Odkryto nieznane wcześniej komórki wytwarzające insulinę

Cukrzyca typu 1 występuje, gdy układ immunologiczny organizmu zwalcza własne komórki beta wytwarzające insulinę. Ponieważ insulina jest hormonem regulującym poziom cukru we krwi, pacjenci cierpiący na cukrzycę typu 1 pozostają zależni od zastrzyków z insuliny. Teraz naukowcy znaleźli zupełnie nowy rodzaj komórek produkujących insulinę, co oznacza, że hormon ten zależy nie tylko od komórek beta.

Odkrycie tzw. pierwotnych komórek beta może dostarczyć nam dodatkowych informacji o podstawowych mechanizmach dotyczących cukrzycy. Co więcej, pierwotne komórki beta mogą pozwolić na przywrócenie funkcjonalności zdrowych, dojrzałych komórek beta.

- Widzieliśmy fenomenalne postępy w walce z cukrzycą, ale wciąż nie potrafimy wyleczyć tej choroby. Jeżeli chcemy to zrobić, musimy zrozumieć mechanizmy jej powstawania - powiedział Mark Huising z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davies.

Aby lepiej zrozumieć, jak działa cukrzyca typu 1, naukowcy badali ludzkie i mysie tkanki. Zespół Huisinga przyglądał się regionami wewnątrz trzustki zwanymi wyspami Langerhansa, które u zdrowych ludzi i myszy są siedliskiem komórek beta wykrywającymi poziom cukru we krwi i wytwarzającymi insulinę. Naukowcy wiedzą, że wyspy Langerhansa zawierają także komórki alfa, które produkują glukagon, hormon podnoszący poziom cukru we krwi. Oba rodzaje komórek odpowiadają za regulację poziomu cukru we krwi.

U pacjentów cierpiących na cukrzycę typu 1 komórki beta są zabijane przez własny układ odpornościowy, a następnie się nie regenerują. Aby wyleczyć chorobę trzeba znaleźć rozwiązanie obu tych problemów. Naukowcy przez dziesięciolecia starali się to zrobić i przypuszczali, że istnieje jeden główny sposób wytwarzania komórek beta - przez podział dorosłych komórek beta. Ale badania Huisinga wykazały, że wokół krawędzi wysp Langerhansa znajdują się komórki wyglądające jak niedojrzałe komórki beta. Uczeni zasugerowali, że mogą one odpowiadać za alternatywny sposób tworzenia komórek beta.

Dalsze badania wykazały, że te pierwotne komórki beta mogą wytwarzać insulinę, ale są pozbawione receptorów wykrywających glukozę. Nie mogą zatem funkcjonować jako dojrzałe komórki beta, bo są po prostu nieużyteczne. To nie wszystko. Prawdopodobnie podobnie jest z komórkami alfa, które mają także swoją "niedojrzałą" wersję.

- W tym systemie jest znacznie więcej plastyczności niż przypuszczaliśmy. Zrozumienie, w jaki sposób komórki te dojrzewają, może pomóc nam w opracowaniu terapii leczących cukrzycę - powiedział Huising.

Jest jeszcze za wcześnie na wieszczenie przełomu w walce z cukrzycą. Obecność pierwotnych komórek alfa i beta musi zostać potwierdzona u żyjących ludzi i zwierząt, a nie tylko w tkankach w laboratorium. Mamy jednak dowody, że pierwotne komórki alfa i beta faktycznie istnieją, co otwiera nowe możliwości walki z cukrzycą typu 1.