Laser potężniejszy od Słońca

Już za 3 lata całkiem blisko nas, niedaleko czeskiej Pragi otwarty zostanie ośrodek Extreme Light Infrastructure (ELI) Beamlines, w którym stanie najbardziej zaawansowany na świecie laserowy system High-Repetition-Rate Advanced Petawatt Laser System (HAPLS), który ma generować wiązkę o energii wyższej niż energia całego Słońca.

HAPLS ma pozwalać na strzelanie wiązkami lasera z częstotliwością 10 herców dostarczając w każdym trwającym 30 femtosekund (czyli 30 biliardowych częściach sekundy) impulsie 10²³ wata na centymetr kwadratowy - a jest to równoznaczne z tym jakby skoncentrować na niewielki ułamek skundy całą energię słoneczną w jedną wiązkę o średnicy kilku centymetrów.

Docelowo osiągnąć ma on moc 10 petawatów (a więc będzie 10-krotnie większą niż obecnie najmocniejsze lasery świata), co pozwolić ma na przeprowadzanie całego szeregu nowatorskich eksperymentów począwszy od symulacji pulsarów czy zachowania materii na brązowych karłach lub bardzo masywnych egzoplanetach, aż po reakcję zimnej fuzji.

Ucieszy on jednak nie tylko fizyków, lecz także przedstawicieli innych dziedzin nauki takich jak chociażby medycyna na czym nasi sąsiedzi sporo skorzystają - z urządzenia będą bowiem chcieli korzystać badacze z całego świata (już teraz mówi się, że ELI będzie "laserowym" odpowiednikiem CERN).

A Czesi nie są jedynymi, którzy skorzystają na paneuropejskim projekcie European Research Infrastructures (ERIC). Na Węgrzech powstać ma ośrodek ELI Attosecond skupiający się na badaniu ultrakrótkich impulsów świetlnych natomiast w Rumunii powstanie laboratorium ELI Nuclear Physics, które zgodnie z nazwą zajmować ma się fizyką jądrową.

Budowa idzie zgodnie z planem, a obecnie swoją część projektu (jako podwykonawca dla Lawrence Livermore National Laboratory - głównego autora HAPLS) przygotowuje austriacka firma Femtolasers Produktions GmbH. Na możecie śledzić obraz na żywo z kamer umieszczonych na placu budowy ELI Beamlines.

Źródło: