Rozpoczyna się kryzys migracyjny w Mołdawii. Czy kraj sobie z tym poradzi?
W wyniku niesprowokowanej agresji Rosji na Ukrainę, Mołdawia zaczyna się borykać z wieloma trudnościami, przede wszystkim z napływem ukraińskich uchodźców. Mołdawianie znani są ze swojej gościnności, lecz jak długo wytrzyma państwo?
Antony Blinken, sekretarz stanu USA przyjechał do Kiszyniowa (5-6 marzec) i rozmawiał m.in. z prezydent Maią Sandu i premier Natalią Gavrilițą o coraz większej fali ukraińskich uchodźców szukających schronienia w Mołdawii. Poruszany był także temat rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Prezydent Mołdawii wcześniej apelowała do społeczności międzynarodowej o pomoc finansową i stworzenie mechanizmów tranzytu uchodźców przez jej kraj, dalej na Zachód.
Blinken zapewnił, że Kiszyniów otrzyma część środków z planowanego pakietu dla państw pomagających potrzebującym z Ukrainy. Cały pakiet pomocowy będzie warty 2,75 mld dolarów.
USA będzie wspierać integralność terytorialną Mołdawii. Dodatkowo są plany inwestycyjne dotyczące sektora energetycznego, które zwiększałyby bezpieczeństwo państwa.
Władze Mołdawii na początku marca rozmawiały ponadto z przedstawicielami Unii Europejskiej o kryzysie uchodźczym i bezpieczeństwie regionalnym.
W wyniku wojny ukraińsko-rosyjskiej, w Mołdawii znajduje się obecnie około 100 tysięcy ukraińskich uchodźców, co stanowi 4 proc. całkowitej populacji tego kraju.
Problemy Mołdawii. Tysiące uchodźców przekracza granice
Mołdawia jest jednym z najbiedniejszych krajów w Europie. Dochód narodowy brutto wynosi tu 4 590 dolarów na jednego mieszkańca, co stanowi jedynie 5 proc. DNB mieszkańca Szwajcarii i 2,2 proc. DNB przeciętnego mieszkańca Polski. PKB Mołdawii wynosi zaledwie 2 proc. PKB Polski.
Kraj ten jest silnie uzależniony od importu paliw i surowców.
Kolejne obciążenia kraju mogą załamać finanse publiczne - 23 proc. planowanych wydatków budżetowych w tym roku ma być finansowane z deficytu.
Mieszkańcy nie zdążyli odrobić strat poniesionych za sprawą pandemii Covid-19, a już w 2021 roku musieli płacić znacznie wyższe ceny za rosyjski gaz.
Litwa przekazała Mołdawii 750 tysięcy euro, zaś Rumunia zapewniła dodatkowe transporty paliwa w ramach wsparcia. Pomoc humanitarna została także zorganizowana przez ONZ.
Zagrożona integralność terytorialna
Kiszyniów obawia się o swoją integralność terytorialną, za sprawą nieuznawanego przez rząd Mołdawii, Naddniestrza. Jest to autonomiczny region graniczący od wschodu z Ukrainą. Terytorium jednostronnie oderwało się od Mołdawii w 1990 roku deklarując pozostanie w Związku Radzieckim. Obecnie obszar ten uznawany jest jedynie przez Abchazję i Osetię Południową.
W roku 2017 w tym regionie zdecydowano, że na wszystkich urzędach i w trakcie oficjalnych uroczystości, obok flag Naddniestrza będzie wisiała także flaga Rosji.
Dodatkowym problemem jest to, że Mołdawia nie należy ani do UE ani do NATO, co powoduje brak odpowiedniego wsparcia gospodarczego, politycznego i militarnego w razie potencjalnego zagrożenia.
Trzeciego marca, Mołdawia razem z Gruzją złożyły wniosek o przystąpienie do Unii Europejskiej.
Mołdawia w skrócie
Powierzchnia całkowita tego kraju wynosi 33 843 km2 , i jest nieco mniejsza od województwa mazowieckiego (35 580 km2). Mołdawia graniczy tylko z dwoma krajami, od północnego wschodu z Ukrainą, zaś od południowego zachodu z Rumunią. Długość granicy mołdawsko-ukraińskiej wynosi 939 km.
Mołdawia słynie m.in. z produkcji wina, który został oficjalnie wykreślony przez władze z listy napojów alkoholowych - jest produktem spożywczym. W mieście Crcova znajduje się największa na świecie piwnica wypełniona winami. Aż 15 proc. społeczeństwa zajmuje się zawodową produkcją tego napoju. Polacy mogą przebywać w Mołdawii do 90 dni w celach turystycznych. Jednocześnie, kraj ten, jest najrzadziej odwiedzanym przez turystów europejskim państwem.
