Brytyjczyk i Duńczyk polecą na ISS. Następni będą Polacy?

Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła, że Brytyjczyk Timothy Peake wybierze się pod koniec 2015 r. na ISS. Jego pobyt na orbicie będzie trwać około pięć i pół miesiąca. Wcześniej na kilkunastodniową wyprawę na Stację poleci Duńczyk Andreas Mogensen.

W ostatnich latach obserwujemy wyraźną intensyfikację brytyjskich działań w sektorze kosmicznym. Wielka Brytania realizuje własne, ambitne programy, które mają na celu wzrost znaczenia firm przemysłu kosmicznego tego państwa. Ponadto, Wielka Brytania zadecydowała o znaczącym wzroście zaangażowania w projektach realizowanych przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA), także w nowych działach, takich jak loty załogowe.

Z kolei Dania to państwo o stosunkowo małym wkładzie do ESA - porównywalnym z tym, jakie aktualnie łoży Polska. Z drugiej strony, duńskie firmy i instytuty od wielu lat uczestniczą w ważnych programach ESA i często są krytycznymi dostawcami sprzętu i oprogramowania.

W maju 2009 roku ESA ogłosiła wybór sześciu nowych europejskich astronautów. Wśród nich znalazł się Francuz Thomas Presquet, Niemiec Alexander Gerst, Włosi Samantha Cristofretti i Luca Parmitano, Duńczyk Andreas Mogensen oraz Brytyjczyk Timothy Peake. Obecność Duńczyka i Brytyjczyka w tej grupie wydaje się być nieco zaskakująca - żadne z tych państw dotychczas nie brało aktywnego udziału w programie lotów załogowych ESA.

Z dostępnych informacji wynika, że Andreas Mogensen i Timothy Peake otrzymali swoje przydziały. Oboje polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) w 2015 roku. Misja Duńczyka będzie krótka - we wrześniu 2015 roku wybierze się on na pokładzie kapsuły Sojuz TMA-18M wraz z Siergiejem Wołkowem i turystką Sarah Brightmann i powróci na Ziemię na pokładzie Sojuza TMA-16M po kilkunastu dniach. W tym locie powrotnym na Ziemię wróci Sarah Brightmann oraz Jurij Łonczakow. Co ciekawe, Łonczakow będzie przebywać na ISS od marca 2015 roku a dwóch pozostałych astronautów z jego wyprawy - Scott Kelly i Michaił Kornijenko pozostanie na Stacji aż do marca 2016 roku, czyli przez cały rok. Będzie to pierwsza roczna wyprawa załogowa na ISS. Andreas Mogensen będzie pierwszym Duńczykiem w kosmosie

Gdy Mogensen powróci na Ziemię, będą kończyć się przygotowania do długoterminowej wyprawy Timothy'ego Peake. Brytyjczyk poleci na ISS pod koniec listopada 2015 roku na pokładzie Sojuza TMA-19M i powróci na Ziemię w połowie maja 2016 roku, także na pokładzie Sojuza TMA-19M.  Timothy Peake będzie drugim Brytyjczykiem w kosmosie - pierwszą była Helen Sharman, która w maju 1991 roku odwiedziła rosyjską stację Mir. Jej lot był sponsorowany przez kilka brytyjskich firm - rząd Wielkiej Brytanii nie był z tą wyprawą związany.

W ostatnich miesiącach dużo spekulowano zarówno na temat wyboru Brytyjczyka, jak i Duńczyka do zespołu astronautów ESA. Spekuluje się, czy w pierwszej misji załogowej NASA poza niską orbitę okołoziemską, w skład załogi wejdzie Europejczyk. Czy może nim być Brytyjczyk Timothy Peake? Jest to możliwe, ponieważ brytyjskie fundusze mają być powiązane z budową modułu serwisowego dla kapsuły MPCV Orion.

Wybór Duńczyka może oznaczać, że w przyszłości ESA może także dokonać selekcji jednego z przyszłych astronautów spośród kandydatów z "mniejszych państw" tej agencji. Czy może to oznaczać, że w przyszłości zespół astronautów ESA zasili także Polak?

Krzysztof Kanawka