Polskie muzeum jednym z najpiękniejszych na świecie. "Kamienny monolit" zachwycił jury

Po raz pierwszy jury nagrody architektonicznej Prix Versailles (Nagroda Wersalska) w osobnej kategorii wyróżniło architekturę muzealną. Łącznie na liście The World’s Most Beautiful Museums 2024 umieszczono 7 nowo otwartych (bądź otwartych ponownie) muzeów z całego świata. Obok Muzeum Historii Polski w Warszawie są to: Muzeum Sztuki A4 (Chengdu, Chiny), Wielkie Muzeum Egipskie (Giza, Egipit), Muzeum Trzęsienia Ziemi w Smritivan (Bhuj, India), Muzeum Sztuki Simose (Hiroszima, Japonia), Paleis Het Loo (Apeldoorn, Holandia) oraz Muzeum Oman Poprzez Wieki (Manah, Oman).

Muzea zapewniają szczególne warunki, które stymulują międzykulturowy dialog. Wspierane nowoczesnymi technologiami, współczesne muzea w jeszcze większym stopniu mogą tworzyć immersyjne doświadczenia, uczestniczyć w rozpowszechnianiu wiedzy oraz kształtowaniu gustów publiczności. Tworząc listę Najpiękniejszych Muzeów Świata, chcieliśmy podkreślić doniosłość tego uczucia zachwytu, które sprawia, że podnosimy wzrok, czując zdumienie.

---

Muzeum Historii Polski to jeden z największych kompleksów muzealnych w Europie. Znajduje się na Cytadeli Warszawskiej, a zaprojektowała go pracownia WXCA. Według architektów miała to być filozoficzna opowieść o procesie historii, w której językiem narracji o odkrywaniu śladów przeszłości został kamień. Postawiono na minimalistyczną, monolityczną bryłę, która swoją formą może przypominać ociosany kamienny blok. 

Fasada muzeum została wyłożona kamiennymi płytami o różnorodnym rysunku. Są one ułożone w poziome pasma, podkreślające warstwową, stratygraficzną strukturę kamienia. To struktura właściwa materii geologicznej, ale też archeologii - zachodzącym po sobie procesom naturalnym, społecznym i kulturowym. Architekci zdecydowali się na marmur ze względu na jego wyrazisty rysunek. Podkreślają, że  każda z marmurowych płyt jest inna, niepowtarzalna, tak jak cała historia składa się z niepowtarzalnych, jednostkowych zdarzeń.

Aby podkreślić zróżnicowanie, architekci postawili na powtarzalność wzorów w niektórych miejscach, w innych stosując np. lustrzane odbicia. Do tego wykorzystywali aż sześć metod obróbki kamienia.  Dopełnieniem jest detal architektoniczny w postaci ornamentów, które są odniesieniem do takich wzorów jak relief z Drzwi Gnieźnieńskich, znane z gotyku sklepienie kryształowe (m.in. Bazylika Mariacka, Gdańsk), dekoracje krakowskiej Kaplicy Zygmuntowskiej czy motyw z modernistycznej hali Spodek w Katowicach.

Jesteśmy przyzwyczajeni, że wchodząc do muzeum, cała akcja dzieje się dopiero w środku. Tam widzimy zabytki, wystawy, instalacje i wiele innych atrakcji związanych z edukacją. Trzeba przyznać, że to dość ciekawy i innowacyjny pomysł, aby opowieść o historii zacząć już od elewacji. Właśnie to zachwyciło jury, które postanowiło nagrodzić warszawski projekt.

- Misja muzeum została subtelnie wyryta na ścianach kamiennego monolitu Muzeum Historii Polski. Koncepcja pracowni WXCA zakładała pokrycie fasady płytami marmuru ułożonymi w poziome pasma, które podkreślają warstwową strukturę kamienia i zróżnicowanie poszczególnych kompozycji poprzez zmiany tonalności i faktury - napisali w uzasadnieniu jurorzy Prix Versailles.

Oceniający zwrócili uwagę także na otoczenie, podkreślając, że "dzięki lokalizacji Muzeum Historii Polski na Cytadeli Warszawskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Wojska Polskiego i Muzeum Katyńskiego, instytucja jeszcze mocniej splata się z historią kraju, stanowiąc jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie".

Cały obiekt ma 45 tys. mkw. Zaprojektowano tam przestrzeń dla ekspozycji, pomieszczenia do przechowywania i konserwacji artefaktów, a także liczne przestrzenie o funkcji kulturalnej: sala koncertowa na 600 osób, sala kinowo-teatralna, biblioteka, sale konferencyjne i edukacyjne, punkty gastronomiczne, a także taras z panoramą Warszawy.

***

Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!