Sony Alfa 77 - nowa wizja profesjonalnej lustrzanki

"Sztywne" lustro to najważniejsza, ale nie jedyna z innowacji, jakie zastosowano w nowym aparacie Sony. Lustrzanka posiada 24,3 megapikselową matrycę APS HD CMOS, pracującą pod kontrolą procesora obrazu Bionz oraz imponujący, 19-polowy autofokus z 11 punktami krzyżowymi. Duże wrażenie robi też funkcja zdjęć seryjnych, działająca w oparciu o detekcję fazową. Tryb ten - jak zapewnia producent - jest najszybszy na świecie i pozwala na fotografowanie z prędkością do 12 kl/sek.

Alfa 77, jak na aparat z półprzepuszczalnym lustrem przystało, posiada wyłącznie cyfrowy wizjer. Kadrować można także przy pomocy odchylanego wyświetlacza LCD, którego położenie może być regulowane w trzech punktach. Nie mogło też zabraknąć funkcji nagrywania filmów - lustrzanka może zapisywać materiały wideo Full HD z kodowaniem AVCHD w progresywnym formacie 50p lub 25p. Podczas filmowania dostępny jest szybki autofokus i pełen zestaw manualnych trybów ekspozycji. Ciekawostką jest również wbudowany odbiornik GPS, umożliwiający automatyczny zapis danych geolokalizacyjnych w fotografiach i ujęciach filmowych.

W naszej redakcji mieliśmy okazję sprawdzić Alfę 77 wraz z nowym obiektywem DT 16 - 50 mm F2,8 SSM. Jak ta para spisała się w praktyce? Zapraszamy do lektury testu.

Budowa

Sony Alfa 77 jest konstrukcją bardzo solidną i wytrzymałą. Korpus aparatu wykonany został z trwałego stopu magnezowego i wyposażony w uszczelnienia, chroniące przed zanieczyszczeniami i wilgocią. O profesjonalnym przeznaczeniu aparatu przypominają solidne rozmiary i ciężar lustrzanki - "puszka" mierzy 142,6 x 104 x 80,9 mm, a jej waga (bez akumulatora i karty pamięci) wynosi dobre 653 gramy. Ukłonem w stronę profesjonalistów jest też duża liczba przycisków sterujących (najważniejszych regulacji dokonać można bez zaglądania do menu) oraz wyposażenie aparatu w dodatkowy wyświetlacz funkcyjny, umieszczony u góry gripu.

Z przodu obudowy, po lewej stronie, znajduje się pokrętło trybu ostrości (trzeba z niego korzystać, gdy używana optyka nie posiada własnego przełącznika AF/MF), przycisk zwalniania obiektywu oraz klawisz podnoszenia wbudowanego flesza. Z drugiej strony - obok gripu - umieszczono natomiast przycisk podglądu głębi ostrości.

Większość przycisków u góry korpusu została umieszczona przy gripie. Obok wspomnianego już ekranu pomocniczego znajdują się: klawisz podświetlenia, przełącznik wizjer/ekran LCD oraz przyciski trybu migawki, balansu bieli, korekty ekspozycji i czułości. Tuż obok - w tradycyjnym miejscu - znajduje się spust migawki wraz z włącznikiem zasilania, a trochę dalej - przednie pokrętło regulacyjne. Po przeciwnej stronie górnego panelu - na lewo od gorącej stopki - znajdziemy pokrętło trybu pracy aparatu.

Największe zagęszczenie przycisków sterujących znajduje się na tylnej ścianie korpusu. Na lewo od wizjera u mieszczono co prawda tylko klawisz menu, ale już po drugiej stronie znajdziemy: przycisk nagrywania filmów, klawisz blokady ekspozycji AEL (co ciekawe odpowiada on także za tryb synchronizacji z długimi czasami migawki), przycisk szybkiego przełączania trybu ostrości - AF/MF oraz tylne pokrętło regulacyjne. Poniżej umieszczono natomiast: przełącznik nawigacyjny, przycisk DISP (wyświetlanie informacji na ekranie), klawisz podręcznego menu Fn oraz przycisk funkcji "inteligentnego teleobiektywu", która umożliwia powiększanie środkowej części kadru. Długą listę elementów sterujących zamykają jeszcze dwa klawisze - poglądu oraz usuwania obrazów. Ten ostatni - tu kolejna ciekawostka - uruchamia także funkcję pomocy.

