkulacją ENSO (Oscylacji Południowej). Jednak w ostatnich latach naukowcy zauważają pewne zmiany. Badania przeprowadzone przez Bina Wanga, profesora nauk o atmosferze w Szkole Nauk i Technologii Oceanu i Ziemi na Uniwersytecie Hawai'i (UH) w Mānoa wykazało, że w ciągu ostatnich 100 lat zjawiska La Niña stały się coraz częstsze i dłuższe. Pięć z sześciu wydarzeń La Niña od 1998 r. trwało dłużej niż rok.
Grupa wieloletnich wydarzeń La Niña jest fenomenalna, biorąc pod uwagę, że od 1920 r. miało miejsce tylko dziesięć takich wydarzeń.
El Niño i La Niña wpływają na warunki pogodowe i oceaniczne, co z kolei może mieć istotny wpływ na środowisko morskie i przemysł rybny na Hawajach i Całym Pacyfiku. Długotrwała La Niña może spowodować utrzymujące się ekstremalne warunki klimatyczne i niszczycielskie zjawiska pogodowe, wpływając na społeczności, przemysł turystyczny i rolnictwo.
Częstsze i dłuższe La Niña. Co się dzieje?
Prof. Wang wraz ze współpracownikami przebadali 20 wydarzeń La Niña z lat 1920-2022, aby poznać podstawowe przyczyny zmian tego zjawiska na przestrzeni lat. Zauważyli, że niektóre przypadki chłodnej fazy cyrkulacji ENSO miały miejsce po super El Niño, czego w zasadzie oczekiwali w związku z masową emisją ciepła z górnej części oceanu po "chłopczyku". Problem w tym, że trzy ostatnie wieloletnie epizody La Niña (2007-2008, 2010-11 i 2020-22) nie wykazały tego schematu.
Odkryli, że przyczyną tych zdarzeń jest ocieplenie się zachodniej części Pacyfiku i duże gradienty temperatury powierzchni wody od zachodniego do środkowego Pacyfiku. - Ocieplenie na zachodnim Pacyfiku powoduje szybki początek i trwałość tych wydarzeń - powiedział Wang. Ponadto nasze badanie ujawniło, że wieloletnią La Niña odróżnia się od jednorocznej La Niña wyraźnym wskaźnikiem początku, który zapowiada jej skumulowaną intensywność i wpływ na klimat.
Zaobserwowany związek między wieloletnimi zjawiskami La Niña a ocieplaniem się wody w zachodniej części Oceanu Spokojnego potwierdzają także wyniki złożonych symulacji komputerowych. Jeśli zachodni Pacyfik będzie się nadal bardziej ocieplał w stosunku do jego środkowej części, może pojawić się więcej wieloletnich zdarzeń, które zaostrzą negatywny wpływ na społeczności na całym świecie.
- Nasze postrzeganie wykracza poza obecne pojęcie, które łączy ekstremalne El Niño i La Niña z ociepleniem na wschodnim Pacyfiku i przypisuje narastające ekstremalne El Niño i La Niña różnym źródłom - dodał Wang. - Wiedza zdobyta w wyniku naszego badania stwarza wyłaniające się ograniczenia, które pozwalają zmniejszyć niepewność w prognozowaniu przyszłych zmian ekstremalnej La Niña, co może pomóc nam lepiej przygotować się na to, co nas czeka.
Literatura źródłowa: Wang, B., Sun, W., Jin, C. et al. Understanding the recent increase in multiyear La Niñas. Nat. Clim. Chang. 13, 1075-1081 (2023). https://doi.org/10.1038/s41558-023-01801-6
