Planeta podobna do piłki futbolowej
Naukowcy odkryli planetę, która pod względem kształtu przypomina piłkę do futbolu amerykańskiego.
WASP-121b to niezwykła planeta. Jest to tzw. gorący jowisz, czyli gazowy olbrzym nieco większy od Jowisza w Układzie Słonecznym. Jest tak blisko gwiazdy, że temperatura na powierzchni wynosi 1000oC. Jest to pierwsza odkryta egzoplaneta z własną stratosferą, w której zamiast warstwy ozonu znajduje się warstwa złożona z tlenku tytanu.
Górna atmosfera WASP-121b jest znacznie cieplejsza niż dolne warstwy, przekraczając 2500oC. Egzoplaneta jest tak blisko gwiazdy macierzystej, że w atmosferze nie ma wodoru i helu, czyli najlżejszych pierwiastków. Gdy gazy te są wychwytywane przez gwiazdę, uciekają także inne pierwiastki, w tym żelazo i magnez w postaci gazowej.
- Metale ciężkie były wcześniej obserwowane na innych gorących jowiszach, ale tylko w niższej atmosferze. Nie da się jednoznacznie określić, czy uciekają z atmosfery, czy nie. Dzięki WASP-121b widzimy magnez i żelazo tak dalego od planety, że nie są związane grawitacyjnie - powiedział David Sing z Johns Hopkins University.
Planeta znajduje się zaledwie 3,8 mln km od gwiazdy, co stanowi 2,5 proc. odległości między ziemią a Słońcem. Wysoka temperatura sprawia, że planeta jest napuchnięta, a wpołączeniu z silnym przyciąganiem ze strony gwiazdy jej kształt uległ deformacji. Zamiast być sferycznym obiektem, wygląda bardziej jak piłka do futbolu amerykańskiego.
Obserwacje były częścią badania Panchromatic Comparative Exoplanet Treasury (PanCET). Astronomowie skupili się na 20 egzoplanetach, które obserwowali je w ultrafiolecie, świetle widzialnym i podczerwieni w celu poszerzenia naszej wiedzy i zrozumienia ich. System WASP-121 znajduje się około 900 lat świetlnych od Ziemi.
