Międzynarodowy Szczyt Klimatyczny TOGETAIR 2022. Podsumowanie drugiego dnia

- Jestem już trzeci raz na Szczycie. Jak zwykle bardzo ciekawe tematy, dobre debaty, wczoraj też obserwowałam ogromną oglądalność. Tę oglądalność zarówno w kraju, jak i za granicą. Serdecznie gratuluję organizatorom tego sukcesu, to pokazuje, że te tematy są ważne bez względu, jak często o nich rozmawiamy - rozpoczęła drugi dzień TOGETAIR minister klimatu i środowiska, Anna Moskwa.

Na otwarciu drugiego dnia Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2022 wystąpili również prof. dr hab. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego oraz Remigiusz Kopoczek, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

- Uniwersytet Warszawski już od kilkunastu lat zajmuje się, i to teoretycznie, i praktycznie, kwestiami związanymi z ochroną środowiska, ochroną klimatu i przyjaznym funkcjonowaniem młodzieży akademickiej w szczególności z klimatem i otoczeniem - podkreślił rektor UW, prof. dr hab. Alojzy R. Nowak.

Remigiusz Kopoczek, dyrektor NCBR, odniósł się do rosyjskiej inwazji na Ukrainę, stwierdzając, że wywołało to opinie, iż wysiłki związane z zielonym ładem będą ograniczone nawet na najbliższe kilkanaście lat.

- Polska i Unia Europejska chcą dziś jak najszybciej uniezależnić się od dostaw surowców ze Wschodu. A to wiąże się między innymi z poszukiwaniem nowatorskich rozwiązań i nowych dróg przechodzenia na nową, czystą energię. W NCBR przygotowujemy właśnie takie technologie.

Sprawiedliwa transformacja wymaga wielu nowych technologii, nowych łańcuchów dostaw i nowych ścieżek dla biznesu. Czy program zeroemisyjny jest realistyczny, czy ryzykowny? W jaki sposób Europa może dojść do zerowej emisji i redukcji CO2, postarali się odpowiedzieć uczestnicy panelu międzynarodowego w trakcie drugiego dnia Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2022. 

Udział w nim wzięli m.in. Christian Stenberg, Deputy Permanent Secretary, EU and int. climate and energy, Ministry of Climate, Energy and Utilities in Denmark, Michal Kiča, State Secretary, Ministry of Environment of Slovakia, Anamaria Stroia-Tilley, Manager Sustainability Consulting Deloitte Romania, Judita Liukaitytė-Kukienė, Ministry of Environment in Lithuania, Yvon Slingenberg, Director, DG Climate Action.

Judita Liukaitytė-Kukienė z Litewskiego Ministerstwa Środowiska w swoim wystąpieniu odniosła się do tego, jak rosyjska inwazja na Ukrainę wpłynęła na litewską politykę energetyczną:

- Od 1 kwietnia 2022 roku zrezygnowaliśmy z surowców rosyjskich absolutnie, chcemy polegać na naszych własnych źródłach, szczególnie na Odnawialnych Źródłach Energii. W tym momencie mamy jakieś 20% OZE w miksie energetycznym i współpracujemy z naszym rządem, żeby ten udział zwiększyć.

Następnie głos zabrała Yvon Slingenberg, dyrektor w DG Climate Action. W swoim wystąpieniu podkreśliła potrzebę szybkiego przejścia na bezemisyjność, żeby nie polegać na ropie i gazie z Rosji.

- Musimy poszukać nowych źródeł, ale co jeszcze ważniejsze, dostosować wszelkie działania podejmowane, żeby wpisać je w długoterminową strategię Unii Europejskiej. Myślę, że całe pojęcie niezależności energetycznej stało się teraz jeszcze bardziej zrozumiałe dla ludzi. Cała Europa musi wspierać się w uzyskaniu tej autonomii energetycznej.

Po niej wystąpił Christian Stenberg z Duńskiego Ministerstwa Klimatu i Energii. Przyrównał sytuację Polski do sytuacji Danii kilka dekad temu. W latach 90’ XX wieku, Dania była uzależniona od energii generowanej z węgla, a obecnie 75-80% energii pochodzi już z OZE.

- Zużywaliśmy w Danii nie tylko duże ilości węgla, ale również gazu ziemnego i ropy. Stwierdziliśmy, że będziemy odsuwali się od ich zużycia i celem jest całkowita rezygnacja z nich do 2050 roku. Wiemy, że polska ma silny sektor węglowy, ale jesteśmy przekonani, że możliwa jest taka zmiana.

Za czynniki konieczne dla transformacji wskazał poparcie społeczeństwa dla idei zmiany, a także niezbędność wzrostu gospodarczego dla utrzymania zielonego kursu w gospodarce.

