Masz brązowe oczy? Uważaj na depresję
Naukowcy odkryli, że kolor oczu może mieć bezpośredni wpływ na wystąpienie depresji sezonowej.
Depresja sezonowa, czyli inaczej sezonowe zaburzenia afektywne (SAD), to jedna z odmian depresji pojawiająca się każdego roku około października i listopada, utrzymująca się przez całą zimę. Całkowita remisja (czasem wręcz przeobrażająca się w manię) następuje około marca lub kwietnia, gdy dni stają się znacznie dłuższe.
Na wystąpienie depresji sezonowej może mieć wpływ wiele czynników, m.in. uwarunkowania genetyczne czy tryb życia. Okazuje się także, że wpływ na rozwój depresji może mieć także kolor oczu.
Profesor Lance Workman cytuje badanie z 2002 r., w którym 175 studentom z dwóch uniwersytetów w Walii i z Cypru zadano rutynowe pytania mające na celu ocenę ryzyko wystąpienia SAD. Okazało się, że osoby obdarzone brązowymi lub ciemnymi oczami, były znacznie bardziej przygnębione niż osoby o niebieskich oczach.
Naukowcy wstrzymują się jednak od wyciągania pochopnych wniosków. Może być to przypadek korelacji, który nie jest równy przyczynowości. Połączenie ciemnego koloru oczu z depresją może być zwykłym zbiegiem okoliczności, wcale nie oznacza bezpośredniego związku.
Badania przeprowadzone przez prof. Workmana w 2018 r. sugerują, że poziomy pigmentacji w tęczówce mogą rzeczywiście łączyć się z intensywnością SAD. Sugeruje on nawet, że niebieski kolor oczu ewoluował, aby "zapewnić odporność" przed depresją.
Jedna z wiodących teorii mówi, że SAD jest silnie związane z redukcją światła słonecznego, którego mniej otrzymujemy w miesiącach zimowych, gdy dni są krótkie, a noce długie. Takie zjawisko można argumentować także tym, że zmniejszenie światła docierającego do komórek siatkówki oka powoduje redukcję melatoniny, ważnego hormonu regulującego stan czuwania.
- Oczy z mniejszą ilością pigmentu (niebieskie lub szare) są bardziej wrażliwe na światło. Oznacza to, że nie muszą wchłaniać tyle światła, co brązowe lub ciemne oczy. W związku z tym u osób o jasnych oczach uwalniane jest mniej melatoniny podczas jesieni i zimy. Ten mechanizm może zapewniać osobom o jasnych oczach pewną odporność na sezonowe zaburzenia afektywne - powiedział prof. Workman.
Bardziej prawdopodobne jest, że SAD jest wynikiem wielu czynników, zarówno tych genetycznych, jak i socjologicznych.