Nadchodzi nowa forma antykoncepcji - dosłownie zatrzyma plemniki w miejscu
Odkrycie pozwalające na blokadę przemiany nasienia z gęstego żelu w formę płynną, może być podstawą nowej formy niehormonalnej antykoncepcji dostępnej bez recepty. Naukowcy pracują nad nią od siedmiu lat.
Zespół uczonych z Washington State University wykazał, że blokując antygen specyficzny dla prostaty w próbkach ludzkiego ejakulatu, nasienie pozostaje w formie gęstego żelu, co z kolei pozwala na zatrzymanie większości plemników. W normalnych warunkach, gruczoł krokowy (prostata) pozwala na upłynnienie nasienia, dzięki czemu plemniki mogą przepłynąć przez żeński układ rozrodczy w celu zapłodnienia komórki jajowej. Teraz jesteśmy w stanie już zatrzymać ten proces, co zostało opisane w czasopiśmie "Biology of Reproduction".
- Naszym celem jest zamiana tego odkrycia w łatwo dostępny środek antykoncepcyjny dla kobiet, który byłby dostępny na żądanie, bez recepty. Mógłby być stosowany w połączeniu z prezerwatywą, aby znacznie obniżyć wskaźnik niechcianych ciąż - powiedział prof. Joy Winuthayanon, dyrektor Centrum Biologii Rozrodu WSU.
Obecnie istniejące niehormonalne środki antykoncepcyjne, takie jak prezerwatywy czy środki plemnikobójcze, mają średnio wskaźnik niepowodzeń (niechcianych ciąż) na poziomie 13-21 proc. Hormonalne środki antykoncepcyjne mają znacznie niższe wskaźniki, ale mogą wywoływać pewne skutki uboczne, a ponadto często nie są przystępce cenowo. Według ostatnich globalnych badań, wskaźnik niechcianych ciąż na świecie wynosi obecnie 48 proc.
Zespół naukowców z WSU pracuje nad nową metoda od 2015 r., kiedy to przypadkowo odkryto, dlaczego niektóre samice myszy podczas eksperymentów nie mogły zajść w ciążę. Dalsze badania wykazały, że było to spowodowane faktem, że nasienie samców pozostało w formie stałej. Uczeni próbowali celowo zatrzymać proces upłynniania nasienia u myszy używając niespecyficznego inhibitora proteazy AEBSF. Udało się zaburzyć ruch plemników i zmniejszyć płodność u myszy.
Ostatnio uczeni z WSU postanowili sprawdzić, czy AEBSF działa także u ludzi. Użyli antygenu specyficznego prostaty (PSA) - glikoproteiny produkowanej zarówno przez prawidłowe komórki gruczołu krokowego, jak i komórki nowotworowe. PSA bierze udział w upłynnianiu nasienia u ludzi.
PSA działa na białka tworząc żelową postać zwaną semenogeliną, która otacza wytryskujące plemniki, zapobiegając kapacytacji. Tym terminem oznaczamy zmiany zachodzące w plemniku w drogach rodnych samicy, które umożliwiają zapłodnienie. Kapacytacja jest blokowana głównie przez hamowanie wytwarzania reaktywnych form tlenu.
- Semenogelina tworzy żelopodobną sieć z drobną siatką białek, która zatrzymuje plemniki. PSA rozszczepia tę siatkę i plemniki stają się wolne. Używając inhibitora PSA, pokazaliśmy, że możemy zablokować to upłynnienie - powiedział - powiedział Prashanth Anamthathmakula, biorący udział w badaniach.
Następnym krokiem będzie identyfikacja bardziej specyficznych inhibitorów hamujących zdolność PSA do upłynniania nasienia bez skutków ubocznych. Przed naukowcami jeszcze daleka droga, ale możemy być u progu powstania zupełnie nowej formy antykoncepcji.