Po głosach zagranicznych, wystąpił Jacek Bogusławski, wicemarszałek województwa wielkopolskiego. Jako problem dla jego rejonu, wskazał konieczność zastępstwa dla zatrudnienia w górnictwie (Konin i okolice), jak jednak stwierdził:

- Wdrażamy strategię neutralności klimatycznej Wielkopolska Wschodnia 2040. My chcemy być do 2040 roku regionem neutralnym klimatycznie. Jest to możliwe dzięki środkom na sprawiedliwą transformację, które będą pochodziły z nowej perspektywy unijnej, która jest negocjowana m. in. przez pana marszałka Marka Woźniaka. Mamy zaplanowane tam 387 milionów Euro na tę transformację.

Jako kolejna wystąpiła Anamaria Stroia-Tilley, manager Sustainability Consulting Deloitte Romania. Stwierdziła w swoim wystąpieniu, że biznes w Rumunii jest coraz bardziej zainteresowany dekarbonizacją. Największe starania w tym zakresie obejmują branżę energetyczną, cementową, stalową, a także rolnictwo i budownictwo.

- Badania i rozwój jako pierwsze przychodzą mi na myśl. Była tu mowa o współpracy na poziomie międzynarodowym. Każdego rodzaju współpraca ponad granicami krajów jest absolutnie kluczowa. Nie wystarczą działania na szczeblu przedsiębiorstwa czy lokalnym. Przedsiębiorstwa potrzebują również finansowania, bez wsparcia o państwa i od Unii, dekarbonizacja nie stanie się faktem.

Następnie głos zabrała Dominika Bettman, dyrektor Generalna Microsoft. Stwierdziła, że gospodarka cyfrowa jest lewarem wszelkich wysiłków, jakie są podejmowane w kierunku niskoemisyjności i neutralności klimatycznej.

- Dane są złotem współczesnej gospodarki(...) Chodzi o to, aby nieustannie zbierać dane, analizować je, poddawać je przeróżnym modelom analitycznym, żeby na tej podstawie podejmować trafne decyzje, tak aby by wysiłki, które podejmują wszystkie gałęzie przemysłu podejmują, minimalizować. I tutaj gospodarka cyfrowa przychodzi z całym arsenałem narzędzi.

Po niej głos zabrał Adam Czyżewski, główny ekonomista PKN ORLEN. W jego opinii, w drodze do zeroemisyjności należy zmienić sposób myślenia o posiadaniu środków transportu i konsumpcji:

- Myślimy dzisiaj sobie myślimy, że przyszłość zielona to przesiadka na samochody elektryczne. Wedle wszelkich znanych mi kalkulacji - a przyszłość, żeby była zielona, to i konsumpcja musi być zielona - a żeby konsumpcja była zielona, wtedy każdy z nas musi być zeroemisyjny netto. Jeżeli ktoś z nas będzie miał samochód prywatny, samochód osobowy, to bez względu na napęd, zeroemisyjny nie będzie.

Podkreślił również wagę technologii pochłaniania CO2. Następnie wystąpił Grzegorz Słomkowski, członek zarządu PAIH SA. Odniósł się do bieżącego kryzysu i perspektyw transformacji:

- Myślę, że ta cała sytuacja związana z Ukrainą pokazała nam, że musimy budować niezależność energetyczną na poziomie europejskim. Musimy szukać takich źródeł energii, które w tym miksie są niezależne.(...) My jesteśmy tylko kawałkiem wielkiego globalnego obrazka, bo jak podała jedna z dużych firm doradczych McKinsey, na całą transformację przez 30 lat cały świat musi wydać 275 trylionów dolarów. To są olbrzymie kwoty, wręcz niewyobrażalne i oczywiście ten wysiłek musi być większy na samym początku.

Na zakończenie wypowiedział się Michal Kiča z Ministerstwa Środowiska Słowacji, obecny zdalnie. W swoim wystąpieniu podkreślił, że Słowacja zrealizowała swoje cele na rok 2022. Apelował również o utrzymanie celów przedstawionych w pakiecie Fit for 55.

Kolejne debaty, odbywające się w dwóch studiach w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, poświęcone były m.in. zielonej kolei i budownictwu, nowym technologiom w służbie klimatu oraz wpływu emisji komunikacyjnych na zdrowie mieszkańców dużych miast.

Jutrzejszy dzień, Światowy Dzień Ziemi, będzie upływał pod hasłem "Partnerstwa dla Klimatu". Debaty będą dotyczyć m.in. zrównoważonego rolnictwa, lokalnych działań ekologicznych oraz greenwashingu.

Szczyt Klimatyczny odbywa się w dniach 20-22 kwietnia, w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, a także w dostępnej dla wszystkich w Polsce i Europie przestrzeni online. Wydarzenie, realizowane w formule hybrydowej i transmitowane telewizyjnego studia, oglądać można bezpłatnie i bez rejestracji na głównych stronach najważniejszych polskich portali internetowych, a także na platformach Linkedin i Twitter - tak, aby nasz głos był słyszany w Europie.