Aparat Sony posiada bogaty zestaw złącz, umieszczonych na lewym boku korpusu. Znajdują się tu: złącze zewnętrznych lamp błyskowych, wejście wężyka spustowego, gniazdo mikrofonu, wejście zasilacza, USB i HDMI. Złącza ukryte zostały pod solidnymi, dobrze spasowanymi klapkami, wykonanymi z estetycznego tworzywa. Między nimi znajduje się wbudowany moduł GPS.

Po przeciwnej stronie obudowy (prawy bok) znajduje się podwójne gniazdo kart pamięci, obsługujące standardy SD/SDHC/SDXC oraz Memory Stick. Niżej, u podstawy gripu, umieszczono tradycyjną komorę akumulatora.

Aparat, o czym już wspomniałem, wykonany został bardzo solidnie. Lustrzanka pewnie też leży w dłoniach i umożliwia łatwe kadrowanie, a układ przycisków sterujących na ogół pozwala na wygodną obsługę. Ciasne rozmieszczenie niektórych klawiszy (szczególnie na tylnej ścianie korpusu) może jednak czasami prowadzić do przypadkowego uruchamiania funkcji, z których nie mieliśmy akurat zamiaru korzystać.

Najważniejsze funkcje

Pod względem funkcjonalnym Alfa 77 to prawdziwy fotograficzny kombajn, oferujący użytkownikowi bardzo wiele trybów pracy oraz ogrom rozmaitych opcji i ustawień, wpływających na jakość i charakter zapisywanych obrazów.

Aparat zapewnia możliwość fotografowania w trybach PASM oraz pozwala na zapisanie trzech trybów własnych użytkownika. Do dyspozycji są dwa rodzaje trybu automatycznego ("zwykły" AUTO i AUTO+, umożliwiający zapis wybranego ujęcia z serii), a także dwie opcje trybu panoramy - standardowy i panorama 3D. Dostępny jest też zestaw programów tematycznych: portret, sport, makro, krajobraz, zachód słońca, scena nocna, zdjęcia z ręki o zmierzchu i nocny portret. Do rangi osobnego trybu (ciągły priorytet AE) podniesiono również funkcję zdjęć seryjnych, wykonywanych z maksymalną szybkością 12 kl/sek.

Lustrzanka Sony może zapisywać zdjęcia RAW i JPEG. W pierwszym przypadku rozdzielczość obrazów wynosić może 6000 x 4000 (format 3:2) lub 6000 x 3376 (16:9) pikseli. JPEG-i mogą mieć natomiast wymiary: 6000 x 4000, 4240 x 2832 lub 3008 x 2000 pikseli (format 3:2) oraz 6000 x 3376, 4240 x 2400 albo 3008 x 1688 (16:9). Zdjęcia panoramiczne - w trybie standardowym - mogą mieć z kolei rozmiary: 3872 x 2160 (panorama pionowa) i 8912 x 1856 (panorama w poziomie) lub 5536 x 2160 (pion) i 12416 x 1856 (poziom). Korzystając z trybu panoramy 3D będziemy mieli natomiast do wyboru trzy opcje rozdzielczości: 7152 x 1080, 4192 x 1080 i 1920 x 1080, przy czym dostępna jest wyłącznie opcja fotografowania w poziomie.

W aparacie nie mogło też zabraknąć funkcji nagrywania filmów. Lustrzanka oferuje dużą liczbę ustawień, dzięki czemu z powodzeniem może być wykorzystana do profesjonalnych zastosowań - dostępny jest zapis wideo Full HD z kodowaniem AVCHD lub mniejszych rozdzielczości w formacie MP4.

W pierwszym przypadku do dyspozycji mamy opcje 1920 x 1080 z szybkością 24 Mb/sek. (50i), 17 Mb/sek. (50i), 28 Mb/sek. (50p), 24 Mb/sek. (25p) lub 17 Mb/sek. (25p). Nagrywając w materiały MP4 będziemy mogli natomiast wykorzystać rozdzielczości 1440 x 1080 (12 Mb/sek.) lub 640 x 480 pikseli (3 Mb/sek.). Podczas filmowania dostępny jest pełen zestaw manualnych ustawień eskpozycji.

