Piramidy w Polsce. Jedna z najstarszych jest w Rożnowie
W Polsce istnieją budowle, które swą formą i przeznaczeniem przypominają piramidy w Egipcie. Wśród takich obiektów jest grobowiec von Eben i Mohring w Rożnowie w woj. opolskim. To jedna z najstarszych tego typu budowli w Polsce, wskazuje konserwator. Jaką historię skrywa ta piramida i czy można ją zwiedzać?
Gdzie znajdują się piramidy w Polsce? Jedna jest w Rożnowie
W województwie opolskim we wsi Rożnów, obok kościoła filialnego, pośród zieleni usytuowany jest wyjątkowy obiekt. Wzniesiona w tym miejscu konstrukcja swoim kształtem przypomina bowiem egipskie piramidy. Ta niepospolita budowla - w Polsce nie ma wielu grobowców w kształcie piramid - wzniesiona została nie tysiące lat temu, a w 1780 roku. Mimo tego ma bogatą historię. "Piramida w Rożnowie jest unikalną budowlą grobową, jedną z najstarszych i najwyższych tego typu budowli w Polsce", zaznacza Opolski Konserwator Zabytków (OKZ).
Wysoka na ok. 9 m (dla kontrastu, piramida Cheopsa, zwana Wielką Piramidą, ma ich 139) kopia słynnych budowli w Egipcie stała się miejscem ostatniego spoczynku rodzin von Eben i Mohring. Budowę zlecił Karl Adolf August Freiherr von Eben und Brunnen - był on pruskim generałem i dowódcą Pułku Huzarów, oraz właścicielem rożnowskiego majątku. Skąd decyzja, aby grobowiec wznieść w formie piramidy?
Piramida w Rożnowie jest wyjątkowa. Skąd pomysł na taką formę grobowca?
Choć jej formę wybrano świadomie, celując w miniaturę egipskich piramid, to jednocześnie obiekt posiada barokowe cechy stylowe. Autorem projektu był Carl Gotthard Langhans, znany przede wszystkim jako twórca Bramy Brandenburskiej w Berlinie. "Nad wejściem znajduje się symboliczny sarkofag, w kształcie prostej, rozszerzającej się ku górze kamiennej tumby z dwoma kartuszami herbowymi. Masywny, blokowy sarkofag ma kształt charakterystyczny dla sarkofagów Langhansa", wskazuje OKZ.
Grobowiec został zbudowany z kamienia oraz cegły, a jego wnętrze stanowi jednoprzestrzenna komora grobowa, w której pochowano w sumie aż 28 osób. W piramidzie początkowo była chowana wyłącznie najbliższa rodzina Karla Adolfa Augusta Freiherr von Eben und Brunnen (np. teściowie Carla - von Möhring). Z czasem spoczęli tam również nowi właściciele majątku von Rose oraz ich krewni. Skąd pomysł na taki kształt grobowca?
Piramidy w Polsce inspirowane Egiptem. Grobowiec w Rożnowie miał sprzyjać mumifikacji
Odpowiedź jest krótka: z inspiracji Egiptem. "Osiemnastowieczna piramida w Rożnowie powstała na fali zainteresowania arystokracji i architektów starożytnością oraz odwoływania się w filozofii oświeceniowej do uniwersalnych symboli wieczności i nieśmiertelności", wskazuje OKZ. Zgodnie z informacjami napływającymi ze świata na temat egipskich grobowców faraonów, specyficzny kształt budowli miał na celu sprzyjać mumifikacji ciał. Czy to się udało?
Jak podaje OKZ, plan się powiódł: "dzięki odpowiedniej wentylacji zapewnionej przez pary umieszczonych przeciwlegle okien we wnętrzu grobowca,wiele zwłok uległo naturalnym procesom mumifikacji".
Czy piramidę w Rożnowie można zwiedzać? Jak tam trafić?
Niestety, w 1945 roku grobowiec został splądrowany przez żołnierzy Armii Czerwonej, a w kolejnych latach był dewastowany przez złodziei i wandali. Mimo to zachował się w oryginalnej formie. Dzięki przeprowadzonym pracom konserwatorskim stanowi unikalny przykład grobowca z XVIII wieku, nawiązującego kształtem do piramid egipskich.
Obecnie grobowiec można podziwiać jedynie z zewnątrz, ale jego nietypowy kształt i fascynująca historia czynią go wyjątkowym miejscem na mapie Polski. Zainteresowanym tym, jak wygląda wnętrze, też nie zabraknie wrażeń - do środka można zajrzeć przez małe okienka. Da się wówczas zobaczyć uporządkowane trumny. By trafić do piramidy w Rożnowie, należy kierować się na Rożnów 48.
