Nowa gwiazda odkryta wokół “naszej" czarnej dziury. Pędzi tysiące kilometrów na sekundę
W centrum naszej galaktyki ukrywa się czarna dziura Sagittarius A* o masie milionów słońc. Jej przyciąganie sprawia, że gwiazdy okrążają ją z zawrotną prędkością. Badacze odkryli właśnie nową - S4716.
Gwiazdę S4716 odkryli astronomowie z Uniwersytetu w Kolonii i Uniwersytetu Masaryka w Brnie. Okrąża supermasywną czarną dziurę w centrum naszej Galaktyki, nazwaną Sagittarius A* - tę samą, której zdjęcie niedawno pokazali astronomowie z Event Horizon Telescope.
W “Astrophysical Journal" donoszą, że okrąża ona czarną dziurę po eliptycznej orbicie w odległości stu jednostek astronomicznych, czyli niemal 15 mld kilometrów. Okres jej obiegu wynosi cztery lata, a prędkość 8 tysięcy kilometrów na sekundę.
Tłok wokół czarnej dziury Sgt A*
W okolicach czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki jest dość tłoczno, przez co obserwacje są utrudnione. Odkrycie nowej gwiazdy udało się dzięki analizie obserwacji galaktycznego centrum z dwudziestu lat wykonanych przez pięć różnych teleskopów.
“Odkrycie gwiazdy o stabilnej orbicie tak blisko czarnej dziury było zupełnie nieoczekiwane. To limit, który można osiągnąć za pomocą tradycyjnych teleskopów" - czyli optycznych i naziemnych - mówi w komunikacie prasowym dr Florian Peissker, główny autor opublikowanej pracy.
Skąd gwiazda tak blisko czarnej dziury? Tam na pewno nie powstała
Odkrycie gwiazdy tak blisko czarnej dziury może pomóc wyjaśnić pochodzenie całej gromady gwiazd wokół Saggitariusa A*. Z pewnością nie powstały blisko niej - zanim zdążyłyby powstać, czarna dziura pochłonęłaby obłki pyłów i gazów.
“S4716 musiała powstać w oddali i przybliżyć się dzięki oddziaływaniu innych gwiazd i obiektów, co skurczyło jej orbitę", tłumaczy Michal Zajaček, współautor pracy.
Nowo odkryta gwiazda nie jest jednak najszybsza. Bije ją na głowę inna z tej gromady, S4714, której prędkość zmierzono w 2020 roku. Obiega czarną dziurę pędząc 24 tysiące kilometrów na sekundę, co stanowi 8 proc. prędkości światła, w bliższej odległości 2,4 mld kilometrów.
Najbliżej do czarnej dziury w centrum naszej Galaktyki zbliża się zaś inna gwiazda, S4717, bo zaledwie na 1,8 mld kilometrów. To odległość, jaka dzieli Saturna od Słońca.