Alzheimera powoduje powszechny wirus? Nawet u 45 proc. chorych
Jak wykazało nowe badanie, przewlekła infekcja jelitowa wywołana przez powszechny wirus może być powiązana z postępem choroby Alzheimera. Chodzi o cytomegalowirus (HCMV), który jest jednym z dziewięciu wirusów opryszczki, na które większość z nas jest narażona w pierwszych dekadach życia. W przeciwieństwie do większości wirusów opryszczki, HCMV nie jest uważany za przenoszony drogą płciową.
Naukowcy z Uniwersytetu Arizony w USA odkryli, że wirus może utrzymywać się w jelitach i przemieszczać się do mózgu za pośrednictwem nerwu błędnego, który łączy te dwa obszary. Gdy dotrze do mózgu, może wywołać zmiany w układzie odpornościowym związane z chorobą Alzheimera, a przynajmniej tak wynika z badania opublikowanego w czasopiśmie Alzheimer’s & Dementia.
Uważamy, że odkryliśmy biologicznie unikalny podtyp choroby Alzheimera, który może dotyczyć 25-45 procent osób z tą chorobą
Może to dotyczyć nawet 45 proc. chorych
Jeśli wyniki zostaną potwierdzone w dalszych badaniach, istniejące leki przeciwwirusowe mogą zostać przetestowane pod kątem leczenia lub zapobiegania tej formie choroby Alzheimera. Naukowcy pracują też obecnie nad testem krwi, który pozwoli na identyfikację pacjentów z aktywną infekcją HCMV. Jak wyjaśniają badacze, ten podtyp choroby Alzheimera obejmuje charakterystyczne blaszki amyloidowe i splątki tau – mikroskopowe nieprawidłowości w mózgu używane do diagnozy – a także charakteryzuje się unikalnym profilem biologicznym wirusa, przeciwciał i komórek odpornościowych w mózgu.
U niektórych osób, u których rozwija się przewlekła infekcja jelitowa wywołana przez HCMV, wirus może dotrzeć do mózgu przez krew lub nerw błędny. W mózgu wirus stymuluje komórki odpornościowe zwane mikroglejem do aktywacji genu CD83, który we wcześniejszych badaniach został powiązany z chorobą Alzheimera. Chociaż mikroglej początkowo chroni przed infekcjami, jego przedłużona aktywność może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego i uszkodzenia neuronów – procesów związanych z rozwojem chorób takich, jak Alzheimer.
Kolejne badanie to potwierdza
Wcześniejsze badanie, opublikowane w zeszłym roku w czasopiśmie Nature, wykazało, że w mózgach pośmiertnych osób z chorobą Alzheimera częściej niż u osób bez tej choroby znajdowano mikroglej z genem CD83. Zidentyfikowano również przeciwciało w ich jelitach, co sugeruje, że infekcja mogła przyczynić się do tej formy choroby.
W najnowszym badaniu naukowcy przeanalizowali płyn mózgowo-rdzeniowy tych samych osób i odkryli, że przeciwciała były skierowane konkretnie przeciwko cytomegalowirusowi. Znaleziono również HCMV w nerwie błędnym, co wskazuje, że to właśnie tą drogą wirus dostaje się do mózgu.
Wykorzystując modele komórek mózgowych hodowanych w laboratorium, naukowcy wykazali, że wirus może wywoływać zmiany związane z chorobą Alzheimera, takie jak produkcja amyloidu i białek tau, które są powiązane ze śmiercią komórek nerwowych. Jednak badacze podkreślili, że potrzebne są dalsze niezależne badania w celu zweryfikowania tych wyników.