Kuchnia neandertalczyków. Jak gotowali nasi dawni krewni?
Zwyczaje żywieniowe neandertalczyków – proste, ale nie aż tak prymitywne. Co nowe badania mówią nam o ich codziennym życiu i pracy w "kuchni"? Odkryj, jak pozornie niewiele różniło ich od nas w kwestii przygotowywania posiłków.
Archeolodzy, pragnąc dowiedzieć się więcej o sposobach przygotowywania i gotowania jedzenia przez neandertalczyków, przeprowadzili serię eksperymentów z użyciem małych ptaków i krzemiennych odłupków używanych przez naszych dalekich krewnych jako narzędzia.
Jak podano w artykule opublikowanym w czasopiśmie Frontiers in Environmental Archaeology — odłupki były dość skuteczne w patroszeniu ptaków. Badacze doszli także do wniosku, że pieczenie ptaków powoduje uszkodzenie kości, przez co jest mało prawdopodobne, aby przetrwały one do dziś. W związku z tym możemy nie być świadomi wielu zwyczajów kulinarnych prehistorycznych ludzi.
Autorzy badania zauważyli, że neandertalczycy, którzy żyli przez ponad 200 tysięcy lat na różnych, często surowych klimatycznie, obszarach geograficznych, musieli odpowiednio się żywić. Wiadomo, że neandertalczycy byli ekspertami w polowaniu, m.in. na niedźwiedzie i inne duże drapieżniki. Dowodem na to jest para kości lwów z okresu środkowego paleolitu znaleziona we wschodniej Iberii. Miała ona ślady cięć, co sugeruje oprawienie zwierzyny przed zjedzeniem. Inne kości lwów znalezione w południowo-zachodniej Francji nosiły natomiast ślady skórowania.
Jednak mniejsze zwierzęta, takie jak ptaki, były rzadziej badane. W związku z tym zespół zaprojektował badanie symulujące wczesne metody gotowania i patroszenia ptaków. Stworzono bazę danych charakterystycznych śladów, która może pomóc archeologom lepiej analizować artefakty, porównując znaki na nich z informacjami w bazie.
Nabais i jej współpracownicy otrzymali zamrożone ptaki z rezerwatu przyrody w Portugalii. Wybrali gatunki, które prawdopodobnie mogli jeść neandertalczycy mieszkający na Półwyspie Iberyjskim.
Dwa ptaki zostały oprawione na surowo przy użyciu repliki krzemiennego odłupka. Następnie naukowcy wyczyścili i wysuszyli kości, analizując je pod mikroskopem w poszukiwaniu charakterystycznych śladów cięć i innych uszkodzeń. Sprawdzili także krzemienny odłupek pod kątem zużycia i odkryli drobne zarysowania na jego krawędzi.
Trzy pozostałe ptaki zostały upieczone w całości na gorących węglach. Zespół dbał o utrzymanie stałej temperatury i monitorowanie czasu gotowania, aby nie przepiec mięsa. Jak sami wspomnieli — dużo więcej czasu zajęło przygotowanie paleniska niż samo gotowanie.
Jak widać, neandertalscy kucharze nie mieli przed sobą prostego zadania. Korzystanie z niewygodnych, ale bardzo ostrych odłupków, mimo, że skuteczne, to było całkiem niebezpieczne, a przygotowanie palenisk do pieczenia zajmowało sporo czasu. Ich codzienne życie z pewnością nie było proste.
