Gigantyczne wirusy atakują mikroskopijne glony w arktycznym jeziorze episzelfowym
Choć tytuł brzmi dość dziwacznie, jest zgodny z prawdą. Naukowcy przeprowadzili szczegółowe badania ekosystemu znajdującego się w wodach rzadko spotykanego typu jeziora episzelfowego. Badania te są niezmiernie ważne z punktu widzenia zmian klimatu.
Analizy zostały przeprowadzone w jeziorze episzelfowym Mile Fiord, które oddalone jest od bieguna północnego o około 800 km. Jednak należy zacząć od wytłumaczenia, czym jest jezioro tego typu. Jezioro episzelfowe to naturalny zbiornik zawierający słodką wodę, który powstał wskutek zamknięcia odpływu wody z fiordu przez lodowiec szelfowy. Napływająca od góry słodka woda z powodu różnic w gęstości, tworzy warstwę na powierzchni gęstszej słonej wody morskiej. Jeziora tego typu są unikatowymi obszarami, które nie mają stałego dna — dno stanowi styk wody słodkiej i wody słonej. W skrócie: jest to warstwa słodkiej wody "wciśnięta" między lód znajdujący się na powierzchni a słoną wodą zalegającą od dołu.
Nowe badania wskazują, że jezioro Mile Fiord zdominowane jest przez mikroby i "stoi nad przepaścią" z powodu globalnego ocieplenia i zmian klimatu. Ponadto naukowcy odkryli niecodzienną "społeczność wirusową" w słodkiej wodzie jeziora, której różnorodność jest zdecydowanie większa aniżeli "społeczności" bytującej w niżej zalegającej wodzie słonej. Jeziora tego typu mogą istnieć przez wieki i mogą tworzyć rzadkie oraz unikatowe ekosystemy.
Badania tajemniczego środowiska jeziora episzelfowego
Naukowcy pobrali próbki wody z jeziora Mile Fiord, a następnie dokonali sekwencjonowania DNA odnalezionych mikrobów. Zidentyfikowali różnego rodzaju wirusy, w tym "gigantyczne" wirusy zwane Megaviricetes, które są kilkakrotnie większe niż normalnie występujące wirusy - są one tak duże, jak bakteria.
Tak jak słodkowodny ekosystem jeziora różni się od ekosystemu Oceanu Arktycznego, ma również swoją odrębną społeczność wirusów
Jak mówi Thaler, cechą charakterystyczną wirusów jest to, że są one mniejsze nawet od najmniejszych znanych bakterii i przenoszą tylko kilka genów. Jednak w ciągu ostatnich 20 lat naukowcy odkryli, że "gigantyczne" wirusy są stosunkowo podobne do bakterii pod względem wielkości i genomów.
Badacze jeszcze nie wiedzą, w jaki sposób większość wirusów wpływa na mikroskopijne glony zamieszkujące to niezwykłe jezioro. Naukowcy w swoim artykule piszą: "Wirusy są kluczem do zrozumienia polarnych ekosystemów wodnych, które są zdominowane przez mikroorganizmy. Jednak badania społeczności wirusowych są trudne do interpretacji, ponieważ zdecydowana większość wirusów jest znana tylko z fragmentów sekwencji, a ich taksonomia, gospodarze i repertuar genetyczny są nieznane". Piszą także: "[...] wirusy wpływają również pośrednio na społeczność (glonów - red.), wpływając na metabolizm gospodarza".
- Jeziora episzelfowe były kiedyś bardziej powszechne w Arktyce, ale teraz są niezwykle rzadkie. Jeśli zapora lodowa pęknie — co miało miejsce w innych fiordach — wówczas jezioro Milne Fiord Epishelf zostanie utracone na zawsze - powiedziała Thaler.
