XpoSat w kosmosie. Indie dokonały tego jako drugi kraj na świecie

Indyjska agencja kosmiczna (ISRO) wystrzeliła swojego pierwszego satelitę do badania czarnych dziur i ogłosiła ambitne plany na 2024 rok, które obejmują przygotowania do pierwszej załogowej misji w przestrzeń kosmiczną. XpoSat, czyli X-ray Polarimeter Satellite, został wyniesiony na pokładzie rakiety PSLV-C58 i tym samym Indie stały się dopiero drugim krajem, który jest w stanie badać czarne dziury i inne obiekty kosmiczne za pomocą orbitującego obserwatorium.

NASA uruchomiła podobną misję w grudniu 2021 r. i od tego czasu dokonała bezprecedensowych odkryć, rzucając więcej światła na pozostałości eksplozji supernowych i strumienie cząstek emitowanych przez czarne dziury. Nowa misja Indii, która ma trwać około 5 lat, będzie mierzyć polaryzację promieniowania rentgenowskiego i może pomóc w zrozumieniu mechanizmu emisji promieni rentgenowskich z różnych źródeł astronomicznych.

Wśród obserwowanych obiektów będą czarne dziury akreujące materię z otoczenia i gwiazdy neutronowe zasilane przez akrecję (niezwykle gęste obiekty w przestrzeni powstałe z pozostałości umierających gwiazd), magnetary czy aktywne jądra galaktyk.

W tych pierwszych ogromne ilości masy kilka razy większej od masy Słońca są upakowane na bardzo małym obszarze pod wpływem przyciągania grawitacyjnego tak silnego, że nawet światło nie może przejść bez przyciągania. Naukowcy z Indii mają nadzieję zbadać w zakładanym czasie ok. 50 tego typu obiektów.

Warto tu dodać, że misja XpoSat jest kolejną w szeregu udanych osiągnięć indyjskiej agencji kosmicznej z 2023 roku, w tym przełomowej misji Chandrayaan-3, która umieściła sondę na biegunie południowym Księżyca oraz wystrzelenia satelity w celu badania Słońca. Jak wspominał przy okazji szef ISRO, agencja kosmiczna przygotowuje się jednocześnie do pierwszej w historii indyjskiej misji załogowej w przestrzeń kosmiczną, która została zaplanowana na ten rok, jako jedna z kilkunastu:

W tym roku zamierzamy przygotować się na co najmniej 12-14 misji. Rok 2024 będzie rokiem gotowości Gaganyaan, choć docelowym jest rok 2025

---