Wiadomo, czym żywili się ludzie w epoce brązu
Archeolodzy w dalszym ciągu starają się dowiedzieć, jak wyglądała dieta naszych przodków. Pozostałości dawnych narzędzi czy przedmiotów codziennego użytku pozwalają nam dowiedzieć się więcej na temat stylu życia ludzi epoki brązu. Jednak określenie, co jadano w tamtych czasach, jest o wiele trudniejsze.
Starożytne naczynia odkrywają tajemnice diety ludzi z epoki brązu
Nowe światło na dietę ludzi z epoki brązu rzucają znalezione niedawno starożytne kotły kuchenne. Według artykułu opublikowanego w czasopiśmie "Science” pozostałości tłuszczy i białka znalezione na wykopanych niedawno skorupach naczyń sugerują, że ludzie w okresie 3700-2900 p.n.e. żywili się głównie mięsem jelenim i wołowym oraz mlekiem kozim i owczym. Archeolodzy są również w stanie mniej więcej określić, jak ci ludzie z okolic Kaukazu przygotowywali swoje posiłki.
To naprawdę ekscytujące dowiedzieć się, co ludzie robili w tych kotłach tak dawno temu. To pierwszy dowód, jaki mamy na zachowane białka. To duży kocioł. Najwyraźniej przygotowywali duże posiłki, nie tylko dla pojedynczych rodzin.
Pozostałości białka i tłuszczów dostarczają nowych informacji
Na odkopanych niedawno starożytnych naczyniach znaleziono nie tylko pozostałości tłuszczów zwierzęcych, ale również białka z zębów, dokładniej zmineralizowany osad nazębny. Analiza białek dostarcza szczegółowych informacji na temat posiłków przygotowywanych w tych konkretnych naczyniach.
Dzięki temu, że wiele stopów metali ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe, białka tak dobrze się zachowały na tych kotłach. Drobnoustroje, które normalnie zajęłyby się rozkładaniem białek na powierzchni naczynia, są trzymane w ryzach dzięki takim materiałom jak ceramika, kamień oraz określone stopy metali.
Analiza próbek pobranych z naczyń
Naukowcom udało się pobrać siedem próbek pozostałości białek na znalezionych w regionie Kaukazu kotłach. Region, o którym mowa, położony jest między Morzem Kaspijskim a Morzem Czarnym, rozciągając się od południowo-zachodniej Rosji do Turcji, jednocześnie obejmując Gruzję, Azerbejdżan oraz Armenię.
Podczas analizy udało się wyodrębnić białka pochodzące z krwi, mięśni oraz mleka. Co więcej, jedna z próbek zawierała białka szoku cieplnego beta-1, które wskazuje na to, że w kotłach gotowano mięso jelenia lub bydła. Udało się wyodrębnić również białka mleka pochodzącego prawdopodobnie od kóz oraz owiec. Sugeruje to, że w kotłach przygotowywano również nabiał.
Datowanie radiowęglowe ujawniło, że kotły prawdopodobnie używane były w latach 3520-3350 p.n.e. Oznacza to, że naczynia są o ponad 3000 lat starsze niż jakiekolwiek wcześniej analizowane. Odtworzony cyfrowo obraz ujawnił ślady użytkowania oraz rozległe naprawy. To, że zadano sobie trud ich reperacji, sugeruje, że kotły były wartościowe, wymagały wielkich umiejętności oraz stanowiły istotny symbol bogactwa bądź pozycji społecznej.
