Very Large Telescope ma już 15 lat
Very Large Telescope (VLT), jedno z najbardziej zaawansowanych obserwatoriów optycznych, obchodzi swoje piętnaste urodziny. Z tej okazji opublikowane zostało niesamowite zdjęcie przedstawiające obiekt IC 2944.
Pierwsze światło z jednego z teleskopów wchodzących w skład VLT zostało przechwycone 25 maja w 1998 roku. Od tamtej pory do czterech głównych, dużych teleskopów dołączone zostały cztery mniejsze o nazwie Auxiliary Telescopes, które stanowią element systemu interferometrycznego VLTI (VLT Interferometer).
Obserwatorium VLT jest jednym z największych obecnie na świecie obserwatoriów astronomicznych. W 2012 roku opublikowano 600 publikacji naukowych, które opierały się na informacjach dostarczonych przez VLT i VLTI. Obiekt położony jest w północnym rejonie Chile i należy do ESO (European Sout Observatory).
Przy okazji świętowania piętnastej rocznicy działalności opublikowane zostało zdjęcie, które przedstawia obszar wcześniej nie oglądany w takiej rozdzielczości. Na zdjęciu uchwycono jedną z niezliczonych chmur gazu i pyłu, która jest kosmiczną fabryką produkującą nowe gwiazdy. IC 2944 położona jest w odległości 6500 lat świetlnych od Ziemi i dostrzegalna jest w gwiazdozbiorze Centaura na niebie południowym.
Mgławice emisyjne, takie jak właśnie IC 2944, składają się przeważnie z wodoru, który pobudzony do świecenia przez okoliczne, nowo narodzone gwiazdy emanuje czerwonym blaskiem. Na tym jaskrawym tle doskonale wyróżniają się ciemne obłoki pyłu, nazywane chmurami Bok’a po holendersko-amerykańskim astronomie (Bart Bok), który po raz pierwszy zwrócił na nie uwagę w latach 40-tych ubiegłego wieku. Widoczne ugrupowanie na przedstawionym w galerii tego artykułu zdjęciu nosi nazwę Thackeray Globules.
Opisane obłoki pyłu z reguły zapadają się, tworząc nowe gwiazdy. W tej okolicy jednak wystawione są one na silne bombardowanie promieniowaniem ultrafioletowym, które pochodzi z okolicznych, młodych, gorących gwiazd. W związku z tym ulegają one fragmentacji i zanikowi. Najprawdopodobniej nie zdążą się w nich wytworzyć nowe gwiazdy.
Obłoki Bok’a nie są łatwymi obiektami do studiowania. Ze względu na ich naturę w świetle widzialnym nie da się przeprowadzić żadnej wartościowej obserwacji. Jednak przy wykorzystaniu instrumentów operujących w podczerwieni oraz w zakresie fal milimetrowych udało się potwierdzić, iż w ich wnętrzu (obłoków Thackeray) nie zachodzą aktualnie żadne procesy gwiazdotwórcze.
Źródło informacji (ESO)
Maciej Mickiewicz
