Niszczyciel min „Albatros” pierwszy raz w morzu

"Albatros" jest drugim po ORP "Kormoran" niszczycielem min projektu 258, budowanym w gdańskiej stoczni. Trzecim jest "Mewa", która została zwodowana 21 grudnia 2020 roku. "Mewa" to ostatni z trzech niszczycieli min pierwszej serii budowanych dla Marynarki Wojennej w stoczni Remontowa Shipbuilding. Prototypowy ORP "Kormoran" wszedł do służby 28 listopada 2017 roku. Na cały program przeznaczono 1,3 mld zł.

Według obecnych planów "Albatros" ma zostać ukończony w czwartym kwartale 2021 roku, zaś "Mewa" w pierwszym kwartale 2022 roku. Wszystkie trzy okręty zasilą 13 Dywizjon Trałowców stacjonujący w Gdyni, będąc następcami wycofywanych obecnie trałowców bazowych-niszczycieli min projektu 206FM Na razie jedynie z kuluarowych doniesień i nieoficjalnych rozmów można się dowiedzieć, że trwają rozmowy w sprawie budowy kolejnych trzech jednostek z przeznaczeniem dla 8 Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu.

Dotychczas jednak MON nie podjął decyzji o finansowaniu budowy następnych jednostek. A ich powstanie jest nieodzowne w przypadku chęci zabezpieczenia przeciwminowego polskich wód terytorialnych.

Niszczyciele min znane pod kryptonimem "Kormoran II" są dowodem na to, że jeżeli wojskowym się zbytnio nie przeszkadza, a pozwala działać i daje gwarancje finansowe, to w Polsce może powstać bardzo ciekawa i perspektywiczna konstrukcja.

Wojsku udało się uniknąć błędów popełnionych przy budowie korwety projektu 621, która ostatecznie została patrolowcem ORP "Ślązak". Być może dlatego, że projekt był od początku przemyślany, znaleziono, a przede wszystkim zagwarantowano środki  na budowę i odpowiedni ludzie w MON dopilnowali, aby okręty zostały zbudowane zgodnie z realnymi potrzebami, a przede wszystkim nie dopuścili, aby politycy zbytnio wtrącali się w budowę jednostek. Choć może stało się też tak dlatego, że niszczyciele min nie są tak spektakularnymi okrętami, jak korweta?

Niszczyciele min znane pod kryptonimem "Kormoran II" są dowodem na to, że jeżeli wojskowym się zbytnio nie przeszkadza, a pozwala działać i daje gwarancje finansowe, to w Polsce może powstać bardzo ciekawa i perspektywiczna konstrukcja. Dziś o godzinie 12 został zwodowany „Albatros” – drugi z serii okrętów, i została położona stępka pod kolejny – „Mewę”.

Okręty typu "Kormoran" to jedne z największych na świecie jednostek tej klasy. Dzięki niemu znacznie wzrosły możliwości operowania w trudnych warunkach hydrometeorologicznych, w tym dojścia do rejonu prowadzenia operacji. Okręt technologicznie został podzielony na 33 sekcje, z których każda była konstruowana i budowana oddzielnie. Długość maksymalna kadłuba wynosi 58,50 m, długości między pionami 55,58 m, szerokość maksymalna 10,30 m. Wyporność standardowa okrętu to około 850 t. I co ważniejsze, zarówno osoby odpowiedzialne za program w Marynarce Wojennej, jak i w stoczni, potrafiły współpracować i wyciągnąć wnioski z eksploatacji prototypowej jednostki.

Obie jednostki seryjne będą się znacznie różnić od prototypowego Kormorana. Zasadnicze i najbardziej widoczne zmiany dotyczą uzbrojenia artyleryjskiego oraz broni podwodnej. Otrzymają one dziobową armatę kal. 35 mm systemu OSU-35K, w miejsce zainstalowanej na Kormoranie dwulufowej armaty kal. 23 mm ZU-23-2MR Wróbel II.Zrezygnowano także z opracowanego na Politechnice Gdańskiej pojazdu podwodnego Morświn i zastąpiono szwedzki pojazd Saab Double Eagle Mk. III na nowocześniejszy Saab Double Eagle Sarov. Pojawił się także autonomiczny pojazd podwodny Gavia wyposażony w stację hydrolokacyjną.