Alfa 77 może fotografować z czasami migawki, wahającymi się od 1/8000 do 30 sekund, dostępny jest także tryb długiego naświetlania BULB. Podstawowy zakres czułości wynosi od 100 do 16000 ISO z możliwością rozszerzenia o wartość 50 ISO. W osobnym trybie wieloklatkowej redukcji szumów istnieje także opcja fotografowania przy czułości 25600 ISO. Korekty ekspozycji dokonać można w zakresie od -5 do +5 EV z krokiem co 1/3 lub 1/2 EV. Aparat dysponuje trzema, klasycznymi opcjami pomiaru światła - pomiarem wielopunktowym, centralnie ważonym i punktowym. Do regulacji jasności i kontrastu obrazów wykorzystać można także funkcję optymalizatora D-Range oraz program zdjęć HDR.

Lustrzanka Sony zapewnia też bogaty zestaw narzędzi, pozwalających wpływać na kolorystykę zdjęć. Standardowy pakiet ustawień balansu bieli obejmuje opcje: auto, światło dzienne, cień, chmury, światło żarowe, światło jarzeniowe (4 typy) oraz lampa błyskowa. Temperaturę barwową regulować można także ręcznie, w zakresie od 2500 do 9900 K. Oprócz tego istnieje możliwość zapisania trzech ustawień niestandardowych oraz samodzielnego dokonania pomiaru wg. wzorca.

Aparat wyposażony został ponadto w funkcje "strefy twórczej" i "efektu wizualnego". Pierwsza z nich oferuje tryby: standard, intensywny, neutralny, czysty, głęboki, pastelowy, portret, krajobraz, zachód słońca, scena nocna, jesienne liście, czerń i biel oraz sepia. Dla poszczególnych trybów istnieje też możliwość regulacji kontrastu, nasycenia (za wyjątkiem opcji monochromatycznych) i ostrości.

Funkcja efektu wizualnego obejmuje natomiast zestaw filtrów efektowych, noszących czasami bardzo egzotyczne nazwy. Do dyspozycji mamy więc tryby: aparat zabawka, kolor pop, posteryzacja (wariant kolorowy lub czarno-biały), zdjęcie retro, High-Key: Miękki, kolor częściowy, czarno-biały duży kontrast, miękka ostrość, malowidło HDR, czarno-biały o bogatej gradacji i miniatura.

Alfa 77, o czym już wspominaliśmy, może pochwalić się rekordowo szybkim trybem zdjęć seryjnych, osiągającym prędkość do 12 kl/sek. Oprócz tego istnieje też możliwość fotografowania z szybkością 8 (tryb Hi) lub 3 (Lo) klatek na sekundę. Lustrzanka wyposażona została także w funkcje zdjęć seryjnych z barketingiem ekspozycji, braketingiem balansu bieli i braketingiem D-range.

Autofokus aparatu może nastawiać ostrość w trybach pojedynczym, ciągłym lub automatycznym. Dostępne są również funkcje autofokusa śledzącego, wykrywania twarzy i uśmiechu. W menu odnajdziemy także możliwość korekty efektów front i back fokus. Wyboru pola ostrości dokonać można w jednym z czterech trybów - szerokim, strefowym, punktowym lub lokalnym.

Aparat Sony wyposażony został we wbudowaną lampę błyskową o liczbie przewodniej 12. Flesz pracować może w trybach: auto, błysku wypełniającego i synchronizacji z długimi czasami. Alfa 77 umożliwia też bezprzewodowe sterowanie zewnętrznymi lampami błyskowymi. Zakres korekty błysku wynosi od -3 do +3 EV z krokiem co 1/3 EV.

Wizjer i wyświetlacz aparatu

Sony Alfa 77 wyposażona została w dwa narzędzia kadrowania - cyfrowy wizjer i ekran LCD. Wizjer może się pochwalić rozdzielczością 2 mln 359 tys. punktów i zapewnia 100 proc. pokrycie pola kadru. W celowniku widoczne są podstawowe informacje na temat bieżących ustawień aparatu (tryb pracy, wartość czasu i przysłony, czułość, korekta ekspozycji) oraz pola ostrości autofokusa. Opcjonalnie włączyć można także cyfrową poziomicę, linie siatki oraz histogram.

