Jak zobaczyć niewidoczne protoplanety? Wystarczy przyjrzeć się tym punktom

Poszukiwanie nowonarodzonych planet, znajdujących się nierzadko setki, a nawet tysiące lat świetlnych od Ziemi, nie należy do najłatwiejszych zadań. To dlatego, że powstają one w grubych skupiskach pyłu i gazu, krążącego wokół młodej protogwiazdy.

Nie ma zatem szans na to, aby zaobserwować je w sposób bezpośredni. Naukowcy muszą bazować zaledwie na wskazówkach, które zawsze są poszlakowe. Teraz zyskali dodatkowe możliwości, które być może sprawią, że poszukiwania protoplanet okażą się skuteczniejsze.

Feng Long, doktor habilitowana w Center for Astrophysics, Harvard and Smithsonian wpadła na nową poszlakę, która może pośrednio wskazywać na istnienie protoplanety. Chodzi o materiał zmagazynowany w punktach Lagrange’a na jej orbicie.

Jest to 5 specyficznych obszarów, które powstają tuż obok obiektów związanych ze sobą grawitacyjnie (np. gwiazda i planeta). Punkty te określa się nazwami od L1 do L5.

Dochodzi w nich do sytuacji, w której grawitacja i ruch orbitalny znoszą się nawzajem. Znajdujący się w nich materiał pozostaje w miejscu, co może sprawiać wrażenie, jakby był zamrożony w przestrzeni.

W danych z obserwatorium ALMA, dotyczących układu protoplanetarnego LkCa 15, który jest oddalony o 518 lat świetlnych od nas, zauważono pyłowy pierścień z dwoma oddzielnymi i jasnymi wiązkami materii. Jeden z nich był rozłożony w łuk, a drugi składał się w grudkowaty kształt.

Ten łuk i grudka są oddzielone o około 120 stopni. - komentuje Feng Long. Taki stopień separacji nie zdarza się tak po prostu - jest ważny matematycznie.

Odstęp ten zdaje się sugerować, że obydwie zaobserwowane formacje zlokalizowane są w dwóch punktach Lagrange’a hipotetycznej planety. Opierając się na kącie 120 stopni, Feng Long podejrzewa, że chodzi o punkty L4 i L5. Hipotetyczna protoplaneta powinna znajdować się pod kątem 60 stopni między nimi.

Niestety obecne możliwości technologiczne nie pozwalają astronomom potwierdzić tej hipotezy. Niemniej dalsze obserwacje układu LkCa 15 z ALMA mogą dostarczyć dodatkowych dowodów na istnienie domniemanej protoplanety w tym układzie.