Kropki niebieskie czy fioletowe?
Czy kolorowe kropki są fioletowe, czy niebieskie? Najnowsza analiza iluzji optycznej pomaga odpowiedzieć na to pytanie.
Zespół naukowców z Harvardu, Dartmouth i Uniwersytetu Nowojorskiego pokazał kilku grupom amerykańskich studentów 1000 punktów, które miały kolor od intensywnego niebieskiego do fioletowego. Uczestnicy musieli odpowiedzieć na pytanie: czy kropka przedstawiona na ekranie jest niebieska, czy nie.
W pierwszych 200 próbach uczestnikom pokazano taką samą liczbę kropek niebieskich i fioletowych, a większość prawidłowo rozpoznała różnice. W pozostałych 800 próbach liczba niebieskich kropek systematycznie spadała, aż badanym były pokazywane prawie wyłącznie odcienie fioletu. Niestety, ich odpowiedzi tego nie odzwierciedlały.
Kiedy niebieskie kropki są rzadkie, uczestnicy widzą fioletowe kropki jako niebieskie. Podczas ostatnich 200 prób, kropki, które badane osoby wcześniej zidentyfikowały jako fioletowe, teraz wydawały im się niebieskie. Pomyłki następowały nagminnie, nawet gdy uczestnicy zostali ostrzeżeni o takiej możliwości. Nie pomogło nawet zaoferowanie 10 dol. nagrody za wskazanie właściwego koloru.
Skąd taka nagła zmiana percepcji? Zdaniem naukowców, może zdarzyć się, że ludzki mózg nie podejmuje decyzji na podstawie zimnych reguł opartych na faktach, ale na podstawie wcześniejszych bodźców. Wraz z przesunięciem proporcji niebiesko-fioletowych kropek, uczestnicy poszerzyli definicję tego, co "niebieskie", by dopasować wyniki do wcześniejszych prób.
Iluzje optyczne pokazują, że nasze mózgi nieustannie rekalibrują postrzeganie świata na podstawie wcześniejszych doświadczeń.
