Szczury jak dzieci. Zabawa w chowanego z gryzoniami
Ocena potencjalnych decyzji członków grupy, szukanie niepasujących elementów rzeczywistości, szybkie podejmowanie działań. To tylko niektóre z psychologicznych aspektów zabawy w chowanego. Okazuje się opanować je potrafią nie tylko ludzie, ale także... szczury.
Zabawa w chowanego to z całą pewnością jedna z najpopularniejszych rozrywek na świecie. Każdy z nas dziesiątki razy ukrywał się w zakamarkach domu czy za krzakami u sąsiada albo szukał swoich kolegów, którzy chwilę wcześniej rozbiegli się nie wiadomo gdzie. Jednak oprócz ewidentnego elementu zabawowego, gra ta ma też swój aspekt naukowy, gdyż opiera się na analizie i interpretacji otoczenia oraz zachowań innych.
Obserwując zabawę w chowanego można wiele nauczyć się o tym, jak kształtuje się i działa ludzka psychika. Naukowcy z Uniwersytetu Humboldta w Berlinie postanowili wykorzystać tę wiedzę w badaniu zachowań szczurów. Zrobili to w najprostszy możliwy sposób: nauczyli zwierzęta bawić się w chowanego.
Badacze natrafili na nagrania ze szczurami w roli głównej, na których właściciele ssaków bawią się ze swoimi podopiecznymi. Już wcześniej udowodniono, że zwierzęta te potrafią zrozumieć zasady prostych gier i stosować się do nich czy zapamiętywać układy pomieszczeń.
Naukowcy zauważyli jednak tendencję do o wiele bardziej skomplikowanych działań. Postanowili sprawdzić, jak małe gryzonie poradzą sobie z zabawą w chowanego, która ma dość skomplikowany zestaw zasad oraz konkretny podział na role.
Stworzono swoisty plac zabaw o powierzchni 30 metrów kwadratowych z mnóstwem przeszkód, obiektów i miejsc, które można wykorzystać do tego, aby się ukryć. W badaniu wzięło udział sześć szczurów.
W pierwszym etapie jeden z naukowców ukrywał się przed gryzoniem zamkniętym w przezroczystym pojemniku tak, aby zwierzę mogło widzieć, że człowiek się oddala i gdzieś chowa. Potem wypuszczano szczura, który pełnił rolę szukającego, a gdy odnalazł naukowca, nagradzano go. Następnie odwrócono rolę i to człowiek czekał za barierą, pozwalając szczurowi schować się spokojnie.
Badaczy zdziwił fakt, że pięć na sześć zwierząt pojęło zasady gry już po dwóch tygodniach. Zwierzęta pojęły zasady i podział na rolę. Potrafiły odnaleźć się zarówno wtedy, gdy trzeba było szukać ukrytego człowieka, jak i wtedy, gdy trzeba było się schować.
Jak dotąd sądzono, że szczury chętnie podejmują tylko proste zabawy z ludźmi, polegające na upadaniu i turlaniu się. Okazuje się, że gryzonie potrafią też załapać, jak brać udział w całkiem skomplikowanej grzee. Badanie niemieckich naukowców wykazało, że ich psychika i zdolności poznawcze są bardziej złożone niż nam się wydawało.