AWACS

Wtorek, 21 listopada 2023 (12:57) Aktualizacja Poniedziałek, 12 lutego 2024 (15:42)
AWACS (Airborne Warning and Control System) to zaawansowany system radarowy umieszczony na pokładzie samolotu, który służy do wykrywania samolotów i innych obiektów latających na dużą odległość. System ten jest kluczowym elementem współczesnych operacji wojskowych. Umożliwia monitorowanie i zarządzanie przestrzenią powietrzną oraz koordynację działań obronnych.
AWACS - najważniejsze informacje
Samolot AWACS w powietrzu /Christophe Gateau /AFP

AWACS - najważniejsze informacje

AWACS. Co to za system i samolot?

AWACS to powietrzny system wczesnego ostrzegania i kontroli wyposażony w radary przeznaczone do wykrywania samolotów, pocisków, pojazdów oraz innych zagrożeń nadlatujących z dużych odległości. Samoloty AWACS są również wykorzystywane do prowadzenia obserwacji celów nadziemnych.

Nowoczesne systemy AWACS są w stanie wykryć zagrożenie z odległości do 400 km, czyli znacznie dalej niż wynosi zasięg pocisków ziemia-powietrze. Jedna maszyna jest w stanie monitorować obszar o powierzchni 312 000 km2. 

Samoloty AWACS są wykorzystywane w działaniach defensywnych oraz ofensywnych. Komunikują się one z sojuszniczymi statkami powietrznymi i kierują je tam, gdzie znajduje się zagrożenie ze strony wrogiego samolotu lub niezidentyfikowanego obiektu latającego. Dostarczają szczegółowe informacje o celach oraz zagrożeniach, dzięki czemu myśliwce mogą rozszerzyć zasięg swoich czujników i są trudniejsze do wyśledzenia, gdyż nie muszą utrzymywać swoich radarów w gotowości. 

Wiele krajów opracowało własne systemy AWACS. Najpopularniejszym z nich jest Boeing E-3 Sentry. Firma Boeing produkuje system z obrotową kopułą z radarem Westinghouse. To właśnie Boeing E-3 Sentry po raz pierwszy został oznaczony symbolem AWACS (Airborne Warning and Control System). Bazowa wersja jest oparta na konstrukcji modelu pasażerskiego Boeing 707. Firma produkuje także unowocześnioną odsłonę na podwoziu samolotu Boeing 767.

Ciekawostki o samolotach AWACS

  • Inne skróty systemu AWACS to także AEW&C oraz AEWAC. 

  • Radary, w które są wyposażone samoloty AWACS, pozwalają operatorowi wykryć oraz śledzić cel, a także rozróżnić siły sprzyjające od wrogich na zdecydowanie większej odległości niż sprzęt o podobnych parametrach rozmieszczony na ziemi. Może zostać wykryty przez przeciwnika, ale dzięki zastosowaniu czujników oraz dużej mobilności jego zestrzelenie jest o wiele trudniejsze. 

  • Pierwsze próby z systemami wczesnego ostrzegania przeprowadzono w USA już w 1944 r. Było to konieczne ze względu na zagrożenie ze strony japońskich kamikaze. W ramach projektu Cadillac stworzono samoloty TBM-3W z radarami AN/APS-20.

  • Boeing E-3 Sentry jest używany głównie przez Stany Zjednoczone, a także niektóre kraje członkowskie NATO.

  • Systemy AWACS są rozwijane także przez inne państwa. W Szwecji stworzono Erieye z radarem Ericsson PS-890, który można zainstalować nawet w niewielkich samolotach, takich jak Embraer ERJ 145 czy Saab 340.

  • Boeing produkuje także model Wedgetail oparty na modelu 737. Powstał na zlecenie australijskich sił zbrojnych. 

  • Izrael opracował własny system wczesnego ostrzegania i kontroli pod nazwą Phalcon. Jest on oparty na płaskich antenach, które montuje się na ścianach kadłuba samolotu.

  • Systemy AWACS stosuje się także w przypadku śmigłowców. Wielka Brytania opracowała wariant modelu Westland Sea King, do którego montuje się radar. Nosi on oznaczenie Sea King ASaC7.

  • Jednym z najnowocześniejszych systemów AWACS jest GlobalEye produkowany przez szwedzką firmę Saab. Montuje się go w samolotach Bombardier Global 600. 

  • Samoloty GlobalEye charakteryzują się bardzo dużym zasięgiem oraz tym, że mogą w powietrzu spędzić wiele godzin. Pozwala im to na skuteczną oraz długotrwałą obserwację otoczenia. Modele GlobalEye mają zintegrowany system radarów Erieye ER. Jest on w stanie śledzić wiele celów jednocześnie, także wtedy, gdy znajdują się one w dużych odległościach. 

Temat AWACS znajdziesz również w serwisie:

AWACS - Wiadomości