Archeolodzy zadziwieni odkryciem pierwszej w Europie społeczności skupionej na kobietach
Historyczne przekonanie, że kobiety praktycznie od zawsze opuszczały swoje rodziny, aby dołączyć do rodzin mężów po zaślubinach, może wymagać rewizji. Najnowsze badania genetyczne sugerują, że w społecznościach celtyckich w Brytanii było odwrotnie, były one skoncentrowane wokół kobiet i to mężczyźni przenosili się do rodzin żon.
Zespół naukowców z Trinity College w Dublinie, kierowany przez dr Larę Cassidy, przeanalizował DNA ponad 50 osób pochowanych na cmentarzyskach w Dorset. Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie Nature, wskazują na istnienie matrylokalności - praktyki, w której kobiety pozostawały w swoich rodzinnych społecznościach, a mężczyźni do nich dołączali.
To odkrycie kwestionuje powszechne założenie, że większość społeczeństw była patrylokalna, czyli oparta na osiedlaniu się mężczyzn w miejscu ich urodzenia. Może to zmienić nasze spojrzenie na rolę kobiet w przeszłości, pokazując ich większy wpływ i znaczenie społeczne
Dowody genetyczne
Badania DNA i mitochondrialnego DNA – materiału genetycznego dziedziczonego wyłącznie po matkach – wykazały, że większość badanych osób była ze sobą spokrewniona, dzieląc wspólną linię matczyną. "Wszyscy byli potomkami jednej kobiety w linii żeńskiej" - wyjaśniła Cassidy. Dodatkowo, różnorodność chromosomu Y u mężczyzn wskazywała na ich niższy stopień pokrewieństwa w porównaniu z kobietami, co potwierdza hipotezę, że to mężczyźni zmieniali swoje miejsce zamieszkania.
Matrylokalność a pozycja kobiet
Analizowane cmentarzyska w Dorset należały do plemienia Durotriges, które zamieszkiwało południowe wybrzeże Brytanii od około 100 roku p.n.e. do 100 roku n.e. Archeolodzy od dawna zwracali uwagę, że kobiety były tam częściej pochowane z cennymi przedmiotami niż mężczyźni. To sugeruje brak dużych różnic statusu między płciami, a może nawet wyższy status kobiet. Jednak badania genetyczne dostarczają dodatkowego wymiaru, wskazując na społeczny i polityczny wpływ kobiet.
Matrylokalność jest silnym wskaźnikiem społecznego i politycznego znaczenia kobiet. Pozostając w swoich rodzinnych społecznościach, kobiety miały większe szanse na dziedziczenie ziemi, kontrolowanie lokalnej gospodarki i odgrywanie aktywnej roli w społeczeństwie.
Dr Guido Alberto Gnecchi Ruscone z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka zauważył, że odkrycia te korespondują z rzymskimi relacjami o celtyckich kobietach, takich jak Boudika, które przedstawiano jako postacie silne i wpływowe. Odkrycia te rzucają nowe światło na historię i pokazują, że kobiety w przeszłości miały znacznie większy wpływ i wyższą pozycję, niż często się zakłada.
Chociaż rzymscy pisarze często egzotyzowali te społeczeństwa, dowody genetyczne potwierdzają ich opisy wyjątkowej roli kobiet w celtyckiej Brytanii