Główny ekran aparatu to 3-calowy, odchylany panel LCD rozdzielczości 921 tys. punktów. Mogą być na nim wyświetlane takie same wskaźniki jak w wizjerze, a także zestaw informacji o bardziej zaawansowanych ustawieniach urządzenia. Szczegółowy wykaz symboli widocznych na ekranie ilustrują poniższe schematy.

Menu

Większości bieżących nastaw dokonać można w Alfie 77 przy pomocy wygodnego, podręcznego menu, uruchamianego przy pomocy przycisku Fn. W menu tym, w zależności od trybu pracy lustrzanki, regulować można m.in.: tryby migawki i lampy błyskowej, pole ostrości AF, działanie wykrywania twarzy i uśmiechu, czułość, pomiar światła, korektę błysku, balans bieli, funkcje D-range i HDR, strefę twórczą i efekt wizualny.

O prawdziwym ogromie możliwości aparatu przekonamy się jednak dopiero wtedy, gdy zajrzymy do przepastnego menu głównego, w którym umieszczono całe mrowie rozmaitych ustawień. Menu podzielone zostało na siedem zakładek, dzielących się dalej na wewnętrzne sekcje. Początkowo wygląda to groźnie, ale szybko okazuje się, że menu Alfy 77 jest bardzo przyjazne i czytelne, a nawigacja nie sprawia większych trudności.

Rozmieszczenie ustawień w poszczególnych zakładkach menu przedstawia się (w uproszczeniu) następująco:

Menu fotografowania - odpowiada ono m.in. za: regulację rozmiaru, jakość i formatu obrazów, wybór kierunku zapisu zdjęć panoramicznych, ustawienia redukcji szumów, ustawienia lampy błyskowej, działanie wspomagania AF, wybór przestrzeni barw, działanie stabilizacji obrazu, regulację kroku ekspozycji, ustawienia autofokusa i zapis trybów własnych użytkownika.

Menu filmowania - odpowiada ono za regulacje ustawień zapisu wideo, takich jak: format rejestrowanego materiału, zapis dźwięku, redukcja szumu wiatru i działanie stabilizacji obrazu.

Menu ustawień własnych - w nim znajdziemy np.: ustawienia wizjera i wyświetlacza głównego, ustawienia trybu Auto+, opcję wyświetlania siatki, możliwość przypisania ustawień do wybranych przycisków sterujących, kolejność braketingu, szybkość autofokusa, funkcje korekty zniekształceń optycznych, ustawienia pierwszej kurtyny migawki czy ustawienia wykrywania twarzy.

Menu odtwarzania - odpowiada ono za: usuwanie obrazów, sposób wyświetlania zdjęć, ochronę zdjęć, ustawienia wydruku czy regulację głośności podczas odtwarzania filmów.

Menu karty pamięci - w tej zakładce będziemy mogli m.in.: sformatować kartę, określić sposób numeracji plików i nazwy folderów, wybrać folder zapisu lub utworzyć nowe foldery.

Menu ustawień zegara - pozwala ono określić datę i czas oraz lokalizację.

Menu ustawień - ostatnia zakładka menu umożliwia: regulację jasności ekranu i wizjera, regulację ustawień GPS, ustawienia związane z podłączaniem aparatu przez HDMI, regulację połączeń Eye-Fi i USB, uruchomienie czyszczenia matrycy, precyzyjną regulację AF czy wybór języka.

Podsumowanie - fotografowanie i jakość zdjęć

Sony Alfa 77 jest konstrukcją bardzo zaawansowaną, oferującą bogactwo funkcji i rozwiązań, które z łatwością sprostają oczekiwaniom profesjonalistów i najbardziej wymagających fotoamatorów.

Spore wyrazy uznania należą się lustrzance m.in. za układ autofokusa, który imponuje nie tylko dużą liczbą pól i opcji wyboru obszaru ostrości, ale - co chyba najważniejsze - bardzo dobrą celnością. Pozytywne wrażenie robią też szybki tryb zdjęć seryjnych czy duża liczba ustawień zapisu wideo.

Co ciekawe, duże możliwości lustrzanki nie ograniczają się wyłącznie do wspomnianych wyżej funkcji i klasycznego zestawu manualnych ustawień ekspozycji. Bogaty arsenał Alfy 77 wzbogacony został bowiem także o opcje charakterystyczne dla aparatów z niższej półki - programy tematyczne czy tryby zdjęć panoramicznych i 3D. Co prawda nie są to pewnie funkcje, na których najbardziej zależy zawodowcom, ale od przybytku głowa nie boli.

Aparat trzeba też pochwalić za walory czysto użytkowe. Pomijając wspomniane już kłopoty z wykorzystaniem niektórych przycisków sterujących, trzeba przyznać, że korpus Alfy 77 wykonany został bardzo ergonomicznie, dzięki czemu obsługa urządzenia i kadrowanie są niezwykle wygodne. Za sprawą czytelnego menu podręcznego i dodatkowego wyświetlacza na gripie większych trudności nie sprawiają też ani konieczność szybkiej zmiany ustawień, ani bieżąca kontrola wybranych parametrów pracy. Projektantom Sony należą się również pochwały za wyposażenie aparatu w bogaty zestaw przydatnych załącz.

Czy lustrzanka Sony ma w takim razie jakiekolwiek wady? Owszem, a diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. Pierwszą bolączką jest tryb zdjęć seryjnych, którego niezwykłą szybkostrzelność skutecznie potrafi popsuć (szczególnie podczas zapisu zdjęć RAW) zapychający się bufor. Pozostałe kłopoty wynikają z dużej rozdzielczości matrycy i związane są już bezpośrednio z jakością zdjęć. Fotografie wykonane przy pomocy Alfy 77 z jednej strony cechują się bardzo dobrym odwzorowaniem szczegółów, ale mają też problem z dosyć wyraźnymi szumami. Do wartości 1600 ISO problem zniekształceń właściwie nie występuje, lecz od poziomu 3200 ISO ziarnistość obrazów gwałtownie wzrasta i przy najwyższych czułościach szum jest już bardzo wyraźny.

Przypomina to trochę scenariusz znany z Alfy 900 i nie sposób oprzeć się wrażeniu, że 24,3 megapiksela na matrycy o rozmiarze APS-C to jednak trochę za dużo. Pewne zastrzeżenia można mieć również do kolorystyki zdjęć, gdyż ich barwy wydają się nieco zbyt słabo nasycone.

Pomijając niedoskonałości, od których nie jest wolny żaden aparat, trzeba jednak podkreślić, że testowana lustrzanka - choćby za sprawą swojej funkcjonalności - jest narzędziem, przy pomocy którego można zrobić naprawdę bardzo udane zdjęcia. Trzeba tylko dobrze poznać możliwości aparatu i nauczyć się radzić z jego niedoskonałościami.

Osobną kwestią, o której trzeba jeszcze wspomnieć na zakończenie, jest też to, czy profesjonalnym użytkownikom przypadnie do gustu wykorzystana w aparacie technologia półprzezroczystego lustra. W porównaniu z wcześniejszą Alfą 700, nowa lustrzanka jest już całkowicie inną konstrukcją i bardziej konserwatywni miłośnicy systemu Sony mogą mieć trudności z zaakceptowaniem tak radykalnych zmian. Ostateczną ocenę zostawiamy już jednak samym zainteresowanym.

Sony Alfa 77, specyfikacja techniczna:

Matryca: Sensor APS HD CMOS o rozdzielczości 24,3 megapiksela

Kompatybilne obiektywy: Optyka z mocowaniem typu A

Wyświetlacz: 3-calowy, odchylany panel LCD rozdzielczości 921 tys. punktów

Czas otwarcia migawki: 1/8000 - 30 sek

Czułość: 100 - 16000 ISO z możliwością do ISO 50 i 25600

Pamięć: karty SD/SDHC/SDXC lub Memory Stick

Zasilanie: Akumulator litowo jonowy NP-FM500H o pojemności 1650 mAh

Wymiary/masa: 142,6 x 104 x 80,9 mm/653 g

Plusy

+ duża funkcjonalność

+ solidne wykonanie i dobra ergonomia

+ dobre odwzorowanie szczegółów

+ szybki tryb zdjęć seryjnych

+ celny autofokus

Minusy:

- Wyraźne szumy przy wysokich czułościach

- Problemy z nasyceniem kolorów

- Problemy z obsługą niektórych przycisków

- Problemy z buforem podczas fotografowania seryjnego