Genetyczne ślady języka jidysz

Jidysz - bardzo ciekawy język Żydów aszkenazyjskich, który używany jest od 9 wieku naszej ery, miał dość tajemnicze pochodzenie zawierając elementy hebrajskiego, niemieckiego, a także języków słowiańskich. Teraz dzięki genetyce udało się ustalić jego dokładne pochodzenie.

Takie wymieszanie elementów składowych zrodziło wśród językoznawców spór - część opowiadała się za germańskim pochodzeniem jidysz, a część za słowiańskim tym bardziej, że nie wiedzieliśmy skąd tak naprawdę pochodzą Żydzi aszkenazyjscy (do których należeli między innymi Zygmunt Freud, Franz Kafka czy Albert Einstein) - z pomocą narzędzia Geographic Population Structure (GPS) udało się jednak spór ten rozstrzygnąć namierzając pierwszych znanych użytkowników tego języka.

A zlokalizowano ich w czterech starych wioskach znajdujących się ne terenie północno-wschodniej Turcji co wskazuje, że język ten został stworzony przez żydowskich kupców podążających Jedwabnym szlakiem - stąd tak ciekawe wymieszanie w nim elementów różnych innych języków. Jeśli spojrzymy na nazwy tych wiosek to wszystko się zaczyna klarować - nazywają się one Iskenaz, Eskenaz, Ashanaz oraz Ashkuz.

Jidisz został stworzony przez tych kupców w jednym celu - był to swego rodzaju sekretny kod znany tylko grupie wtajemniczonych, którzy mogli dzięki temu lepiej dbać o swoje handlowe interesy - mogli otwarcie rozmawiać, a i tak nikt postronny nie był w stanie ich zrozumieć - to wyjaśnia też czemu w języku tym jest ponad 250 słów oznaczających czynności kupowania lub sprzedawania.

Dane genetyczne zatem potwierdzają najbardziej prawdopodobne lingwistyczne analizy zgodnie z którymi jidysz jest językiem słowiańskim, ze słowiańską gramatyką, opracowanym w Azji, składającym się w większej mierze z niemieckiego słownictwa z silnymi irańskimi wpływami.

Źródło: