Czy wewnątrz Mimasa znajduje się ocean?
Pomiary wykonane przez sondę Cassini sugerują, że Mimas – mały lodowy księżyc Saturna – może mieć w swoim wnętrzu ocean ciekłej wody.
Sonda Cassini, która od 2004 krąży wokół Saturna, dokonała prawdziwej rewolucji w naszym postrzeganiu tej planety, jej pierścieni oraz księżyców. Dzięki obserwacjom i pomiarom wykonanym przez Cassini dziś wiemy już, że księżyce takie jak Tytan czy Enceladus charakteryzują się dużą aktywnością, zaś inne, takie jak maleńka Phoebe, mają kilka cech przypisywanych planetom. Ponadto, odkryto wcześniej nieznany pierścień Saturna.
W październiku tego roku na łamach czasopisma Science ukazała się publikacja naukowa dotycząca Mimasa - księżycu o średnim promieniu zaledwie 200 km. Mimas jest znany z dwóch cech: jest to najmniejszy sferyczny obiekt w Układzie Słonecznym oraz z obecności dużego krateru na swojej powierzchni (nazwa tego krateru to Herschel). Jednakże dotychczas dość mało było wiadome o strukturze wewnętrznej Mimasa.
Dotychczasowe badania Mimasa sugerowały, że jest to księżyc w dużej części zbudowany z lodu wodnego. Gęstość tego księżyca to około 1,15 – 1,17 g/cm3, co oznacza przewagę lodu i niewielką ilość skał. Ponadto, znane były wymiary Mimasa: w jednej z osi tej księżyc jest o około 10 proc. dłuższy od pozostałych. Orbita Mimasa jest nieco ekscentryczna, nieco bardziej w porównaniu z orbitą naszej planety. Znany jest także rezonans orbitalny tego księżyca względem niektórych części pierścieni Saturna oraz księżyca Tetys. Wreszcie, Mimas jest zwrócony tą samą stroną ku Saturnowi, podobnie jak Księżyc ku Ziemi.
Publikacja, której głównym autorem jest Radwan Tajeddine z amerykańskiego Cornell University, sugeruje, że wnętrze Mimasa może mieć dość zaskakującą strukturę. Ten wniosek powstał na podstawie detekcji niewielkich oscylacji w ruchu Mimasa, które następują z okresem około 23 godzin. Wielkość tych oscylacji to około 3 km na orbitę.
Modele wypracowane na podstawie danych z misji Cassini sugerują, że około 24-31 km pod powierzchnią Mimasa znajduje się ocean ciekłej wody. Ten ocean mógłby znajdować się pomiędzy lodową skorupą tego księżyca, a lodowo-skalistym wnętrzem Mimasa. Według naukowców, potencjalna obecność oceanu powinna mieć związek z orbitą Mimasa, która w przeszłości mogła być bardziej ekscentryczna niż dziś. Jeśli tak rzeczywiście było, wówczas siły pływowe mogły wytwarzać wystarczająco dużo ciepła, by utrzymać wodę w stanie ciekłym wewnątrz Mimasa. Dziś zaś obserwujemy powoli zamarzający ocean.
Alternatywnie, jądro tego księżyca może mieć bardziej podłużny niż kulisty kształt. Dalsze obserwacje sondy Cassini mogą przynieść nieco więcej informacji na temat struktury wewnętrznej Mimasa.
W lutym 2010 roku misje sondy Cassini przedłużono aż do roku 2017 roku. Wówczas Cassini spłonie w atmosferze Saturna. Do końca misji Cassini wykona dziewięć dość odległych przelotów obok Mimasa, najbliższy z nich nastąpi z najmniejszą odległością około 28 tysięcy km (około 0,07 dystansu pomiędzy Ziemią a Księżycem).