Przełom w medycynie? Po raz pierwszy stworzono męskie i żeńskie komórki macierzyste z jednej osoby
Naukowcy mówią o przełomie, dzięki któremu będzie można w przyszłości stworzyć leki, których działanie będzie dostosowane do płci. Tak będzie wyglądać medycyna przyszłości.
Naukowcom z Hadassah Medical Organization z Izraela udało się po raz pierwszy w historii stworzyć żeńskie i męskie komórki macierzyste od jednej osoby. Oznacza to, że komórki pod względem genetycznym są identyczne, lecz różnią się jedynie chromosomem decydującym o płci. Badacze dzięki temu otrzymali nową platformę do badań dotyczących wpływu leków i chorób.
W historii medycyny ciało mężczyzn było domyślnym obiektem badań nad chorobami, czy reakcjami na leki. Następnie wyniki analiz były przenoszone bezpośrednio na ciało kobiety. W ostatnich latach naukowcy zauważyli, że nie można tak robić i jednocześnie odkryli wiele różnic między płciami, m.in. choroba Alzheimera częściej dotyka kobiety, z kolei mężczyźni są bardziej podatni na pojawienie się w ich organizmie raka. Innym przykładem jest Covid-19. Kobiety są bardziej narażone na wystąpienie tzw. długiego Covida, a mężczyźni na ostry i ciężki przebieg choroby.
W przypadku dużych grup reprezentatywnych nadal trudno jest zidentyfikować różnice, które występują w ciałach osób o różnej płci. Zatem nowe odkrycie jest niezwykle ważne dla przyszłego dostosowania m.in. leków do danej płci. Dzięki czemu naukowcy będą w stanie odróżnić np. różnice hormonalne i chromosomalne.
To przełom w dziedzinie medycyny płci. Unikalny system komórek macierzystych, który opracowaliśmy, doprowadzi do nowych odkryć dotyczących różnic między płciami, może pomóc w porównaniu skuteczności i toksyczności leków i może przyczynić się do opracowania lepszej medycyny dostosowanej do kobiet i mężczyzn
Badania były prowadzone na krwi od mężczyzny z zespołem Klinefeltera - jest to choroba genetyczna, w której mężczyzna posiada dodatkowy chromosom X. Wskutek tego jego krew zawiera małe subpopulacje męskich komórek z chromosomami XY, jak i żeńskich komórek XX.
W dalszej części badań naukowcy wyodrębnili wspomniane komórki i na ich podstawie stworzyli indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste (iPSC). Może z nich powstać prawie każda inna komórka ludzkiego ciała, zatem eksperymenty można jednocześnie prowadzić na identycznych genetycznie komórkach męskich i żeńskich. Ponadto zespół naukowy zmienił owe komórki macierzyste w niedojrzałe neurony i jednocześnie potwierdził wcześniejsze ustalenia, które dotyczyły różnic płciowych występujących już we wczesnym rozwoju neuronalnym. Wyniki badań zostały opublikowane w Stem Cell Report.
