Kobiety były aktywnymi myśliwymi? Nowe badania zaskakują
W powszechnym przekonaniu w społecznościach zbieracko-łowieckich mężczyźni zajmowali się polowaniem, podczas gdy zadaniem kobiet było zbieranie żywności. Nowe badania wskazują, że one również mogły być aktywnymi myśliwymi.
Powszechnie uważa się, że w społecznościach plemiennych mężczyźni polowali na zwierzęta, podczas gdy kobiety zbierały produkty roślinne, kobiety natomiast zbierały rośliny. Coraz więcej dowodów archeologicznych wskazuje jednak, że było zupełnie inaczej. Potwierdzają to znaleziska archeologiczne, takie jak pochówki wraz z narzędziami do polowania.
Naukowcy z Wydziału Biologii Seattle Pacific University przeanalizowali dane z ostatnich 100 lat dotyczące 63 plemion na całym świecie. Przyjrzeli się 19 społecznościom północnoamerykańskim, 15 australijskim, 12 afrykańskim, 6 oceanicznym i pięciu azjatyckim.
Odkryli, że w 50 grupach, czyli 79 procentach przypadków, kobiety były aktywnymi myśliwymi, niezależnie od tego czy były matkami, czy babciami. Wśród nich w 41 udało się zebrać informacje czy były one myśliwymi z wyboru, czy z konieczności. W 36 grupach kobiety były myśliwymi z wyboru, natomiast w 5 przypadkach wynikało z konieczności. Potwierdza to odkrycia z epoki holocenu sugerujące, że kobiety z różnych kultur brały udział w polowaniach.
Rodzaj zwierzyny, na którą polowały kobiety, był zmienny w zależności od społeczeństwa. Spośród badanych 50 społeczności w 45 udało się zebrać informacje dotyczące wielkości zwierzyny łownej, na którą polowały kobiety. Spośród nich 21 (46 proc.) poluje na drobną zwierzynę, 7 (15 proc.) na średnią, a 15 (33 proc.) na duże zwierzęta. W dwóch przypadkach (4 proc.) kobiety polowały na wszystkie zwierzęta.
Różniły się także wybierane strategie. Mężczyźni najczęściej polowali samotnie, z jedną partnerką (żoną) lub z psem. Kobiety częściej polowały również z innymi kobietami, psami, a nawet z małymi dziećmi (w tym przypadku dostosowywano zasięg), które także przyuczały to tej profesji, ale polowały również samotnie.
Jeśli chodzi o wybór broni, to było to zależne od danej społeczności. Jedne posiadały bardziej zróżnicowaną broń, inne częściej używały tych samych narzędzi. Biorą jednak ogół badań widać, że kobiety często używały zróżnicowanej broni i stosowały zróżnicowane strategie łowieckie.
W związku z przekonaniem, że kobiety nie uczestniczyły w polowaniach, archeolodzy znajdując narzędzia w ich grobach inaczej interpretowali ich przeznaczenie, na co zwracają w artykule jego autorzy. Uważają, że konieczna jest ponowna ocena dowodów archeologicznych oraz etnograficznych.
Źródło: Anderson A, Chilczuk S, Nelson K, Ruther R, Wall-Scheffler C (2023) The Myth of Man the Hunter: Wkład kobiet w polowanie w różnych kontekstach etnograficznych. PLoS JEDEN 18(6): e0287101. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0287101