Dlatego też przekonstruowano też rufę - zniknął opuszczany do wody bom) zabezpieczający przewód Morświna przed  nawinięciem się na pędniki cykloidalne, a na pokładzie nadbudówki, na prawej burcie pojawił się drugi żurawik.

Bałtyk jest wymarzonym morzem do prowadzenia wojny podwodnej i minowej. Stąd nie dziwią pozostałości po kolejnych konfliktach: od pierwszej wojny światowej, przez wojny z lat 1918-21, na drugiej wojnie światowej skończywszy. W międzyczasie wszystkie państwa bałtyckie "gubiły" tam miny, bomby, lub torpedy.

Obecnie marynarze szacują, że na dnie Bałtyku spoczywa wciąż od 60 do 80 tysięcy przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych, w tym min morskich, torped, bomb lotniczych a także pocisków artyleryjskich i amunicji.

Jeden z najgroźniejszych wypadków miał miejsce w 2005 roku, kiedy doszło do eksplozji bomby lotniczej na pokładzie holenderskiego kutra rybackiego. Dzięki trałowcom i niszczycielom min zwykle nie dochodzi do tego typu tragedii. Neutralizują one niebezpieczeństwo znacznie wcześniej.

28 listopada w 99. rocznicę utworzenia Marynarki Wojennej w Polsce, podniesiono banderę na najnowszym okręcie MW RP, niszczycielu min, ORP "Kormoran". Jest to jeden z najnowocześniejszych okrętów tego typu na świecie.

- Najbardziej znaczące z naszego punktu widzenia są "akcje" prowadzone podczas budowy gazoportu w Świnoujściu, a także neutralizacja min morskich w Gdyni i Gdańsku - mówi - mówi były dowódca 13. Dywizjonu Trałowców, a obecnie Szef Oddziału Morskich Systemów Walki Inspektoratu Marynarki Wojennej, kmdr Piotr Sikora. W 2015 roku w Gdyni saperzy Marynarki Wojennej usunęli 7 min, a rok później zneutralizowali jedną w porcie Gdańsk przy Twierdzy Wisłoujście. W późniejszych latach wydobyli z dna Zatoki Puckiej 17 torped z okresu II wojny światowej. Drobnych operacji liczą w setki.

Tylko podczas "Open Spirit 2015" u wybrzeży Estonii załogi okrętów Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO zlokalizowali aż 210 min pochodzących z I i II wojny światowej.

Aż 111 z nich namierzyli marynarze wycofanego już ze służby trałowca ORP "Mewa". Jest to nadal rekordowy wynik. Niedługo w linii zastąpi go nowa "Mewa", zbudowana w ramach programu Kormoran II.

W tym roku załoga OPR "Czajka" i nurkowie minerzy w przeciągu tygodnia sprawdzili ponad 250 obiektów stanowiących zagrożenie dla żeglugi, z czego dziewięć zostało zidentyfikowanych jako rosyjskie miny kotwiczne. Każda z nich zawiera w sobie ok. 240 kilogramów materiału wybuchowego.

Nowe okręty mają wzmocnić polskie zdolności do likwidowania zagrożenia na morzu. Miejmy nadzieję, że wkrótce pojawią się trzy kolejne jednostki tego typu.

Podczas II wojny światowej jedynie Związek Radziecki i Stany Zjednoczone nie posiadały wyspecjalizowanych w dywersji jednostek morskich. Największe doświadczenie w ich budowaniu miała włoska Regia Marina, której konstruktorzy już w czasie I wojny światowej wybudowali wolnobieżną torpedę "Mignatta". Za jej pomocą przeprowadzono pierwszy atak dywersyjny w historii - zatopiono zacumowany w porcie Pola (obecnie chorwacka Pula), austro-węgierski pancernik "Viribus Unitis". Po Wielkiej Wojnie wiele państw nadal prowadziło badania nad torpedami i pojazdami podwodnymi specjalnego przeznaczenia. Także Polska nie pozostawała w tyle.