Nowa gwiazda odkryta wokół “naszej" czarnej dziury. Pędzi tysiące kilometrów na sekundę

Gwiazdę S4716 odkryli astronomowie z Uniwersytetu w Kolonii i Uniwersytetu Masaryka w Brnie. Okrąża supermasywną czarną dziurę w centrum naszej Galaktyki, nazwaną Sagittarius A* - tę samą, której zdjęcie niedawno pokazali astronomowie z Event Horizon Telescope.

W “Astrophysical Journal" donoszą, że okrąża ona czarną dziurę po eliptycznej orbicie w odległości stu jednostek astronomicznych, czyli niemal 15 mld kilometrów. Okres jej obiegu wynosi cztery lata, a prędkość 8 tysięcy kilometrów na sekundę.

W okolicach czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki jest dość tłoczno, przez co obserwacje są utrudnione. Odkrycie nowej gwiazdy udało się dzięki analizie obserwacji galaktycznego centrum z dwudziestu lat wykonanych przez pięć różnych teleskopów.

“Odkrycie gwiazdy o stabilnej orbicie tak blisko czarnej dziury było zupełnie nieoczekiwane. To limit, który można osiągnąć za pomocą tradycyjnych teleskopów" - czyli optycznych i naziemnych - mówi w komunikacie prasowym dr Florian Peissker, główny autor opublikowanej pracy.

Odkrycie gwiazdy tak blisko czarnej dziury może pomóc wyjaśnić pochodzenie całej gromady gwiazd wokół Saggitariusa A*. Z pewnością nie powstały blisko niej - zanim zdążyłyby powstać, czarna dziura pochłonęłaby obłki pyłów i gazów.

“S4716 musiała powstać w oddali i przybliżyć się dzięki oddziaływaniu innych gwiazd i obiektów, co skurczyło jej orbitę", tłumaczy Michal Zajaček, współautor pracy.

Nowo odkryta gwiazda nie jest jednak najszybsza. Bije ją na głowę inna z tej gromady, S4714, której prędkość zmierzono w 2020 roku. Obiega czarną dziurę pędząc 24 tysiące kilometrów na sekundę, co stanowi 8 proc. prędkości światła, w bliższej odległości 2,4 mld kilometrów.

Najbliżej do czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki zbliża się zaś inna gwiazda, S4717, bo zaledwie na 1,8 mld kilometrów. To odległość, jaka dzieli Saturna od Słońca.