Mars się trzęsie. Jego wnętrze musi nadal być aktywne

Naukowcy bardzo długo sądzili, że wnętrze Marsa nie jest już aktywne geologicznie. Na Ziemi o aktywności planety świadczą trzęsienia ziemi czy wybuchy wulkanów. Również ziemskie pole magnetyczne świadczy o tym, że jej jądro musi być ciekłe.

Tymczasem wszystkie wulkany na Marsie są wygasłe, a pole magnetyczne niezwykle słabe. Z tych powodów sądzono, że mniejszy Mars szybciej ostygł, a aktywność w jego wnętrzu już ustała. Jednak w listopadzie 2018 roku na Marsie osiadł lądownik InSight. Jego celem jest badanie aktywności sejsmicznej. Okazało się, że trzęsienia ziemi (a może raczej "trzęsienia marsa") jednak na nim występują.

InSight wykrył ich już setki. Ponieważ fale sejsmiczne rozchodzą się we wnętrzu planety, mogą niczym radar odkryć, co się tam dzieje. Dzięki temu w lipcu ubiegłego roku po raz pierwszy udało się przeprowadzić analizę budowy innej planety niż Ziemia. Wyniki badacze ogłosili w kilku pracach opublikowanych na łamach prestiżowego "Science".

Ziemska skorupa ma zaledwie 5 kilometrów grubości pod dnami oceanów, kontynentalna sięga znacznie głębiej, bo 50 kilometrów w głąb powierzchni. Pod nią do głębokości 3 tysięcy kilometrów rozpościera się płynny płaszcz. Połowę pozostałej średnicy Ziemi, około 1200 km, zajmuje jądro, składające się głównie z niklu i żelaza.

Mars również zbudowany jest z trzech warstw. Jednak ich proporcje są inne niż w przypadku Ziemi. Grubość skorupy Marsa wynosi pomiędzy 24 a 72 km. Marsjański płaszcz sięga 1600 km w głąb planety. Pod nim znajduje się zaś jądro rozpościerające się na 1800 km.

Biorąc pod uwagę, że średnica Czerwonej Planety (6970 km) to tylko nieco ponad połowa średnicy Ziemi (12 750 km), marsjańska skorupa jest proporcjonalnie dużo grubsza od Ziemskiej, płaszcz cieńszy, a jądro znów większe. Ta różnica może tłumaczyć brak aktywności marsjańskich wulkanów. Cieńszy marsjański płaszcz mógł ostygnąć szybciej niż ziemski.

Teraz badacze postanowili zastosować nową technikę analizy danych zebranych przez lądownik. W "Nature Communications" donoszą, że znaleźli ślady kolejnych 47 sejsmicznych wstrząsów. Co ciekawe, wszystkie dochodziły z obszaru Cerberus Fossae. To dwie ciągnące się na 1630 km szczeliny. Sądzono, że powstały, gdy Mars był jeszcze aktywny geologicznie, kiedy jego skorupa się rozchodziła.

Naukowcy sądzą, że trzęsienia rozchodzące się z Cerberus Fossae świadczą jednak o tym, że marsjański płaszcz (który znajduje się pod skorupą) jest ciągle płynny. Trzęsienia wywołane są przez ruchy konwencyjne roztopionych skał, które unoszą się do góry.

Dlaczego więc Mars nie ma pola magnetycznego? Naukowcy podejrzewają, że musi istnieć jakiś mechanizm, który zapobiega jego powstawaniu.