Odkryto strukturę podobną do Pasa Kuipera
Jak wyjątkowy jest Układ Słoneczny? Pytanie to spędza sen z powiek planetologów, ale odkrywanie analogicznych cech w innych układach planetarnych jest dość trudne. Właśnie odkryto jedną z nich - strukturę podobną do pasa Kuipera wokół systemu oddalonego o 320 lat świetlnych od nas.
Jest to pierwsza polarymetryczna detekcja pierścienia wewnętrznego krążącego wokół gwiazdy HD 141569A. Ujawnia ona nowe szczegóły na temat kluczowego okresu rozwoju planet.
HD 141569A to dobrze zbadana gwiazda. Ma dwóch towarzyszy w układzie potrójnym - oba to czerwone karły. Ale HD 141569A liczy zaledwie 5 mln lat i ma masę 3 razy większą od Słońca.
W 1999 r. odkryto dwa dyski wokół młodej gwiazdy - oddalone odpowiednio o 220 i 360 j.a. Są to pozostałości materiału, który wirował i nadbudowywał gwiazdę podczas jej powstawania. Z czasem fragmenty materiału zaczęły przylegać do siebie, gromadząc się na planetach. Przerwa między pierścieniami w HD 141569A sugerowała, że formująca się planeta zebrała cały okoliczny materiał.
W Układzie Słonecznym również mamy resztki dysku akrecyjnego Słońca sprzed 4,6 mld lat. Nazywamy je Pasem Kuipera, który znajduje się poza orbitą Neptuna. Pluton - planeta karłowata oddalona od naszej gwiazdy o 39,5 j.a. - znajduje się właśnie w Pasie Kuipera.
Pod koniec procesu akrecji planetarnej, materiał, który pozostał, może rozciągać się na setki jednostek astronomicznych. Dysk wokół HD 141569A jest hybrydą - tworzą go fragmenty dysku protoplanetarnego i szczątki dysku okruchowego. Dyski hybrydowe są fascynujące dla planetologów, ponieważ mogą pomóc naukowcom opowiedzieć na pytanie, jak rosną gazowe olbrzymi i jak rozwijają się plantozymale.
Astronomowie pod kierownictwem Juana Sebastiana Bruzzone z Uniwersytetu w Zachodnim Ontario w Kanadzie zobrazowali podobny dysk hybrydowy wokół HD 141569A. Namierzono strukturę oddaloną o 44 j.a. od gwiazdy, ale bliżej prawdopodobnie znajduje się drugi pierścień.
W nowo odkrytym dysku mogą znajdować się planety - teraz naukowcy zamierzają je znaleźć.
