Oglądanie przyrody robi coś dziwnego z naszym mózgiem
Wygląda na to, że przyglądanie się przyrodzie ma działanie… przeciwbólowe - co jeszcze ciekawsze, wystarczą jej zdjęcia! A przynajmniej tak sugerują naukowcy Uniwersytetu Wiedeńskiego, którzy wykazali, że nawet wirtualny kontakt z naturą zmniejsza odczuwanie bólu, a dowody ich zdaniem można zobaczyć na skanach mózgu.
Choć od dziesięcioleci wiemy, że kontakt z przyrodą ma zbawienny wpływ na zdrowie, do tej pory nie było jasne, dlaczego tak się dzieje. Już ponad 40 lat temu przełomowe badania pokazały, że pacjenci szpitali szybciej wracają do zdrowia i potrzebują mniej środków przeciwbólowych, gdy mają widok na zieleń, zamiast na ścianę budynku. Teraz udało się znaleźć naukowe potwierdzenie tych obserwacji.
Do tej pory nie było wiadomo, czy efekt ten wynika z rzeczywistego oddziaływania natury, czy może jest tylko efektem placebo
Natura lekiem na ból
Naukowcy zbadali aktywność mózgu 49 ochotników za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Uczestnicy patrzyli na różne obrazy, gdy jednocześnie aplikowano im na grzbiet lewej dłoni niewielkie wstrząsy elektryczne o zmiennym natężeniu. Badacze przygotowali trzy scenariusze: naturalny krajobraz (jezioro otoczone drzewami, szum liści i śpiew ptaków), środowisko miejskie (budynki, ławki, alejki, a w tle dźwięki miasta) oraz wnętrze biura (szare meble, biurowy szum i typowe odgłosy pracy).
Uczestnicy jednoznacznie oceniali poziom bólu jako mniejszy, gdy oglądali naturalne krajobrazy. Ale to nie wszystko, bo skany ich mózgów wykazały, że aktywność w obszarach odpowiedzialnych za percepcję bólu (tzw. nocycepcję) rzeczywiście była mniejsza. Jak wyjaśniają badacze, jako pierwsi dostarczają dowodów z neuroobrazowania, że ten efekt nie jest jedynie placebo.
Praktyczne zastosowania i nowe kierunki badań
Według naukowców odpowiedzialny za to może być mechanizm znany w psychologii jako "teoria przywracania uwagi" (ang. Attention Restoration Theory). Mówiąc prościej, natura przyciąga naszą uwagę, odciągając ją od nieprzyjemnych bodźców, jak ból. Co ciekawe, w badaniach zauważono, że choć percepcja bólu się zmniejsza, inne obszary mózgu odpowiedzialne za jego regulację nie wykazują znaczących zmian.
To sugeruje, że to właśnie odciągnięcie uwagi od nieprzyjemnych doznań ma kluczowe znaczenie. Eksperci widzą tu ogromny potencjał - od terapii bólu w warunkach szpitalnych, przez poprawę komfortu pacjentów, po projektowanie przestrzeni pracy czy wnętrz mieszkań.
To, że ten efekt można osiągnąć dzięki wirtualnym obrazom natury, które łatwo udostępnić pacjentom, ma ogromne znaczenie praktyczne
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
