Coś niepokojącego dzieje się z jądrem wewnętrznym Ziemi. Co się stanie z naszą planetą?
Naukowcy udowodnili, że jądro wewnętrzne naszej planety zwalnia w stosunku do jej powierzchni. Potwierdzają się zaskakujące doniesienia z poprzedniego roku. Jakie może mieć to dla nas konsekwencje?
Wcześniejsze analizy wykazały, że jądro wewnętrzne obraca się szybciej niż powierzchnia naszej planety. Ten szczególny fragment Ziemi ma promień 1250 km, ma charakter ciała stałego, odznacza się również dużą gęstością. Uważa się, że jądro wewnętrzne zbudowane jest głównie z żelaza i niklu, z kolei jego temperatura może wynosić 5430 stopni Celsjusza, co mniej więcej odpowiada temperaturze, jaką notuje się na powierzchni Słońca.
Co się dzieje z wewnętrznym jądrem Ziemi?
Nowe badania dostarczają jednoznacznych dowodów, że jądro wewnętrzne zaczęło zmniejszać swoją prędkość około 2010 roku i zaczęło poruszać się wolniej niż powierzchnia naszej planety. Wcześniejsze badania (m.in. z poprzedniego roku) już sugerowały taką sytuację.
Jak powiedział prof. John Vidale z USC Dornsife College of Letters, Arts and Sciences: - Kiedy po raz pierwszy zobaczyłem sejsmogramy wskazujące na tę zmianę, byłem zdumiony. Ale kiedy znaleźliśmy dwadzieścia kolejnych obserwacji sygnalizujących ten sam wzór, wynik był nieunikniony. Jądro wewnętrzne zwolniło po raz pierwszy od wielu dziesięcioleci. Inni naukowcy opowiadali się ostatnio za podobnymi i różnymi modelami, ale nasze najnowsze badanie dostarcza najbardziej przekonującą szczegółowość.
By odkryć wspomniane zjawisko, naukowcy wykorzystali dane z powtarzających się trzęsień ziemi, są to zdarzenia sejsmiczne, które występują w tym samym miejscu, tworząc identyczne sejsmogramy. Jest to zupełnie inne podejście niż to, które jest zazwyczaj stosowane w badaniach tego typu (wykorzystuje się fale sejsmiczne pochodzące z różnych miejsc na świecie).
Podstawą wniosków była analiza 121 powtarzających się trzęsień ziemi, które zostały zarejestrowane wokół wysp Sandwich Południowy (południowy Atlantyk, blisko Ameryki Południowej i Antarktydy). Trzęsienia występowały od 1991 do 2023 roku. Dane uzupełniono o informacje pochodzące z radzieckich prób jądrowych (1971-1974 r.) oraz z francuskich i amerykańskich prób jądrowych.
Co mogło spowodować spowolnienie jądra wewnętrznego Ziemi?
Według prof. Vidale spowolnienie rotacji jądra wewnętrznego mogło być skutkiem wirowania otaczającego go ciekłego jądra zewnętrznego. Generowało to pole magnetyczne i przyciągnęło grawitacyjnie gęstsze obszary leżące w strefie skalistego płaszcza (leżącego nad jądrem zewnętrznym).
Specjaliści zaznaczają, że skutki całego procesu dla powierzchni Ziemi mogą być jedynie spekulacjami. Spowolnienie prędkości obrotu jądra wewnętrznego może zmienić długość dnia o ułamki sekund. Prof. Vidale twierdzi, że: - Bardzo trudno to zauważyć, zmiany rzędu tysięcznej sekundy, które gubią się w hałasie wzburzonych oceanów i atmosfery. Taniec wewnętrznego jądra może być jeszcze bardziej żywy, niż dotychczas przypuszczaliśmy.
Wyniki badań zostały opublikowane 12 czerwca 2024 roku w międzynarodowym i prestiżowym czasopiśmie naukowym Nature.
***
Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
