Równonoc wiosenna 2024. Teraz dzień będzie dłuższy od nocy
Oprac.: Anna Czowalla
Wiosna to czas odrodzenia. Natura budzi się z zimowego snu, a dni stają się dłuższe niż noce. To okres pełen magii i zmian, który zaczyna się wyjątkowym astronomicznym wydarzeniem - równonocą wiosenną. Co dokładnie oznacza ten termin i jakie znaki w przyrodzie świadczą o nadejściu tej pory roku?
Spis treści:
Co to jest równonoc?
Równonoc, znana również jako ekwinokcjum, to zjawisko astronomiczne, które ma miejsce dwa razy w roku, gdy Słońce znajduje się dokładnie nad równikiem Ziemi. W tym czasie dzień i noc mają na całym świecie mniej więcej równą długość, co wynika z położenia Słońca względem Ziemi.
Podczas równonocy, płaszczyzna ekliptyki (ścieżka, którą Słońce wydaje się poruszać na niebie) przecina równik niebieski. To zjawisko występuje dwa razy w roku: w marcu (równonoc wiosenna) i we wrześniu (równonoc jesienna). W marcu na półkuli północnej rozpoczyna się wiosna, a na półkuli południowej jesień. Natomiast we wrześniu jest odwrotnie.
Równonoc wiosenna zazwyczaj przypada na 20 lub 21 marca, a równonoc jesienna na 22 lub 23 września. Daty te mogą się nieznacznie różnić z roku na rok ze względu na precesję osi Ziemi oraz różnice między rokiem zwrotnikowym a kalendarzowym.
Warto zauważyć, że mimo iż potocznie mówimy o tym, że w dniu równonocy dzień i noc są równe, to w rzeczywistości dzień trwa nieco dłużej niż 12 godzin. Wynika to z rozmiaru kątowego Słońca oraz refrakcji atmosferycznej, za której sprawą światło słoneczne załamuje się w atmosferze ziemskiej.
Równonoc wiosenna 2024. Kiedy dzień zrówna się z nocą?
20 marca 2024 roku, dokładnie o godzinie 4:06 czasu polskiego, nastąpi równonoc wiosenna. W tym momencie, Słońce w symbolicznym tańcu przekroczy równik niebieski, inaugurując astronomiczną wiosnę na półkuli północnej.
Data i godzina równonocy każdego roku różnią się. Jest to spowodowane drobnymi różnicami w trwaniu roku słonecznego oraz wpływem lat przestępnych na kalendarz gregoriański. W 2024 roku luty był miesiącem przestępnym (29 dni), co ma bezpośredni wpływ na datę równonocy wiosennej.
Zaczyna się wiosna. Jakie są jej oznaki?
Wiosną, gdy Ziemia przesuwa się na swojej orbicie, konstelacje zimowe takie jak Orion, Byk czy Wielki Pies, które dominowały na nocnym niebie zimą, przesuwają się na zachód i stopniowo znikają z widoku. W ich miejsce pojawiają się konstelacje wiosenne, takie jak Wielka Niedźwiedzica, Lew, Panna, czy Wąż Wodny (Hydra). Są najlepiej widoczne na południowej części nieba.
W okresie wiosennym warto również obserwować planety. Merkury będzie najlepiej widoczny na zachodniej części nieba po zachodzie Słońca od kwietnia do maja, a Wenus będzie jaśnieć na wschodzie przed wschodem Słońca. Natomiast Mars i Jowisz stopniowo wydłużają swoją widoczność, wschodząc coraz wcześniej. Saturna będziemy mogli dojrzeć tuż przed wschodem Słońca już w marcu, a później będzie pojawiał się na nocnym niebie coraz dłużej.
Najwięcej oznak nadejścia wiosny zauważymy w przyrodzie. Pojawiają się pierwsze kwiaty, takie jak przebiśniegi i krokusy, które wyłaniają się spod topniejącego śniegu. Drzewa i krzewy zaczynają wypuszczać młode, zielone pędy i liście, a łąki powoli zielenieją od kiełkującej trawy.
Ptaki migrujące takie jak bociany, żurawie i jaskółki wracają z ciepłych krajów. Ich śpiew staje się coraz bardziej intensywny i radosny, co dodaje życia do jeszcze dość spokojnego krajobrazu. Niedźwiedzie i borsuki, które zapadły w zimowy sen, zaczynają się budzić, a dziki i wilki, które pozostały aktywne przez zimę, stają się bardziej ruchliwe i widoczne.
Przeczytaj również:
