Archeolodzy mają nową teorię, do czego mogły służyć tajemnicze kamienne kule odnalezione w basenie Morza Śródziemnego

Według naukowców z Uniwersytetu w Bristolu kamienne kule, które zostały odnalezione w basenie Morza Śródziemnego, mogą być licznikami do starożytnej gry, która może należeć do pierwszych gier planszowych na świecie.

Tajemnicze kule z Santorini — jest nowa hipoteza, która może wyjaśniać, do czego one zostały stworzone
Tajemnicze kule z Santorini — jest nowa hipoteza, która może wyjaśniać, do czego one zostały stworzone123RF/PICSEL

Tajemnicze kule zostały odnalezione m.in. na Krecie, Cyprze, Santorini, czy na innych wyspach na Morzu Śródziemnym. Do tej pory archeolodzy postawili kilka hipotez mających na celu wyjaśnienie, dlaczego te dziwne sfery zostały w ogóle stworzone - miałyby być to kamienie do procy, czy system liczenia/prowadzenia dokumentacji.

Do czego służyły starożytne kule?

W najnowszych badaniach naukowcy przeanalizowali cechy ponad 700 kamiennych kul, które mają od 3 600 do 4 500 lat. Zostały one odnalezione na wyspie Santorini w mieście Akrotiri. Artefakty są mniejsze niż współczesna piłka golfowa i różnią się od siebie m.in. kolorem. Wykonano je głównie z wapienia, andezytu i pumeksu. Dodatkowo badania wskazują, że obiekty te różnią się wielkością, przez co można je podzielić na dwie główne grupy: mniejszych i większych sfer. Na wyspach na Morzu Egejskim można znaleźć także płytkie zagłębienia w kamiennych płytach, w których kule te mogłyby być rozmieszczone.

Tajemnicze kule z Santorini
Tajemnicze kule z SantoriniC. L. Fernée, K. P. Trimmis, 2022. The rolling stones of Bronze Age Aegean: Applying machine learning to explore the use of lithic spheres from Akrotiri, Thera. Journal of Archaeological Science: Repomateriały prasowe

- Najważniejszym odkryciem badań jest to, że kule pasują do dwóch głównych skupisk. Potwierdza to hipotezę, że były one używane jako żetony do gry planszowej, w której kule najprawdopodobniej zostały zebrane w celu dopasowania do tych klastrów, a nie były wykorzystywane jako system liczenia, dla którego można by się spodziewać większej liczby grup - powiedziała dr Christianne Ferneé z Uniwersytetu w Bristolu.

Jak dodał dr Konstantinos Trimmis z Uniwersytetu w Bristolu: - Społeczne znaczenie sfer, na co wskazuje sposób ich osadzania w określonych wnękach, dodatkowo wspiera ideę, że kule są częścią gry rozgrywanej w celu interakcji społecznej. Daje to nowy wgląd w interakcje społeczne na Morzu Egejskim z epoki brązu.

Jeśli kolejne badania potwierdzą powyższą hipotezę, kule te będą jednym z najwcześniejszych przykładów gier planszowych na świecie, obok przykładów z Lewantu i Egiptu, takimi jak egipski Mehen i Senet.

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas