Halny zwiększa liczbę przestępstw?

Ten wiejący z południa wiatr jest do tego stopnia nieobojętny ludziom, że gdy trwa dłużej niż trzy dni, staje się tematem numer jeden rozmów prowadzonych w sklepach i na ulicach podgórskich miast, a także bywa natchnieniem malarzy i poetów.

Podczas halnego wzrasta liczba popełnianych przestępstw, morderstw i samobójstw, co ma związek z wpływem ciepłej i suchej masy powietrza przy silnych podmuchach wiatru na ludzkie ciało.

Podczas tego wiatru najczęściej można się poczuć rozdrażnionym, rozkojarzonym, pojawia się również skłonność do uczucia utraty bezpieczeństwa. Wiatr halny powstaje, gdy na wschód od Karpat leży obszar wysokiego ciśnienia, a na zachód od nich - ciśnienia niskiego. Masy powietrza, w związku z ruchem obrotowym Ziemi, podążają wówczas z południa na północ. Napotykając na przeszkodę masywu Tatr podnoszą się na południowych zboczach i ochładzają o około 0,6 stopnia na każde 100 metrów wysokości.

Zjawisku temu towarzyszy skraplanie się pary wodnej, której drobiny tworzą charakterystyczny wał chmur nad Tatrami. Po przejściu przez grań Tatr pozbawiona pary wodnej masa powietrza opada wzdłuż północnych stoków, ogrzewając się o 1 stopień na każde 100 metrów spadku.

Dlatego wiatr halny, im niżej wieje, tym jest cieplejszy. Nad masywem Tatr podczas halnego kłębi się wał sinych chmur. Halny najczęściej wieje od kilku godzin do 2-3 dni, ale na przykład w 1951 roku wiał bez przerwy przez 11 dni. Pod koniec zwykle przynosi opady deszczu lub śniegu.

W marcu 1974 roku dzięki halnemu w Nowym Sączu zanotowano rekordowe jak na ten miesiąc plus 25,6 stopnia. W listopadzie 1968 roku podczas silnego halnego w Krakowie temperatura wzrosła do rekordowych plus 23 stopni. W grudniu 1989 roku halny panujący na Podhalu podniósł temperaturę w Tarnowie do aż plus 20 stopni. Również w styczniu 1993 roku suchy i ciepły wiatr wiejący z południa, znad Sudetów, przyniósł do Jeleniej Góry leżącej na Przedgórzu Sudeckim, aż plus 17 stopni.

Rekord temperatury padł także w lutym 1990 roku, gdy halny ponownie do Krakowa przywiał plus 21 stopni. Halny gwałtownie obniża wilgotność powietrza. 30 października 2005 roku na Kasprowym Wierchu zanotowano wilgotność względną równą 3 procent.

W Tatrach było więc tak sucho jak na Saharze. Rekordowo długo halny wiał w 1951 roku - 11 dni. Największą prędkość tego wiatru zanotowano w nocy z 6 na 7 maja 1968 roku - około 310 km/h, a jednym z jego skutków były katastrofalne zniszczenia w tatrzańskich lasach. Zatem odpowiedź brzmi tak, halny ma wpływ na liczbę przestępstw.