Zaginione wyspy odnalezione na średniowiecznej mapie

Średniowieczna mapa Wielkiej Brytanii może wskazać lokalizację krainy opisywanej w legendach. Czy rzeczywiście jest to mityczny zaginiony ląd?

Widok na Zatokę Cardigan
Widok na Zatokę Cardigan123RF/PICSEL

Naukowcy przeanalizowali 650-letnią mapę Cardigan Bay w Walii, która znajduje się w Bibliotece Bodleian na Uniwersytecie Oksfordzkim. Widać na niej dwie nieistniejące już wyspy.

Odkrycie zaginionego lądu

Odnalezione na mapie wyspy miały być częścią kraju zwanego w mitologii walijskiej Cantre'r Gwaelod lub Maes Gwyddno. W wyniku erozji cały ten obszar, łącznie z wyspami pochłonięty został przez ocean. Dawna mapa z zaginionym lądem jest udostępniona w zasobach cyfrowych biblioteki.

Oprócz źródeł kartograficznych, badacze przeanalizowali także inne źródła mówiące o Cantre'r Gwaelod. Zauważyli m.in., że Ptolemeusz (100-170 r n.e.) w swoim dziele Geographia opisał współrzędne tego obszaru.

Ptolemeusz dostarczył współrzędne, które sugerują, że ujście rzeki Ystwyth leżało dalej na zachód niż dzisiaj i jeśli to prawda, można by oczekiwać, że rzeka płynęła przez krajobraz leżący na zachód od obecnej linii brzegowej
powiedział Simon Haslett, jeden z autorów badania, portalowi Live Science

Może to potwierdzać, że przez setki lat linia brzegowa zbudowana z mało odpornego materiału uległa znacznym zmianom.

Simon Haslett i Davis Willis, którzy są autorami publikacji, wskazują także na inne źródło. Brytyjski mnich Gildas, żyjący w VI w. n.e., w kazaniu O ruinie i podboju Brytanii pisał o mieszkańcach uwięzionych między morzem a najeźdźcą. Twierdzą, że tekst może zawierać opis klęski żywiołowej, jak np. fala sztormowa, która zintensyfikowała erozję i spowodowała zalanie terenu.

Legenda o Cantre'r Gwaelod

Kraj zwany inaczej walijską Atlantydą od dawna pojawiał się w folklorze, literaturze i utworach muzycznych. Według legendy obszar mógł rozciągać się około 30 km na zachód od dzisiejszego wybrzeża. Jedna z wersji legendy z XVII w. opisywała Cantre'r Gwaelod jako nisko położony ląd chroniony tamą Sarn Badrig i serią śluz otwieranych podczas odpływu w celu osuszenia terenu.

Stolicą regionu było Caer Wyddno, siedziba władcy Gwyddno Garanhira. Dwaj książęta byli odpowiedzialni za opiekę nad tamą. Jeden z nich, zwany Seithenyn, miał być pijakiem i hulaką, przez którego zaniedbanie morze wlało się przez otwarte śluzy zatapiając teren.

Gdzie znajduje się zatoka Cardigan?

Obszar analizowany przez badaczy znajduje się na Morzu Irlandzkim u zachodnich wybrzeży Walii. Znaczną część wybrzeża zajmują pola uprawne, miasta i nadmorskie kurorty. Znajduje się tu m.in. Cardigan położony u ujścia Teifi. Na przełomie XIX i XX w. miasto było jednym z największych portów. Legendarny Cantre'r Gwaelod był położony w centralnej i północnej części zatoki. Zimowe sztormy w 2014 r. ujawniły dawany las Borth, który rósł 4,5 tys. lat temu w pobliżu miasta Ynyslas.

Pozostałości dawnego lasu w pobliżu miasta Ynyslas
Pozostałości dawnego lasu w pobliżu miasta YnyslasRichermanWikipedia

Będą dalsze badania

Zdania naukowców co do wysp są podzielone. Są zarówno osoby entuzjastycznie nastawione do odkrycia, jak i te, które je krytykują. Autorzy badań podkreślają, że dowody literackie i tradycje folklorystyczne mogą wiązać Zatokę Cardigan z Cantre’r Gwaelod. Planowane są kolejne badania linii brzegowej, które pozwolą zebrać więcej informacji na temat polodowcowej ewolicji linii brzegowej.

Przeczytaj także:

Cały świat opłakuje królową Elżbietę IIAFP
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas