Naukowcy odkryli idealny "układ słoneczny". Jest niewiarygodny!
Astronomowie zlokalizowali idealny "układ słoneczny", jest oddalony o 100 lat świetlnych i składa się z sześciu planet podobnej wielkości, które nie zmieniły się praktycznie od czasu jego powstania... nawet 12 miliardów lat temu!
Takie odkrycia nie zdarzają się codziennie - naukowcy zaobserwowali układ planetarny położony niedaleko Układu Słonecznego, który ma sześć światów krążących wokół swojej gwiazdy w doskonałej harmonii. Każda z sześciu egzoplanet krążących wokół jasnej gwiazdy HD 110067 ma orbitę zgodną z sąsiednimi egzoplanetami, co powoduje rzadkie zjawisko znane jako łańcuch rezonansowy.
Jak podkreślają badacze, rezonanse orbitalne nie są ani rzadkie, ani nieoczekiwane. Występują, gdy dwa ciała krążące wokół trzeciego ciała wywierają na siebie grawitacyjny wpływ w taki sposób, że ich okresy orbitowania pokrywają się. Nie dokładnie 1:1, ale można to wyrazić jako stosunek, np. Pluton i Neptun pozostają ze sobą w rezonansie - Pluton wykonuje 2 orbity wokół Słońca na każde 3 orbity Neptuna, więc jest to rezonans 2:3. Tyle że w tym przypadku obserwujemy aż sześć ciał egzoplanetarnych w łańcuchu rezonansowym, co jest naprawdę wyjątkowe.
Odkrycia dokonano na orbicie pomarańczowego karła, oddalonego o około 100 lat świetlnych, w północnym gwiazdozbiorze Warkocza Berenices. To tam należący do NASA teleskop TESS zauważył w 2020 roku oznaki obecności dwóch krążących wokół planet - wydawało się, że okres jednej z nich wynosi 5,642 dnia, ale okres obiegu drugiej pozostawał nieznany.
W 2022 roku naukowcy wrócili do tematu, TESS ponownie sprawdził system, ale dane pozostały niejasne, więc z pomocą ruszył należący do ESA teleskop Cheops do badania egzoplanet. Wtedy zdali sobie sprawę, że obliczony wcześniej okres orbitalny był nieprawidłowy i że dane wykazały więcej niż tylko dwie egzoplanety, które znajdują się na dodatek w łańcuchu rezonansowym.
W sumie jest tam sześć egzoplanet o promieniu od 1,94 do 2,85 razy większym od promienia Ziemi, należących do kategorii mini-Neptunów. Ich okresy orbitalne wynoszą od najgłębszego miejsca 9,11 dnia, 13,67 dnia, 20,52 dnia, 30,79 dnia, 41,06 dnia i 54,77 dnia. Oznacza to, że pary egzoplanet znajdują się w rezonansach 3:2, 3:2, 3:2, 4:3 i 4:3; najbardziej wewnętrzny świat w układzie HD 110067 wykonuje sześć orbit na każdą orbitę najbardziej zewnętrznego. Mówiąc krótko, to dopiero trzeci znany układ z sześcioma egzoplanetami w łańcuchu rezonansowym i naprawdę wyjątkowy, bo chociaż rezonans łatwo jest zakłócić rezonans, ten układ zdaje się od miliardów lat funkcjonować w perfekcyjnej harmonii.
