Czy roboty będą poprawiać nam samopoczucie w pracy?
Według najnowszych badań naukowców z Uniwersytetu w Cambridge roboty mogą być wykorzystywane w miejscach pracy jako trenerzy dobrego samopoczucia psychicznego. Jednak skuteczność robota w dużej mierze zależy od jego wyglądu.
Naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge przeprowadzili badanie w jednej z firm zajmujących się doradztwem technologicznym. W tym celu użyli dwóch robotów – trenerów dobrego samopoczucia. Badanie polegało na tym, że 26 pracowników przez cztery tygodnie uczestniczyło w sesjach dobrego samopoczucia. Co się okazało, na skuteczność robotów w dużej mierze wpłynął ich wygląd.
Sesje polegały na prowadzonych w sali konferencyjnej przez robota różnych ćwiczeniach zaczerpniętych z psychologii pozytywnej. Na początku robot prosił pracowników o to, aby przypomnieli sobie pozytywne doświadczenia z życia bądź opisanie czegoś, za co byli wdzięczni. Następnie robot zadawał dodatkowe pytania. Po zakończonej sesji każdy z uczestników proszony był o wypełnienie kwestionariusza oceny robota.
Oba roboty wyposażone zostały w identyczne głosy, mimikę i skrypty na sesję, jednak tym, co ich różniło, był wygląd fizyczny. Jeden z robotów posiadał humanoidalne kształty, natomiast drugi z robotów bardziej przypominał zabawkę. Uczestniczy, którzy brali udział w zajęciach prowadzonych przez robota-człowieka, czuli do niego mniejszą sympatię niż uczestnicy sesji robota-zabawki.
Skąd bierze się owa rozbieżność postrzegania robotów?
Nasze wyobrażenie o robotach w dużej mierze determinuje kultura popularna, co za tym idzie, gdy widzimy robota wyglądem zbliżonego do człowieka, oczekujemy od niego dużo więcej niż od robota-zabawki, który wygląda na prostszy i z którym teoretycznie łatwiej nawiązać rozmowę. Uczestnicy określili swoje doświadczenia z robotem-zabawką jako odpowiadające oczekiwaniom, ponieważ robot nie był w stanie prowadzić interaktywnej rozmowy.
Przeprowadziliśmy wywiady z różnymi trenerami dobrego samopoczucia, a następnie zaprogramowaliśmy nasze roboty tak, aby miały osobowość trenera, z dużą otwartością i sumiennością. Roboty zostały zaprogramowane tak, aby miały tę samą osobowość, ten sam wyraz twarzy i ten sam głos, więc jedyną różnicą między nimi była fizyczna forma robota.
Jednak, pomimo tych różnic, badania jasno dowodzą, że roboty mogą zostać wykorzystane do poprawy samopoczucia psychicznego ludzi w biurze. Światowa Organizacja Zdrowia stara się zwrócić uwagę na to, jak ważne jest zadbanie o zdrowie psychiczne pracowników. Często pracodawca nie jest w stanie dostarczyć odpowiednich zasobów i personelu, aby skutecznie realizować to zalecenie. Dlatego też roboty mogą być świetnym wypełnieniem tej luki w przyszłości.
Chociaż roboty, które brały udział w badaniu, nie są tak zaawansowane jak te z filmów, to budzi to pewną nadzieję na przyszłość, że roboty będą mogły wspierać zdrowie psychiczne wielu pracowników na całym świecie.
Robot może służyć jako fizyczne przypomnienie, aby zaangażować się w ćwiczenia poprawiające samopoczucie. A samo mówienie rzeczy na głos, nawet robotowi, może być pomocne, gdy próbujesz poprawić samopoczucie psychiczne.
