Największy cmentarz w Polsce. 172 hektary i 300 tysięcy zmarłych

Oprac.: Agnieszka Kasprzyk

Aktualizacja

Większość osób, zapytana o największą polską nekropolię, wskazałaby Powązki. Tymczasem odpowiedź jest błędna, największy polski cmentarz znajduje się w Szczecinie. Zaprojektowany na wzór obiektów w Wiedniu i Hamburgu, miał wpisywać się w niemiecką koncepcję miejskiego ogrodu. Jego historia jest niezwykle ciekawa i wiąże się z przemianami, zachodzącymi w mieście pod koniec XIX wieku. Co wyróżnia polską nekropolię spośród innych największych w Europie i na świecie?

Cmentarz Centralny w Szczecinie jest największy w Polsce.
Cmentarz Centralny w Szczecinie jest największy w Polsce.Krystyna Blatkiewicz/REPORTEREast News

Cmentarz Centralny w Szczecinie - największy w Polsce 

Największym cmentarzem w Polsce jest Cmentarz Centralny w Szczecinie. Obejmuje on powierzchnię 172 hektarów, a pochowanych jest na nim około 300 tysięcy zmarłych. Ogromna nekropolia znajduje się na zachód od centrum Szczecina, między ulicami Ku Słońcu od północy, Mieszka I od południa oraz torami kolejowymi od wschodu i osiedlem domków jednorodzinnych na Gumieńcach od zachodu. Na cmentarzu podziwiać można setki gatunków roślin, również egzotycznych, znajduje się tam ścieżka botaniczna i trakt historyczny. Na uwagę zasługuje zabytkowa brama główna oraz kaplica. Szczecińska nekropolia to również kwatera wojenna, Krzyż Katyński oraz wiele innych pomników, jak pomnik Sybiraków, Ofiar Morza, Armii Krajowej. Wiele nagrobków na cmentarzu ma status zabytków.

Historia największego cmentarza w Polsce 

Szczecińska nekropolia powstała w czasach, kiedy miasto znajdowało się pod rządami Cesarstwa Niemieckiego. O tym, że Cmentarz Centralny w Szczecinie jest dziś największy w Polsce, zdecydowały dwa historyczne powody. Po pierwsze - w 1873 roku miasto przestało być twierdzą, jaką uczynili z niego wcześniej Szwedzi. To pozwoliło Szczecinowi rozlać się na boki i dało mu do zagospodarowania tereny wojskowe. Po drugie: w Niemczech modna była wówczas koncepcja cmentarza jako parku. Oznaczało to mniejsze ściśnięcie nagrobków na rzecz otwartych przestrzeni, pięknych alejek w różnych stylach, a nawet obecność fontann i mostków.

Budowa cmentarza rozpoczęła się w 1901 roku, projekt wykonał Wilhelm Meyer - Schwartau, kontynuował zaś Georg Hanning. Obaj zostali pochowani na zaprojektowanym przez siebie cmentarzu. W czasie II Wojny Światowej grzebano tu ofiary bombardowań, a po 1945 roku Polacy zaczęli chować tu swoich bliskich. Cmentarz Centralny w Szczecinie jest jedynym w województwie zachodniopomorskim, na którym znajduje się kwatera żydowska.

Warszawskie Powązki, widok na kościół Karola Boromeusza.Zdjęcie: Tomasz Jastrzębowski/REPORTEREast News

Największe cmentarze w Polsce 

Oprócz szczecińskiej nekropolii, do największych cmentarzy w Polsce zalicza się też warszawski Cmentarz Północny. Zajmuje on 143 hektary i pochowanych jest na nim ponad 180 tysięcy osób. Władze utworzyły go w 1973 roku, aby odciążyć inne warszawskie nekropolie. Dużo mniejsze od niego Powązki (43 hektary) są z pewnością bardziej znane i mają historyczny charakter. Spoczywa tu wiele znanych osobistości: Bolesław Prus, Stanisław Moniuszko czy Czesław Niemen.

Z kolei Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu to 53 hektary i jest jednym z największych cmentarzy na Dolnym Śląsku. Założony w 1867 roku, jest miejscem pochówku wielu zasłużonych mieszkańców Wrocławia. Natomiast jedną z najstarszych nekropolii w Polsce jest Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Założony w 1803 roku zajmuje powierzchnię 42 hektarów. Jest miejscem spoczynku wielu znanych Polaków, takich jak Jan Matejko i Wisława Szymborska.

Największy cmentarz w Europie 

Cmentarz Ohlsdorf w Hamburgu to największy cmentarz w Europie, zajmujący imponującą powierzchnię 391 hektarów. Założony w 1877 roku, jest nie tylko miejscem pochówku, ale także ogromnym parkiem pełnym zieleni, stawów, mostków i alei spacerowych. To stąd wzięła się koncepcja Cmentarza Centralnego w Szczecinie. Ohlsdorf, znany z parkowego charakteru, przyciąga nie tylko osoby odwiedzające groby, ale również mieszkańców Hamburga i turystów. Zwiedzający chętnie podziwiają różnorodność przyrodniczą oraz architekturę tego miejsca. Cmentarz ten jest miejscem spoczynku około 1,4 miliona osób, a także stanowi ważne miejsce historyczne, z licznymi pomnikami upamiętniającymi ofiary wojen i katastrof.

Największy cmentarz na świecie - nie Europa i nie Stany 

Największym cmentarzem na świecie jest Wadi us-Salaam w irackim mieście An-Nadżaf, który zajmuje ponad 900 hektarów powierzchni. Znany także jako "Dolina Pokoju", nekropolia jest miejscem pochówku ponad pięciu milionów zmarłych, a jego historia sięga ponad 1400 lat wstecz. Wadi as-Salam jest niezwykle ważnym miejscem dla szyickich muzułmanów, ponieważ znajdują się na nim groby wielu ważnych duchownych i uczonych islamskich. Z powodu długiej historii i religijnego znaczenia Wadi as-Salam jest nie tylko największym cmentarzem świata pod względem powierzchni, ale także najliczniejszym pod względem liczby pochowanych.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Gamingowa transformacja
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas